فواید زینک
مصرف زینک در بارداری چه فواید و مزایایی داره؟ زینک یا روی نقش مهمی تو بسیاری از عملکردهای بیولوژیکی از جمله سنتز پروتئین، تقسیم سلولی و متابولیسم اسید نوکلئیک داره. اگرچه کمبود شدید روی در جمعیتهای انسانی نسبتاً نادره، اما به نظر میرسه کاهش خفیف تا متوسط اون یک مشکل کاملاً شایع هست. دادههای دریافتی از منابع معتبر نشون میده که خطر کمبود روی زیاده. با استفاده از مدلی که مصرف روی زنان باردار رو به میزان توصیه شده مرتبط میکنه، تخمین زده میشه که 82 درصد از زنان باردار در سراسر جهان دریافت روی ناکافی دارن.
برای آشنایی بیشتر با فواید مصرف زینک میتونید مقاله قبلی ما تحت عنوان " برای جلوگیری از سرما خوردگی زینک بهتر است یا ویتامین C؟" رو هم مطالعه کنید. همچنین تاثیر تغذیه دوران بارداری بر ضریب هوشی کودکان رو هم به صورت مجزا مورد بررسی قرار دادیم که مطالعه اون میتونه به اطلاعات شما اضافه کنه.
مطالعات آزمایشگاهی در مورد تاثیر مصرف زینک در بارداری
مطالعات روی موشها، خوکها و میشها هم نشون میده که کمبود روی باعث افزایش خطر مرگ جنین به دلیل سقط خود به خود یا ناهنجاریهای مادرزادی میشه. تو این مورد، هر سیستم اندامی ممکنه تحت تأثیر قرار بگیره. ناهنجاریهای قلب، ریهها، مغز، دستگاه ادراری تناسلی و سیستم اسکلتی شایعتر هستن. به نظر میرسه که این ناهنجاریها از سنتز غیر طبیعی اسیدهای نوکلئیک و پروتئین، اختلال در رشد و مورفوژنز سلولی، پلیمریزاسیون غیرطبیعی توبولین، نقص کروموزومی و پراکسیداسیون چربی بیش از حد غشاهای سلولی ناشی میشن. مطالعات حیوانی نشون میده که کمبود روی بدن مادر اثرات طولانی مدتی بر رشد، ایمنی و وضعیت متابولیک جنین داره. به عنوان مثال، کاهش روی یا زینک بدن مادر، عملکرد ایمنی جنین رو کاهش میده.
تو انسان، زنان مبتلا به آکرودرماتیت انتروپاتیک، یک نقص ژنتیکی در جذب روی رو نشون میدن که باعث کمبود شدید این عنصر میشه و نتایج بارداری ضعیفی رو ارائه میکنه. تو این مورد از دست دادن جنین و ناهنجاریهای مادرزادی شایعه. پس میزان روی بدن مادر با عملکرد بدن تو بارداری برای پرورش و حفظ جنین مرتبطه. به عنوان مثال، کمبود روی بدن مادر ممکنه با زایمان طولانی مدت، زایمان زودرس، خونریزی پس از زایمان، تولد نوزاد با جثه کوچک، تاخیر در رشد داخل رحمی یا کاهش وزن هنگام تولد همراه باشه.
میزان روی مورد نیاز بدن زنان باردار
میزان روی یا زینک مورد نیاز بدن برای حاملگی تو انسان که از روی غلظت روی و وزن بافتها حاصل میشه حدود 100 میلی گرم (1540 میلی مول) تخمین زده میشه. نیاز روزانه بدن به این عنصر در نیمه آخر بارداری که رشد جنین سریعتره حدود 0.6 میلی گرم در روز (9.2 میلی مول در روز) در نظر گرفته شده. در موشهای باردار، جذب روی در طول 3 روز آخر بارداری تقریبا دو برابر افزایش یافته تا نیازهای جنین تو اون مرحله از بارداری رو تامین کنه. اما تغییرات مشابهی در انسان (زنان باردار) مشاهده نشده. احتمالاً به این دلیله که نیاز نسبی روی جنین در انسان بسیار کمتر از موشهاییه که دارای چند فرزند هستن.
ضرورت مصرف زینک در بارداری در کشورهای در حال توسعه
برآوردهای اخیر از حدود 0.5 میلیون مرگ مادر و کودک در سال به دلیل کمبود روی، نگرانی در مورد کفایت دریافت روی در میان زنان باردار در کشورهای در حال توسعه رو افزایش داده. این زنان اغلب از رژیمهای غذایی فاقد مواد غذایی حیوانی غنی از روی استفاده میکنن. در عوض، غلاتی که سرشار از فیتات هستند، که جذب روی رو محدود میکنه، منبع اصلی تغذیه این افراد رو تشکیل میده. غلظت روی پلاسمایی مادر یا بهدلیل دریافت مواد مختل کننده جذب روی یا بهدلیل عفونتهای مزمنی که غلظت روی رو کاهش میدن، افت میکنه. غلظت کم روی پلاسمای خون در ادامه میتونه انتقال روی جفتی و جذب روی به بدن جنین رو کاهش بده. بر اساس این مشاهدات، یونیسف استفاده از مکملهای ریز مغذی متعدد از جمله روی رو برای زنان باردار کشورهای در حال توسعه توصیه کرده. روی مکملیه که به طور قابل توجهی افزایش وزن و قد رو در کودکان در حال رشد بهبود میبخشه. پس این عنصر به نوعی باعث بهبود رشد جنین میشه.
علاقمندان به مصرف زینک در بارداری از طریق قرص و مکملهای حاوی این عنصر میتونن مقاله قبلی ما تحت عنوان " بهترین قرص زینک چیست؟" رو مطالعه کنن.