زنان فعالیتهای زیادی دارند که شامل مراقبت کردن از فرزندانشان، همسرشان و به طور خلاصه زندگیشان میشود. این همه فعالیت گاهی باعث میشود مادران خودشان را فراموش کنند و یادشان برود خودشان هم به مراقبت نیاز دارند.
نشانه اول: کارهایتان تمام نمیشود
هر مادری یا روی کاغذ، یا توی گوشی موبایل و یا در ذهنش، لیستی از کارهایی دارد که باید انجامشان بدهد. اگر جدیدا متوجه شدهاید کارهای این فهرست انجام نمیشوند، دو دلیل دارد؛ یا لیستی بلند بالا تهیه کردهاید و یا توانتان تمام شده است. اولی را با کمی زمانبندی میتوان درست کرد اما دومی با زمانبندی نه، بلکه با استراحت درست میشود. اگر اخیرا از زیر کارها درمیروید و کار امروز را برای فردا میاندازید، اولین نشانهی مراقبت نکردن از خود و خستگی روحی را نشان دادهاید.
نشانه دوم: بیشتر اوقات خسته یا بیمار هستید
آدمی بیمار میشود و در این شکی نیست. خسته هم میشود و در این هم شکی نیست اما اگر بیشتر اوقات خسته هستید، اگر زود به زود بیمار میشوید در حالیکه قبلا اینطور نبودهاید و اگر دورهی خوب شدنتان زیاد طول میکشد، دومین نشانهی «عدم مراقبت از خود» شما را شکار کرده است. خواب کم، غذای ناسالم و نداشتن استراحت کافی، شاید برای چند روز آدم را از پا درنیاورند اما بعد از گذشت یک مدت، کمکم توان جسمی و روانی مادران را کم میکنند و به آنها آسیب میزنند.
نشانه سوم: اعصاب ندارید!
این علامت در بسیاری از مادران دیده میشود؛ آنها نسبت به اتفاقات کوچک، واکنشهای اغراقآمیز نشان میدهند. این واکنش ممکن است پر از اندوه باشد یا پر از خشم. صبر این دسته از زنان بسیار کم میشود و تحمل کوچکترین حرف یا مورد ناخوشایندی را ندارند. در مقابل اتفاقات ناخوشایندی که قبلا برایشان معمولی بوده واکنشهایی نشان میدهند که نه تنها برای اطرافیان که برای خودشان هم عجیب است. همین الان با سومین علامتی که نشان میدهد مراقب خودتان نیستید آشنا شدید.
چطور خودم را اولویت قرار دهم؟
برای اینکه بتوانید از بقیه به خوبی مراقبت کنید در حق خودتان محبت کنید و اول به فکر خودتان باشید. فکر نکنید اگر به فکر خودتان باشید یعنی زن خودخواهی هستید. مراقبت از خود کوچکترین ارتباطی به خودخواهی ندارد بلکه نتیجهی منطق سالم و آیندهنگری مادری است که میداند فرزندانش حالا حالاها به مراقبت و سلامت او نیاز دارند. با استفاده از راههای زیر خودتان را اولویت قرار دهید.
نه گفتن را یاد بگیرید
گفتنش آسان اما عمل کردن به آن سخت است، بیشتر ما میدانیم که یک وقتهایی باید نه بگوییم اما این کار را نمیکنیم چون تحمل کردن بعضی چیزها به نظرمان سادهتر از مخالفت کردن و استرس ناشی از آن میرسد. واقعیت اما خلاف این قضیه را نشان میدهد؛ یعنی مادرانی که نتوانند به موقع با چیزی مخالفت کنند به مرور زمان ظرفیتشان تمام میشود و واکنشهای افراطی نسبت به قضایا نشان میدهند که البته به نظر خودشان عجیب نیست و ناشی از اتفاقات قبلی است که روی هم تلنبار شدهاند. این بار که کسی از اقوام تماس گرفت و خواست به منزلتان بیاید اول به خودتان فکر کنید. دفعهی بعد که کسی از دوستانتان خواست برای چند ساعتی مراقب فرزندش باشید باز هم به خودتان فکر کنید. ببینید واقعا دوست دارید با تصمیم آنها موافقت کنید یا صرفا از سر رو در بایستی و ترس از «نه گفتن» دارید قضیه را قبول میکنید. اگر دومی است خیلی جدی به آنها نه بگویید. مطمئن باشید از نتایج شیرین آن آرامش زیادی پیدا خواهید کرد.
زمانی برای خودتان داشته باشید
جارو کردن، شستن ظرفها، غذا دادن به بچهها، خرید و هزار و یک جور کار دیگر روی سرتان ریخته است. در چنین شرایطی اختصاص دادن زمانی به خود، کار آسانی به نظر نمیرسد اما اگر اختصاص دادن این زمان، به معنی بهتر رسیدن به کارهای دیگر باشد چه؟ ببینید چه کارهایی شما را خوشحال میکند. لیستی از این کارها تهیه کنید. بعد ببینید انجام دادن کدام از آنها با انجام دادن مسئولیتهایتان تداخل ایجاد نمیکند. مثلا ممکن است شنیدن موسیقی کلاسیک خوشحالتان کند. هیچ اتفاقی نمیافتد اگر در حین شستن ظرفها برای خودتان موزیک پخش کنید. وقتی لیست کارهای اینطوری را جدا کردید سعی کنید برای بقیهی فهرست مورد علاقهتان هم زمانی حتی به اندازهی یک ربع ساعت اختصاص دهید. همان دفعههای اول متوجه انرژی مثبت زیادی که به شما منتقل میشود، خواهید شد.
بگذارید کمکتان کنند
اگر فکر میکنید با قبول مسئولیت زیاد و تنهایی به دوش کشیدن آن برایتان مدال افتخار میآورند، این طرز فکر را عوض کنید و از اطرافیانتان کمک بگیرید. از همسرتان بخواهید در انجام بعضی کارها به شما کمک کند، این کارها را به مشورت هم انتخاب کنید. برای بچهها هم با توجه به سن و سال و مهارتشان کارهایی در نظر بگیرید. مثلا مسئولیت جمع کردن اسباب بازیها را به یکی بدهید و از دیگری بخواهید به گلدانها آب بدهد. اگر پدر یا مادر خودتان هم دوست دارند گاهی در نگهداری از بچهها به شما کمک کنند و این کار را بلد هستند، با آغوش باز از پیشنهادشان استقبال کنید و سعی نکنید سوپرمن باشید.
شبهای عاشقانه داشته باشید
یکی از چیزهایی که مثل شارژر، باتری خاموش اعصاب زنان را روشن میکند استحکام بخشیدن به روابط عاشقانه با همسرانشان است. سعی کنید حداقل ماهی یک شب را به خودتان و همسرتان اختصاص دهید. لازم نیست در این شب هزینه کنید و حتی بیرون بروید. کافی است بچهها خواب باشند یا در اتاقشان و یک شام دو نفرهی رومانتیک هم روی میز باشد.
الگوی بقیه باشید
اگر دوست دارید فرزندانتان از حالا یاد بگیرند مراقب خودشان باشند، زمانی را به خودشان اختصاص دهند و استراحت کردن را فراموش نکنند، خودتان به عنوان الگو دست به کار شوید.