تشخیص و درمان هیدروپس جنینی

درمان هیدروپس جنینی

هیدروپس جنینی یه بیماری نادر و در عین حال خطرناکه که تقریباً نیمی از جنین‌هایی رو که به این بیماری مبتلا هستن، از بین می‌بره. تقریباً می‌شه گفت که درمان قطعی برای این بیماری وجود نداره؛ اما با این حال می‌شه از بروزش پیشگیری کرد یا با تشخیص زودهنگام و شروع درمان، شانس نجات از بیماری و مرگ رو برای جنین افزایش داد. در این مقاله قراره در مورد تشخیص هیدروپس جنینی و درمان این بیماری صحبت کنیم تا بیشتر با اون آشنا بشین. با ما همراه باشین!

هیدروپس جنینی چیه و چه علائمی داره؟

هیدروپس یا خیز جنینی یه بیماری هست که مایع در یک یا چند بخش از بدن جنین جمع می‌شه. ممکنه ریه، قلب، زیر پوست، شکم و بخش‌های دیگه بدن جنین بزرگتر از حد معمول باشه و دلیلش هم مایعاتیه که در اطراف این نواحی جمع می‌شن. همونطور که گفتیم این بیماری نادره و به طور متوسط در هر 2500 جنین یکی‌شون به این بیماری دچار می‌شن. دو نوع هیدروپس ایمنی و غیرایمنی وجود داره که دلیل به وجود اومدن هر کدوم هم متفاوته.

علائم هیدروپس جنینی موارد مختلفی رو شامل می‌شه. معمولاً قبل از تولد علائمی مثل افزایش زیاد مایع آمنیوتیک، ضخیم شدن جفت، بزرگ شدن اندام‌های داخلی جنین و... دیده می‌شه که معمولاً طی سونوگرافی توسط پزشک تشخیص داده می‌شن.

پس از تولد هم علائمی مثل رنگ پریدگی جنین، ورم شدید به خصوص در بخش شکمی، کبد و طحال بزرگ، کبودی پوست و مواردی از این قبیل نشون می‌دن که هیدروپس جنینی وجود داره.

تشخیص هیدروپس چطوری انجام می‌شه؟

روش‌های مختلفی برای تشخیص خیز جنینی وجود داره که معمولاً با دیدن علائم اولیه قبل از تولد، برای قطعیت تشخیص اقدام می‌شه. معمولاً در سونوگرافی‌های بارداری، ممکنه علائم دیده بشه. اگه پزشک با سونوگرافی به این بیماری مشکوک بشه، آزمایش خون برای جنین در نظر گرفته می‌شه. سرنگی بلند از طریق شکم مادر وارد می‌شه و از به کمک بند ناف از یه رگ خونی جنین خون گرفته می‌شه تا آزمایش روش انجام بشه.

روش دیگه‌ای برای تشخیص هیدروپس جنین اینه که از مایع جنینی یا آمنیوتیک استفاده بشه. این روش آمنیوسنتز نامیده می‌شه. مایع جنینی دارای بخش‌هایی از سلول‌های جنینی هست و اگر از این بخش نمونه‌گیری بشه، بسیاری از بیماری‌های احتمالی برای جنین تشخیص داده می‌شه. گاهی اوقات هم پزشک، نقص‌های احتمالی رو توی قلب جنین مشاهده می‌کنه که ناشی از خیز جنینی هست و با اکوی قلب جنین تشخیص انجام می‌شه.

درمان هیدروپس جنینی قبل و بعد از تولد

در برخی از موارد که می‌شه قبل از تولد درمان هیدروپس جنینی رو شروع کرد، مثل هیدروپس ایمنی، می‌شه با انتقال خون به جنین این امکان رو به وجود آورد که جنین تا قبل از زایمان زنده بمونه. اگر درمان خیلی نتیجه بخش نباشه، سعی می‌شه با روش‌هایی مثل القای زایمان یا سزارین، جنین رو زودتر از موعد به دنیا آورد.

معمولاً درمان هیدروپس جنینی پس از زایمان انجام می‌شه. مایعی که اطراف ریه، قلب و بقیه اندام‌ها رو گرفته، به کمک یه سرنگ از بدن نوزاد خارج می‌شه. ممکنه نوزاد در تنفس مشکل داشته باشه که از دستگاه‌های کمک تنفسی براش استفاده می‌شه. اگه نوزاد هیدروپس ایمنی داشته باشه، انتقال خون سازگار براش انجام می‌شه. دارودرمانی و رفع مشکل‌های زمینه‌ای، مثل درمان عفونت‌ها برای رفع هیدروپس از روش‌های دیگه درمان این بیماریه.

عوارض بیماری هیدروپس برای جنین و مادر

بیماری هیدروپس جنینی نه تنها برای جنین خطرناکه بلکه تأثیراتی هم روی مادر می‌ذاره. گاهی اوقات تشنج و افزایش شدید فشار خون رو در مادر ایجاد می‌کنه که باعث می‌شه تا سزارین اورژانسی صورت بگیره.

در موارد زیادی پس از تولد، درمان جوابگو نیست و تقریباً نصفی از نوزادانی که با این عارضه به دنیا میان، بعد از چند روز از دنیا می‌رن. با این حال برخی از این نوزادان هم دوام میارن. از طرفی برخی هم با عارضه‌های قلبی، مغزی، تشنج و مشکلاتی از این قبیل زندگی رو ادامه می‌دن.

با هیدروپس و عوارضش چه باید کرد؟

پیشگیری همیشه بهترین راه برای فرار از بیماری‌ها بوده و هست. با این حال بعضی از بیماری‌ها، چندان قابل پیشگیری نیستن. در نوع هیدروپس جنینی ایمنی، می‌شه برای خانم‌هایی که احتمال ناسازگاری خونی با جنین خود دارن، آمپول روگام تجویز بشه. این آمپول باعث می‌شه تا آنتی بادی‌هایی که با گلبول‌های قرمز خون جنین مبارزه می‌کنن، تولید نشن و هیدروپس ایجاد نشه.

اگر تشخیص اختلالات جنینی زود انجام بشه، شانس درمان هم افزایش پیدا می‌کنه. به همین علت بهتره مراجعه‌های دوره‌ای به پزشک در حین بارداری با حساسیت دنبال بشه تا در صورت بروز مشکل، سریع تر به فکر درمان افتاد.