یوگا به طور کلی نه به جسم میپردازد و نه به روح، بلکه وحدتی را بین این دو ایجاد میکند. در زبان سانسکریت کلمه یوگا به معنای "وحدت" آمده است، وحدت بین بدن و روح، خورشید و ماه، مرد و زن و پیر و جوان. یوگا مختص به قشر و یا سنی خاص نیست. یکی از سنین حساس سن بلوغ و تغییرات هورمونی و روحی و روانی دوران نوجوانی است. دورانی حساس که ناراحتیهایی مانند: اضطراب، نگرانی، افسردگی و پرخاشگری را به دنبال خواهد داشت. یوگا با فرزندان یکی از بهترین روشهایی است که میتواند برای گذر از این دوران و بهبود ناراحتیهای ایجاد شده، کمکرسان باشد. در این مطلب تأثیر تمرینهای یوگا را برای نوجوانان مطرح میکنیم.
تمرین تخلیه فشار عصبی
از فرزندتان بخواهید بنشیند و دستهای خود را مشت کند. سپس با کمک بالشتک دست، شروع به ضربه زدن به بدن خود و هم زمان ایجاد صدا نماید. ضربه زدن را از بالای سر تا پایین بدن شروع کند و به ترتیب در ادامه شانهها، بازوها، قفسه سینه و کمر را ضربه بزند. قدرت ضربهها را هر میزان که خودش میخواهد تنظیم کند. تکرار این تمرین تأثیر بسیار زیادى بر تخلیه فشارهاى عصبی، استرس و اضطراب مىگذارد.
تمرین وضعیت نیمه مرکز
وضعیت نیمه مرکز وضعیتی بسیار مفید برای کاهش استرس است. از آنجایی که این وضعیت تاثیرى مستقیم بر روی بخش بالایی کلیهها میگذارد، بنابراین میزان آدرنالین و کورتیزول را به وضعیت متعادل باز میگرداند. از کودک خود بخواهید به شکم دراز بکشد و دستها و پاهای خود را صاف کند (دستها به سمت جلوی بدن). حال با یک دم دست راست، پای چپ و بالاتنه را بالا بیاورد، بعد از چند ثانیه حرکت را با سمت دیگر بدن تکرار کند. پس از 5 دور، بدن را در وضعیت وانهاده قرار دهد و سبک شدن بالا تنه و ایجاد استحکام در بخش پایینی بدن را احساس کند.این حرکت یوگای فرزندتان نیز در تخلیه استرس موثر است
تمرین تنفس و ایجاد تازگى در بدن
تمرینهای تنفسی یوگا تأثیر بسیار مثبتی در ایجاد آرامش و تمرکز در ذهنهای ناآرام میگذارند. از کودک بخواهید در وضعیت راحت با ستون مهرههای صاف بنشیند. دستها بر روی شکم باشند و یک دم و باز دم عمیق انجام دهد. مرتبهی بعد، با هر دم هوای تازه را وارد بدن کند و با بازدم همهی ناراحتیها، نگرانیها و بهم ریختگیها را بیرون بریزد. این تمرین را مىتوان به مدت ٣ دقیقه ادامه داد تا تمامى تنشهاى ذهنى و روانى تخلیه شود.
تمرین تنفسى بیرون ریختن رنگ خاکستری
اگر تمرین تنفسی قبلی تاثیر کافی بر کاهش تنشها نگذاشت، میتوانید از این تمرین استفاده کنید. در این تمرین از فرزندتان بخواهید تمام فشارهاى عصبى و اضطرابهاى خود را یک توده خاکسترى رنگ تصور کند. دَم عمیق بگیرد با بازدم توده خاکسترى را از بدن خارج کند. با تنفس بعدى به خروج رنگ خاکستری از طریق بازوها و انگشتان دست توجه کند. سپس به خروج رنگ خاکستری از سرتاسر رانها، ساق و انگشتان پا و این تنفس را تا زمانی که دیگر رنگ خاکسترى در بدن و ذهن وجود ندارد ادامه بدهد.
تجسم درخت نگرانى
از نوجوان بخواهید به پشت در یک وضعیت راحت قرار بگیرد. چشمها بسته باشد و چانه را به حفره گلو نزدیک کند. دم و بازدم بسیار آرام و به دور از تنش. شخصى در کنار نوجوان تصویرسازى زیر را براى او بیان کند:"یک درخت بزرگ را تصور کنید. شاخهها، برگها و میوههای آن را ببینید. این درخت، درخت نگرانی شماست. مکانی که میتوانید تمام نگرانیها و اضطرابهای خود را به آن آویزان کنید. تصور کنید که به آن نزدیک شده و بالا میروید. حال همهى ناراحتیهای خود را به آن آویزان کنید و در همانجا رها کنید. شما هر زمان که بخواهید میتوانید به این درخت بازگردید او دوست و همراه شماست."
یوگا را تنها به چشم آموزش نبینیم. یوگا فعالیتی بدنی است که اندیشیدن آدمی را نیز تغییر میدهد. همانقدر که یک اختلال یا آشفتگی ذهنی میتواند آثاری بر جسم آدمی بگذارد، در مقابل اختلالی که بدن را تحت تأثیر قرار دهد ذهن را نیز درگیر خود میکند. پس از امروز تصمیم بگیریم روشی را در آموزش ارتقای روح و جسم انجام دهیم که نتیجهاش سلامت هر دوی آنها باشد.