نی نی سایت: براساس همین حقیقت، همیشه این مورد در شاخص‌های ارزیابی سطح سلامت و امنیت زندگی کشورها در نظر گرفته‌می‌شود. البته برای عنوان‌کردن مرگی که در این شاخص قرار بگیرد، باید به تعریف اولیه‌ای که از مرگومیر نوزادان ارائه می‌شود، نگاهی کرد.
گفته می‌شود که Infant mortality یا همان مرگومیر نوزادان؛ یک شاخص بهداشتی‌ست که از تقسیم تعداد مرگومیر نوزادان کمتر از یک‌ساله در طول یک سال به نوزادان زنده‌ی متولدشده در همان سال به‌دست می‌آید و حاصل آن در ۱۰۰۰ضرب می‌شود. این شاخص یا علامت اختصاری IMR نشان می‌دهد که در ازای هر ۱۰۰۰بچه‌ی زنده متولدشده در یک سال، چند نفر از آنها پیش از یک‌سالگی می‌میرند. بنابراین عواملی که در ابتدای مطلب به‌عنوان علل مرگ این گروه سنی برشمردیم، در حالی بر این شاخص اثرگذار هستند که با چنین ویژگی‌هایی روی دهد.
علل پزشکی در تولدهای ناقص یا دچار مشکل عمده زمینه‌ی افزایش این شاخص است که نیاز به بهبود فرهنگ باروری و زایمان و ایجاد بسترهای مناسب برای تولدهای صورت گرفته در کشورها دارد. براساس آمار سازمان بهداشت جهانی موسوم به WHO در سال ٢٠١٥ نزدیک به ٤,٥میلیون مرگومیر در نوازدان زیر یک‌سال رخ داد که معادل ٧٥درصد مرگومیر خردسالان زیر پنج‌سال در آن بازه زمانی را تشکیل می‌دهد. آمرای نگران‌کننده و ناگوار که عزمی عمومی برای مبارزه با عوامل بروز این پدیده‌ی دردناک انسانی را می‌طلبد.
براساس آمار همین مرکز، میزان مرگومیر اطفال زیر یک‌سال در آفریقا ٥٥ مورد در مقابل هر ١٠٠٠ تولد است که در قیاس با اروپا عددی پنج‌برابری را نشان می‌دهد. البته آمارهای جهانی نشان می‌دهد که به نسبت قابل توجهی از سال ١٩٩٩ تا ٢٠١٥ این شاخص از عدد بسیار بالایی چون ٦٣درصد، کاهشی ملموس یافته و به ٣٢درصد رسیده‌است. به عبارت ساده‌تر این میزان از عدد ٨.٩میلیون نوزاد در سال ١٩٩٩ به رقم ٤.٥میلیون نفر در سال رسیده‌است. در گزارشی که مرکزThe Central Intelligence Agency که به‌نام شناخته‌شده‌ی سازمان سی‌آی‌ای یا همان سیا معروف است، براساس آمار ویژه‌ی فکت‌بوک جهانی منتشر کرده‌است، در فهرست کشورهایی با بالاترین میزان مرگومیر نوزادان در جهان، کشور افغانستان با شاخص ١١٥.٠٨ در صدر ایستاده‌است. در همین فهرست، ایران با عدد ٣٨.٠٤ در مقام پنجاه‌وچهارم قرار دارد.
این درحالی‌ست که عموم کشورهای پیش از ایران در این فهرست را سرزمین‌هایی از آفریقا و آسیا تشکیل می‌دهند که وضعیت عمومی خوبی ندارند و در سطحی بسیار پایین‌تر از کشور ما محاسبه می‌شوند؛ کشورهایی مانند سومالی، گینه بیسائو، آنگولا، موزامبیک، اوگاندا، پاکستان، جیبوتی، هند و کنیا. باشگاه خبرنگاران جوان در تاریخ پنجم تیرماه، در گزارشی از ارومیه تحت عنوان «ناهنجاری‌های مادرزادی، علت اول مرگومیر کودکان» از قول صلاح‌الدین فرخی؛ کارشناس مسئول واحد بهداشت خانواده‌ی مرکز بهداشت بوکان آورده بود: «تا سال ١٣٩٩ باید شاخص مرگ نوزادان در هر یک‌هزار تولد زنده از ١٠ فعلی به کمتر از هفت، شاخص مرگ شیرخواران از ١٥ فعلی به کمتر از ١٠.٥، شاخص مرگ کودکان زیر پنج‌سال از ١٧ فعلی به کمتر از ١٢ برسد و هدف کلی هم افزایش امید به زندگی از ٧٤ به ٧٨ سال است».
این درحالی‌ست که در آمار سایت worldlifeexpectancy نه‌تنها این شاخص در ایران را در حد لب مرزی عنوان کرده‌اند؛ بلکه در مقیاسی دیگر، ایران پس از بحرین، دومین کشور خاورمیانه با بالاترین میزان مرگومیر نوازادان عنوان شده‌است. در آمار جهانی سازمان سیا، بحرین در رده‌ی سی‌وهفتم قرار دارد. در همایش پیشگیری از آسیب و مرگ کودکان در سالن همایش رازی در سال ١٣٩٤ علی جواد موسوی معاون پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ایران و فوق تخصص ریه درخصوص اهمیت سلامت کودکان گفته بود: «کودکان موجب رونق زندگی ما هستند؛ کودکانی که شاید نشاط گذشته را به دلیل درگیری ما با کار روزانه کمتر شاهد هستند. خوشبختانه در زمینه‌ی پیشرفت سلامت کودکان گام‌های موثری برداشته شده‌است. در گذشته به‌علت وبا ،اسهال و عفونت‌های ادراری علل مرگومیر کودکان زیاد بوده‌است؛ ولی درحال‌حاضر وارد پروسه‌ی جدیدی شدیم که نیاز به آسیب‌شناسی دارد».
همچنین، محمداسماعیل مطلق؛ مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس در خصوص اقداماتی که برای پیشگیری از مرگومیر نوزادان و کودکان صورت گرفته‌است، گفته بود: «همه‌ی فوق تخصصان کودک در ارتقا‌ء سلامت کودک و برداشتن گام‌های موثر در این زمینه موثر بوده‌اند. ما از برنامه‌های یونیسف و سازمان بهداشت جهانی جلوتر هستیم. با برنامه‌هایی که در برنامه‌ی ششم توسعه تا سال ١٤٠٤ برای کنترل مرگومیر در کودکان و نوزادان داریم و همچنین برنامه‌هایی که تا سال ٢٠٣٠ در دست اقدام است، ما می‌توانیم میزان مرگومیر قابل پیشگیری در کودکان را به صفر برسانیم». البته نیاز به تاکید و گفتن دوباره نیست که اساسا رسیدن به این سطح مطلوب از اطلاعات آماری نیازمند بهبود شرایط زیستی و گسترش امکانات به لحاظ اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی هستیم تا از این اعداد و ارقام نگران‌کننده دور شویم.
منبع: سلامت نیوز
