از سن دو سالگی تفکر خودمحور در کودک شکل میگیرد که به اصطلاح عامیانه میگویند کودک لجباز شده است. این یکی از مراحل رشدی در کودک است و به صورت طبیعی اتفاق میافتد اما باید توسط والدین در کودک کنترل شود چون میتواند ادامه پیدا کند و فرزند آنها تبدیل به یک بزرگسال لجباز شود. این مشکل ممکن است تا 6سالگی به طول بینجامد چون در کودکان تا سن زیر 6 سال، هنوز تفکر منطقی رشد نکرده است و بنابراین ما نمیتوانم به طور کامل او را کنترل یا مجبور به کاری کنیم که مورد علاقه ماست. اما در مقابل لجبازی، بهانهگیری و پافشاری کودکمان چه رفتاری را باید با او در پیش بگیریم؟
آموزش غیرمستقیم بدهید
والدین برای مقابله با لجبازی کودک میتوانند به طور غیر مستقیم به او آموزش دهند. اگر به این موضوع توجه داشته باشیم که الگوی رفتاری والدین صددرصد بر روی کودک تاثیر میگذارد و کودکان کارهای والدین را تکرار میکند، پس آنها میتوانند با رفتار خودشان که به دور از هر نوع لجبازی باشد روی فرزندشان موثر باشند و به تدریج کودک نیز دست از لجبازی برخواهد داشت.
با کودک بازی کنید
از کارهای موثری که والدین در مواجهه با کودک لجباز خود میتوانند انجام دهند این است که با توجه به نیاز و علایق کودک خودشان را وارد دنیای او کنند. برای این کار آنها میتوانند از روشهایی مانند بازی کردن با کودک، نقاشی کشیدن با او، شعر و داستانگویی برای فرزندشان استفاده کرده و به این ترتیب با کودک ارتباط برقرار کنند.
خودداری کنید
بعد از 6 سالگی والدین میتوانند با روشهای سازگارانه جلوی خواستههای نامعقول کودک را بگیرند. به عنوان مثال اگر کودک پافشاری بیمورد و گریه و بهانهگیری روی خرید اسباببازی دارد جز در مواردی که او را برای خرید اسباببازی بیرون میبرند، سعی کنند حدالامکان از بازار بردن او با خودشان اجتناب کنند.
او را متوجه عواقب کارش بکنید
بهتر است برای کودک تعریف شود که در مقابل رفتارهایش باید بازخوردهای متفاوتی میبیند. کودک باید بداند که برای کارهایی خوبی که انجام میدهد تشویق دریافت میکند و برای رفتارهای لجبازانه مثل گریه و بهانهگیری بیمورد یا انجام ندادن کارهای شخصی با روشهایی مانند بیتوجهی و محرومشدن تنبیه میشود. در این صورت میفهمد که هر رفتار شما با او تنها نتیجه رفتارهای خودش است.
از خشونت بپرهیزید
والدین باید توجه کنند که در هر صورت از روشهای پرخاشگری و تهدید و تنبیه بدنی به شدت بپرهیزند چون آسیب بسیار جدی به کودک میزند.
تشویق کنید
در کودکان زیر 6 سال با مدارا و آرامش و روش تشویق و تنبیه صحیح که اشاره شد میتوان در مقابل کارها و رفتارهای نامناسب کودک مانند لجبازی قرار گرفت و آنها را به مرحله خاموشی رساند. اگر کودک لجباز شما روی داشتن و مالکیت پافشاری کند و شما هم در مقابل هر چه میخواهد تهیه کنید هیچ وقت نمیتواند تحمل سختی و محدودیت در خواستههایش را داشته باشد و علاوه بر اینکه پر توقع بار میآید ممکن است در آینده و مواجهه با واقعیات و ناتواناییهایش در به دست آوردن همه چیزهایی که طلب میکند، دچار مشکل شود.
سازگار باشید
در نهایت اینکه همیشه به خاطر داشته باشید که بهترین برخورد با کودک این است که با او به طور متعادل و سازگارانه پیش برویم؛ نه خیلی سختگیرانه و نه خیلی آزادانه.