نینی سایت: در مطلب قبلی با عنوان «دیابت را بهتر بشناسیم» درباره تعریف این بیماری و انواع آن صحبت کردیم. در این مطلب از کارشناسارشد تغذیه، شیوا فرجی، درخواست میکنیم که ما را با علائم، عوارض و پیشگیری از دیابت بیشتر آشنا کند.
او میگوید: بیماران دیابتی اصولا با تزریق انسولین شناخته میشوند. البته افرادی که دچار دیابت نوع یک هستند باید حتما انسولین تزریق کنند اما در نوع دو اگر ورزش و رژیم غذایی را رعایت کنند نیاز به تزریق انسولین پیدا نمیکنند. البته در بعضی افراد دیده میشود که به خاطر عدم رعایت رژیم غذایی و نداشتن تحرک مناسب 5 سال یا حتی 10 سال است که تحت درمان دارویی هستند اما بهبود پیدا نمیکنند.
علائم دیابت چیست؟
فرجی درباره علائم دیگر این بیماری توضیح میدهد: در دیابت نوع یک، اگر پرهیز غذایی نداشته باشند، ورزش نکنند، انسولین خون تنظیم نشود یا مثلا تحت فشار و استرس و اضطراب یا بیماری دیگری علاوه بر دیابت باشند که موجب به هم ریختن انسولین شود اصطلاحا دچار پرنوشی و در پی آن تکرر ادرار میشوند. یعنی نوعی عطش که باعث میشود آب زیادی بنوشند و باز هم تشنه باشند و به دلیل نوشیدن آب زیاد دچار تکرر ادارار شوند.
از دیگر علائم این دیگر این بیماری کاهش ناگهانی وزن با وجود اشتهای زیاد و پرخوری است. با وجد اینکه فرد گرسنه است و غذای زیادی مصرف میکند اما اشتهای زیادی هم دارد و جالب اینکه لاغر هم میشود.
از طرفی فرد مبتلا به دیابت نوع یک خستگی مزمن و همیشگی دارد که همراه با ضعف و بی حالی است چون سیستم ایمنی بدن پایین است و درگیری بدن با عفونتها، باکتریها و ویروسها نیز بیشتر است. به همین دلیل هم عفونتهای پوستی و ادراری در این افراد بیشتر دیده میشود.
گفتیم که در بیماری دیابت، قند موجود در جریان خون که برای سوخت سلولی در نظر گرفته شده است نمیتواند وارد سلول شود و به مصرف سلول برسد. بنابراین سلول گرسنه میماند و انرژی لازم ندارد. دلیل لاغر شدن افراد مبتلا به این نوع از دیابت نیز همین است. وقتی این قند نتواند جذب سلول شود در جریان خون باقی میماند. اما این قند اضافی باید از بدن دفع شود و به همین علت نیاز به نوشیدن آب بیشتر در فرد ایجاد میشود.
به همین علت این افراد پر ادراری و پرنوشی میگیرند. برای تشخیص دیابت از ادرار فرد نمونه میگیرند و اگر میزان قند خون در ادرار بیش از حد معمول باشد نشان دهنده بیماری دیابت است.
پایین رفتن قند خون هم خطرناک است؟
شیوا فرجی، کارشناسارشد تغذیه در ادامه میگوید: در بیمار دیابتی نوع یک علاوه بر اینکه بالا رفتن قند خون باید کنترل شود، باید مراقب افت قند خون نیز بود. به این حالت در اصطلاح پزشکی هیپوگلاسمی گفته میشود. این اتفاق در صورتی میافتد که بیمار دیابتی انسولین اضافی تزریق کند یا در زمان و دوز انسولین تجویزی پزشک دست ببرد یا غذای کم یا در زمان نامناسب با تزریق انسولین بخورد.
اگر میزان قند خون بیمار دیابتی به کمتر از 70 میلی گرم برسد دچار هیپوگلاسمی (افت قند) میشود در این حالت آدرنالین در بدن ترشح میشود و حالت بیمار پرتنش و عصبی میشود. سردرد، عرق کردن، سوزن سوزن شدن اعضای بدن، بی حسی لبها، حالت تهوع و... از علائم دیگر افت قند هستند.
افت قند نیز مانند بالارفتن قند خطرناک است و حتی در مواردی خطر و عوارض آن بیشتر است. اگر بیمار دیابتی متوجه افت قند نشود ممکن است به صورت ناگهانی دچار تشنج شود یا به کمای دیابتی دچار شود که این کما میتواند به سلولهای مغز او آسیب برساند و آنها را از بین ببرد.
ادامه دارد....