هر کس رئیس بدن خودشه!
تو دنیای رنگارنگ و پرانرژی کودکی، بازی، رویا پردازی و آغوش گرم خانه، هر کدومش برای هر کودک تجربههای زیادی داره. ولی توی این سفر پر ماجرا، یه قسمتی هست که ممکنه بهش کمتر پرداخته بشه، و اون لمسه!
لمس، یک زبون خاصه که کودکان اون رو از طریق عشق و حمایت و همینطور خطرهایی که ممکنه در پی داشته باشه یاد میگیرن. توی این مقاله میخواهیم از چشم دنیای بچهها، به لمس خوب و لمس بد کودک، بپردازیم. هرکدوم مدل خودشون رو دارن و مهمه کودکان بدونن کجا باید احساس امنیت داشته باشن و کجا باید بگن "نه"
پس با ما همراه باشید تا توی این سفر متنوع، جلوههای مختلف لمس رو کشف کنیم و یاد بگیریم که چطور بچههامون رو به یک دنیای سالم و شاد هدایت کنیم.
تعریف لمس خوب و لمس بد کودک
لمس خوب و لمس بد کودک یعنی همون حس خوب و بدی که وقتی مامان بغلش میکنه و میگه "عشق من"، یا حتی وقتی دوستا بهش میخندن، اون لمس خوبه.
ولی لمس بد، همون کاراییه که نمیخندی یا ساکتی، احساس میکنی یه جورایی غلطه. مثل وقتی کسی بدون اجازه دست رو میگیره یا یه حرکت ناخواسته میزنه. یا حتی وقتی یکی از دوستات بهت برخورد ناراحتکننده میکنه، اون لمس بده.
پس لمس خوب، حس خوب میاره. اما لمس بد، حال و هوات رو خراب میکنه!
چطور به کودک این لمسهارو آموزش بدیم؟
یه کم از اینکه چجوری به بچهها درباره لمس خوب و بد بگیم، صحبت کنیم.
- اول از همه، از اسمهای عجیب و غریب گذاشتن برای اعضای بدنشون خودداری کنیم. چیزی که براشون عجیب باشه، ممکنه احساس خجالت یا ناامنی بده، پس از اسمهای علمی استفاده کنیم.
- وقتی کودک داره کار خوبی انجام میده، حتما تشویقش کنیم. میتونیم بگیم "آفرین، چقدر عالی بود!" یا "خیلی خوب انجام دادی، ممنون ازت!" تا بفهمه که اون لحظه کار خوبی انجام داده.
- ولی اگه یه کاری انجام بده که بهتر بود نمیکرد، با آرومی و با حوصله باهاش صحبت کنیم. از الفاظ نادرست یا رفتار غیرمناسب استفاده نکنیم. میتونیم بگیم " به جای اینکه اینطور کار کنیم، میتونیم اینجوری باشیم" یا "همیشه میشه بهتر شد، بیا با هم یه راهحل براش پیدا کنیم."
- همیشه از احساسات کودک سوال کنیم و به اون احترام بزاریم. مثلاً بپرسیم "آیا این لمس بهت حس خوبی داد؟" یا "آیا فکر میکنی این کار بهتره یا اون کار؟"
کلیدش اینه که با لطافت و با احترام با کودکان صحبت کنیم تا اونا هم یاد بگیرن که لمس خوب و لمس بد چیه.
نکاتی درمورد آموزش مسائل جنسی به کودک
به عنوان یک والد یا مربی، وقتی صحبت از آموزش مسائل جنسی به کودک میشه، اولین نکته اینه که با یه لحن دوستانه و صمیمی باهاش صحبت کنیم. مهمه که احساس کنه میتونه با ما در مورد هر موضوعی حرف بزنه.
- یادتون باشه که اطلاعات رو با توجه به سن کودک ارائه بدین. مثلاً برای کودکان کوچیکتر، از کلمات ساده و زبانی کودکپسند استفاده کنین.
- یه جورایی میتونید به کمک مثالها و داستانهای کوتاه، مفاهیم رو براشون توضیح بدین. مثلاً میتونین درباره مسائل جنسی با استفاده از مثالهای مرتبط با حیوانات براشون توضیح بدین.
- در مورد اجسام بدنی، از اسامی علمی استفاده کنین. بهشون بگین این بخش از بدنشون خصوصیه و هیچکس نباید بدون اجازه اون قسمت رو لمس کنه.
- اگر کودک سوالی داشت، حتما بهش جواب بدین. اگر خودتون هم جواب یه سوال رو نمیدونین، با استفاده از ویکیپدیا یا کتب مرجع، جوابش رو پیدا کنین و براشون توضیح بدین.
- خیلی مهمه که بهشون اطمینان بدین که هر وقت سوالی دارن، میتونن به شما بگن. بهشون بگین که شما همیشه کنارشون هستین و میتونن هر سوالی رو ازتون بپرسن.
نتیجهگیری
به طور خلاصه، موضوع لمس خوب و لمس بد کودک یه مسأله پیچیدهایه. آموزش این مسائل باید با حوصله و با استفاده از کلمات ساده صورت بگیره. اولین گام مهم، استفاده نکردن از اصطلاحات عجیب و غریب برای اعضای بدن کودکان هستش.
با کمال مهربونی و صمیمیت به کودکان توضیح بدیم که هر دو نوع لمس دارای اهمیته و مهمه که احترام به خودشون و دیگران رو یاد بگیرن. درک کودکان از مفاهیم ممکنه با تفاوتهایی که ما داریم، مختلف باشه.
آموزش مفاهیم اخلاقی و ارزشها بهتره در قالب تشویق باشه. بچهها در این مسیر بیشتر به تشویق و تحسین نیاز دارند تا تنبیه. همینطور باید مراحل سنی کودکان رو در نظر گرفت و بدونن که همیشه میتونن هر سوالی رو از ما بپرسن.