دلایل ایجاد هیدروسل
هیدروسل اصطلاحی هست که شاید تا حالا اون رو نشنیده باشین. این عارضه یکی از مشکلات رایج تناسلی مردان و پسران محسوب میشه. مشکلی که معمولا برای نوزادهای پسر زیر یک سال به وجود میآد. احتمالا از خودتون میپرسین، هیدروسل چیه؟ این عارضه اسم علمی وضعیتی هست که در اون، بیضهها دچار تورم میشن. اگر نوزاد یا فرزند پسر داشته باشین، ممکنه تا حالا با این مشکل روبهرو شده باشین.
در این حالت، تورم بیضهها اولین نشانهای هست که شما رو متوجه این عارضه میکنه. ممکنه که این تورم در یک یا هر دو بیضه اتفاق بیفته. احتمالا براتون سوال هست که دلیل این تورم چیه؟ آیا این بیماری برای پسرها خطرناکه؟ چه علائم و چه عوارضی داره؟ در این مقاله قراره که به این سوالها جواب بدیم. پس با ما همراه باشین.
عارضهی هیدروسل به وضعیتی گفته میشه که بخاطر تجمع مایع در کیسهی اطراف بیضهها اتفاق میافته. این مسئله باعث میشه که بیضهها متورم به نظر برسن. لازم به ذکره که این مشکل بیشتر برای نوزادان زیر یک سال پیش میاد.
علائم این بیماری
به طور کلی مهمترین علامت هیدروسل، تورم کیسهی بیضه هست. در این حالت، بیضهها شکل یه بالون پر از آب رو به خود میگیرن. با این حال، این تورم معمولا همراه با درد نیست و از این نظر، فرد رو دچار ناراحتی نمیکنه. لازم به ذکره که میزان تورم بیضه ممکنه در طول روز تغییر کنه. به علاوه، اگر این مسئله در بزرگسالها اتفاق بیفته، ممکنه همراه با احساس سنگینی و کشیده شدن پوست در ناحیه بیضه باشه. این احساس زمانی که فرد بزرگسال مینشینه بسیار شدیدتر میشه، حتی ممکنه که در این وضعیت، در کشالهی ران درد احساس بشه.
دلیل ایجاد هیدروسل
به طور کلی در سبب شناسی هیدروسل باید به این نکته دقت کنیم که عارضه در کدوم دسته از افراد اتفاق افتاده؟ نوزادان یا بزرگسالان؟ در ادامه به توضیح دقیقتر خواهیم پرداخت.
هیدروسل در نوزادان
منشاء هیدروسل در دوران نوزادی به شکم مادر بر میگرده. در واقع در آخرین مراحل رشدی جنین در شکم مادر، بیضهها از شکم به کیسههای بیضه وارد میشن. این کیسهها که به دور بیضهها قرار میگیرن، دارای مایع هستن که به تدریج با رشد بیشتر این کیسهها بسته خواهند شد. سپس در ادامه، این مایع توسط خود بدن دوباره جذب میشه. در نوزادهایی که به این عارضه دچار میشن، مایع کماکان در کیسههای بیضه باقی میمونه و تورم ایجاد میکنه. با این حال، تا یک سالگی نوزاد، معمولا این مایع جذب میشه و مشکل برطرف خواهد شد.
هیدروسل در بزرگسالان
همونطور که قبلا گفتیم، عارضهی هیدروسل فقط مخصوص نوزادان نیست و میتونه بزرگسالان رو هم درگیر کنه. این مشکل معمولا در مردان بالای 40 سال بیشتر اتفاق میافته. بیشتر اوقات دلیل این مسئله آسیب به کیسهی بیضه هست. دلایل مختلفی میتونن باعث این آسیب بشن اما رایجترین دلیل این مسئله به التهاب بر میگرده. معمولا زمانی که خود بیضهها یا لولهی کوچک و پیچخوردهی پشت بیضهها دچار عفونت میشن، التهاب اتفاق میافته و در ادامه، این عارضه ایجاد میشه.
انواع هیدروسل
- هیدروسل ارتباطی: این نوع عارضه بیشتر در دوران جنینی پیش میاد و در این نوع، کیسهی اطراف بیضه کاملا بسته نمیشه. در نتیجه این مایع میتونه به داخل و خارج شکم فرد جریان پیدا کنه.
- هیدروسل غیرارتباطی: در این نوع عارضه، کیسهی بیضه بسته میشه اما مایع درون اون جذب بدن نمیشه. این نوع بیشتر در زمان بعد از تولد و بزرگسالی ایجاد میشه.
عوامل ریسک فاکتور و خطرساز
- نوزادهایی که تا سه هفته زودتر از موعد مقرر به دنیا میان و نارس هستن، در معرض ابتلا به هیدروسل قرار دارن.
- عفونتها علیالخصوص عفونتهای مقاربتی خطر ابتلا به این بیماری رو افزایش میدن.
چه موقع باید به دکتر مراجعه کنیم؟
هرگاه تورم بیضه در فرد دیده بشه، نیازه که حتما به پزشک مرتبط مراجعه بشه. اگه این تورم در نوزاد زیر یک سال دیده بشه، احتمال برطرف شدن مشکل تا یک سالگی وجود داره. با این حال اگه نوزاد بیشتر از یک سال داره و کماکان تورم از بین نرفته، احتیاجه که حتما به پزشک مراجعه بشه.
در سایر شرایط، گاهی آسیبی به بیضهی فرد بزرگسال وارد میشه و فرد ناگهان تورم شدید و وحشتناکی رو تجربه میکنه. معمولا بعد از آسیب به بیضه، درد شدید و طاقتفرسایی برای فرد ایجاد میشه که اگر فرد سریعا به پزشک مراجعه نکنه، ممکنه منجر به هیدروسل بشه.
درمان
به طور کلی، هیدروسل تا قبل از یک سالگی نوزاد بدون درمان خوب میشه اما در سنین بالاتر اگه برطرف نشه احتیاج به درمان جدی داره. اگر هیدروسل به موقع درمان نشه، ممکنه باعث عوارض خطرناکی مثل کیست بیضه بشه و مشکلات تناسلی متعددی ایجاد کنه.
در صورتی که این عارضه بهبود پیدا نکنه، معمولا متخصصها از درمانهای تهاجمی مثل جراحی استفاده میکنن. یکی از رایجترین روشهای جراحی، هیدروسلکتومی هست که در این روش پوشش کیسهای بیضه رو بر میدارن و به حل مشکل هیدروسل میپردازن. لازم به ذکره که علیرغم نتایج موفقیتآمیز جراحی، افراد ممکنه که با عوارض بعد از جراحی روبهرو بشن. این عوارض درد شدید در ناحیه بیضه، خطر عفونت و تورم رو شامل میشه.
سخن پایانی
در آخر باید بگیم که هیدروسل مشکلی هست که نسبتا در نوزادهای پسر رایجه و خودبهخود هم از بین میره. با این حال باید حواسمون باشه که اگه این مشکل تا بعد از یک سالگی حل نشد، حتما به پزشک مراجعه کنیم. دلیل این مسئله اینه که در صورت درمان نشدن به موقع، ممکنه فرد دچار مشکلات مردانگی مثل کاهش تولید اسپرم یا حتی تومور بیضه بشه. پس لازمه که در صورت مشاهدهی این مسئله مراجعه به پزشک رو جدی بگیریم.
منابع:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hydrocele/symptoms-causes/syc-20363969
https://www.aurorahealthcare.org/services/urology/hydroceles
https://www.mountsinai.org/health-library/diseases-conditions/hydrocele