نینی سایت: شما به عنوان مادر خانواده وظیفههای سنگین و متعددی دارید؛ یکی از این وظایف مهم تغذیه خوب و درست خانواده است که از آشپزخانه شما بیرون میآید. تغذیه نقش مهمی در سلامت یا بیماری دارد. مواد غذایی، نوع طبخ و نگهداری آنها و مراحلی که طی میکنند تا سر سفره شما قرار بگیرند و اعضای خانواده از آن نوش جان کنند، میتواند سلامتی اعضای خانواده را تضمین کند یا آن را به خطر بیندازد. به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم که همزمان با شروع ماه مبارک رمضان که حساسیت خانمها در تهیه غذا برای سحری و افطار بیشتر میشود نکات مهم نگهداری، آمادهسازی و طبخ مواد غذایی را با کمک شیوا فرجی، کارشناسارشد تغذیه با شما در میان بگذاریم. در این عنوان شما هر بار یک نکته مهم درباره یکی از این مراحل یاد میگیرید.
شیوا فرجی، کارشناسارشد تغذیه، در این باره به ما میگوید: ما با توجه به عادات غذایی که داریم مواد غذایی را آماده میکنیم، میپزیم، نگهداری میکنیم و به مصرف میرسانیم. عادتهایی که متاثر از فرهنگ، اقتصاد، شیوه زندگی، عادتها و رفتارهای خانوادگی و محیطی و... است. مجموعه این عادتها روند و پروسه رفتار ما را با خوراکیها شکل میدهند.
در این میان بعضی از عادتهای ما خوب است؛ یعنی عادتهای درست و مفیدی است و تاثیر مثبتی روی تغذیه ما میگذارد اما برخی از عادتهای رفتاری ما با خوراکیها و پروسه تهیه غذا از آنها نادرست است. ما قصد داریم برخی از این عادتهای نادرست را در مراحل مختلف روند تهیه غذا برای شما نام ببریم و علاوه بر ذکر دلیل نادرستی آن جایگزین درست و عادت درست را در اختیارتان قرار دهیم. برای شروع از یکی از مراحل پخت غذا شروع میکنیم؛ سرخ کردن.
جزغالهکردن یا سرخشدن؛ مساله این است!
بسیار شنیدهایم که روغن زیادی خوب نیست. اما چرا خوب نیست؟ چرا غذاهایی که از فرط سرخ شدن ترد میشوند و سطحشان یک رنگ زیبای سرخ و نارنجی پیدا میکند، مضر هستند؟ باید بگویم که سرخ کردن زیاد مستلزم استفاده از روغن زیاد است. اگر شما از آن دسته هستید که ادعا میکنید با روغن کم میتوانید مواد غذایی را حسابی سرخ کنید باید بگویم اشتباه میکنید احتمالا تلقی شما از کم یا زیاد نادرست است.
وقتی از روغن زیادی استفاده میکنید یعنی خودتان را در معرض چاقی قرار میدهید. علاوه بر اینکه روغن باعث ایجاد بیماریهای قلبی و عروقی میشود. اما حتی اگر بخواهید به این موارد بی اعتنا باشید هنوز یک مساله دیگر برای عدم مصرف روغن زیاد و سرخ کردن زیاد وجود دارد؛ وقتی به مدت طولانی یا حرارت بالا اقدام به سرخ کردن کنید تمام مواد مفید خوراکی را از بین میبرید. مخصوصا ویتامینها و مواد مغذی را کاملا از ماده غذایی میگیرید و آن را از یک ماده مفید به مادهای بیخاصیت تبدیل میکنید.
البته داستان از این بدتر هم میتواند باشد؛ چطور؟ شما با فرآیند سرخ کردنی که به نیت خوشمزهتر شدن غذاست و با عشق به خانوادهتان این کار را انجام میدهید، میتوانید علاوه بر اینکه جلوی مواد مفید به بدن آنها را بگیرید، مواد خطرناک نیز به خورد آنها بدهید. یعنی کاملا بر خلاف نیت قلبیتان! طبق مطالعات انجام شده، در اثر سرخ شدن زیاد، مادهای به نام آکرولئین تولید میشود. این ماده خطرناک قابلیت سرطانزایی دارد و همراه مواد خوراکی سرخ شده وارد بدن شما و عزیزانتان میشود.
به خاطر داشته باشید که همیشه باید مواد غذایی را در حجم کم روغن و با حرارت ملایم تفت دهید و از سرخ کردن زیاد بپرهیزید. شاید این کار ابتدا به نظرتان خوشایند نیاید یا از طعم غذاها راضی نباشید اما مطمئن باشید ذائقهتان به سرعت تغییر میکند و دیگر خوردن غذاهای سرخ شده برایتان سخت میشود.
نکته تکمیلی: اگر شما از روغن کنجد یا زیتون برای سرخ کردن استفاده میکنید باید توجه داشته باشید که از روغنهای مقاوم در برابر حرارت استفاده کنید. یعنی روغنهایی که روی آنها درج شده باشد مخصوص سرخ کردنی.