توکسوپلاسموز در دوران بارداری: خطرات، پیشگیری و راهکارهای درمانی
توکسوپلاسموز یک عفونت انگلی است که ممکنه در هر سنی افراد رو درگیر کنه، اما اگه در دوران بارداری بهش مبتلا بشی، ماجرا کمی پیچیده‌تر میشه چون این انگل می‌تونه از جفت رد بشه و به جنین آسیب برسونه. حالا اگه بارداری و در منزل از گربه نگهداری می‌کنی یا عاشق استیک نیم‌پز و سبزیجات خامی، حتماً این مقاله رو تا آخر بخون.توکسوپلاسموز چیه و چرا در بارداری خطرناکه؟
توکسوپلاسموز یک بیماری انگلیه که عاملش Toxoplasma gondii هست. این انگل بیشتر در مدفوع گربه، گوشت خام یا نیم‌پز، سبزیجات و میوه‌های نشسته، آب آلوده و حتی خاک باغچه پیدا میشه. معمولاً افراد سالم اگه بهش مبتلا بشن، هیچ علائمی ندارن یا فقط یک سرماخوردگی خفیف رو تجربه می‌کنن. ولی برای یک زن باردار، موضوع جدی‌تره، چون این عفونت انگلی در بارداری می‌تونه روی رشد جنین تأثیر بذاره.شیوع توکسوپلاسموز در بارداری
خوشبختانه احتمال ابتلا به این عفونت در بارداری خیلی زیاد نیست. طبق آمار، از هر ۴ میلیون زایمان در آمریکا، بین ۳۰۰ تا ۴۰۰۰ نوزاد با توکسوپلاسموز مادرزادی به دنیا میان. این یعنی احتمال این اتفاق کمه، ولی غیرممکن نیست.
احتمال انتقال عفونت به جنین و خطرات آن
بسته به اینکه در کدوم مرحله از بارداری باشی، خطر انتقال انگل به جنین فرق داره:سه‌ماهه اول: احتمال انتقال به جنین ۱۵٪، ولی اگه منتقل بشه، می‌تونه آسیب‌های جدی‌تری به وجود بیاره.
سه‌ماهه دوم: احتمال انتقال ۳۰٪، ولی شدت آسیب‌ها کمتره.
سه‌ماهه سوم: احتمال انتقال تا ۶۰٪، اما چون جنین رشد بیشتری کرده، عوارض معمولاً کمتر از زمانی است که در اوایل بارداری آلوده بشه.
عوارض احتمالی توکسوپلاسموز برای جنین شامل:
سقط جنین یا مردهزاییمشکلات بینایی و حتی نابینایی
آسیب‌های مغزی و عقب‌ماندگی ذهنی
مشکلات شنوایی
تشنج
راه های انتقال توکسوپلاسموز
حالا که خطراتش رو فهمیدی، ببینیم این انگل از چه راه‌هایی وارد بدن میشه:- گوشت خام یا نیم‌پز: استیک آبدار یا کباب‌هایی که کامل مغزپخت نشدن، می‌تونن آلوده باشن.
- میوه و سبزیجات نشسته: میوه و سبزیجات اگه خوب شسته نشن، ممکنه حامل انگل باشن.
- آب آلوده: نوشیدن آب غیر بهداشتی یا استفاده از آب چاه تصفیه نشده.
- مدفوع گربه: تمیز کردن ظرف خاک گربه یا حتی تماس با خاک باغچه‌ای که گربه داخلش مدفوع کرده.
چطور از ابتلا به توکسوپلاسموز در بارداری پیشگیری کنیم؟
برای پیشگیری از ابتلا به توکسوپلاسموز در دوران بارداری به نکات زیر توجه کن:۱. مراقب نکات تغذیه‌ای باش!
گوشت رو کاملاً بپز، حداقل تا دمای ۷۰ درجه سانتی‌گراد.
سبزیجات و میوه‌ها رو با رعایت نکات بهداشتی بشور.
از مصرف لبنیات غیرپاستوریزه دوری کن.
تخم‌مرغ رو به‌صورت خام مصرف نکن.
۲. از خاک و باغچه دوری کن!
اگه در حیاط یا باغچه کار می‌کنی، حتماً دستکش بپوش.
بعد از باغبانی یا تماس با خاک، دست‌ها رو کامل با صابون بشور.
۳. اگه گربه داری، احتیاط کن!
تا جایی که ممکنه، ظرف خاک گربه رو خودت تمیز نکن و این کار رو به یک نفر دیگه بسپار.
اگه مجبور شدی، دستکش بپوش و بعدش دست‌ها رو با آب و صابون بشور.
به گربه‌ات گوشت خام نده، فقط از غذای مخصوص یا غذاهای پخته‌شده استفاده کن.
گربه رو از میز غذا و آشپزخانه دور نگه دار.
آیا در بارداری آزمایش توکسوپلاسموز انجام میشه؟
در خیلی از کشورها، این آزمایش به‌صورت روتین انجام نمی‌شه، مگر اینکه پزشک بهش مشکوک بشه یا خودت درخواست بدی. اگه علائمی مثل تورم غدد لنفاوی، خستگی، سردرد یا تب داشتی، حتماً با پزشک مشورت کن. در ایران، در آزمایشات چکاب کامل پیش از بارداری یا بارداری ممکنه درخواست بشه.آزمایش خون می‌تونه نشون بده که آیا اخیراً به این انگل مبتلا شدی یا نه. در صورت ابتلا، پزشک ممکنه آنتی‌بیوتیک تجویز کنه تا خطر انتقال به جنین رو کم کنه.
اقدامات لازم در صورت آلوده شدن جنین به توکسوپلاسموز
آمنیوسنتز برای بررسی وجود انگل در مایع آمنیوتیک انجام میشه.سونوگرافی‌های مکرر برای چک کردن رشد و وضعیت جنین.
اگه جنین آلوده باشه، ممکنه بعد از تولد تا یک سال آنتی‌بیوتیک دریافت کنه.
