پلی هیدرآمنیوس که هیدرآمنیوس نیز نامیده میشود به این معنی است که شما مایع آمنیوتیک بیش از حد دارید. این تنها در حدود ۱ تا ۲ درصد از بارداریها اتفاق میافتد. بیشتر موارد خفیف هستند و خطرناک نیستند اما در برخی موارد پلی هیدرآمنیوس میتواند شما را در معرض خطر عوارض قرار دهد. اگر پلی هیدرآمنیوس در شما تشخیص داده شود یک سونوگرافی با وضوح بالا برای بررسی ناهنجاریها داده میشود.
داشتن بیش از حد مایع آمنیوتیک به چه معناست؟
در شرایط عادی مقدار مایع آمنیوتیک شما تا آغاز سه ماهه سوم افزایش مییابد. در اوج ۳۴ تا ۳۶ هفته ممکن است حدود یک لیتر مایع آمنیوتیک حمل کنید. بعد از آن به تدریج کاهش مییابد تا زمانی که زایمان کنید. مایع آمنیوتیک کیسه اطراف کودک در حال رشد شما را پر میکند و چندین نقش مهم را ایفا میکند:
۱-از کودک شما در برابر ضربه محافظت میکند
۲-از فشرده شدن بند ناف جلوگیری میکند که باعث کاهش اکسیژنرسانی به کودک شما میشود
۳-به حفظ دمای ثابت در رحم کمک میکند
۴-در برابر عفونت محافظت میکند
در ۱۴ هفته اول بارداری مایعات از سیستم گردش خون شما به کیسه آمنیوتیک منتقل میشود. در اوایل سه ماهه دوم کودک شما شروع به بلع مایعات و دفع ادرار میکند، سپس دوباره آن را میبلعد و هر چند ساعت یکبار حجم کامل مایع آمنیوتیک را تجزیه میکند بنابراین کودک شما نقش مهمی در حفظ مقدار مناسب مایع در کیسه آمنیوتیک دارد. با این حال گاهی اوقات این سیستم خراب میشود و در نتیجه مایعات بیش از حد یا خیلی کم ایجاد میشود که هر دو میتوانند مشکلاتی را ایجاد کنند.
چگونه میتوانم بفهمم که مایع آمنیوتیک زیادی دارم؟
اگر رحم شما سریعتر از آنچه باید رشد کند پزشک ممکن است به این مشکل مشکوک شود. ممکن است بیشتر از حد معمول احساس باد کنید و همچنین ممکن است ناراحتی غیرمعمول شکمی، افزایش کمردرد و تورم شدید در پاها و مچ پا داشته باشید. کودک شما ممکن است در وضعیت بریچ (یا غیر طبیعی دیگری) باشد. اگر این علائم را دارید پزشک شما را برای سونوگرافی میفرستد. متخصص سونوگرافی بزرگترین حفرههای مایع آمنیوتیک را در چهار بخش مختلف رحم شما اندازهگیری میکند و آنها را با هم جمع میکند تا ببیند شاخص مایع آمنیوتیک چه قدر است. اندازهگیری طبیعی برای سه ماهه سوم بین ۵ تا ۲۵ سانتیمتر است.
چه چیزی باعث پلی هیدرآمنیوس میشود؟
حمل دوقلو یا چند قلو:
اگر دوقلو یا چند قلو باردار باشید در معرض خطر سطح بالای مایعات هستید زیرا آنها مایعات بیشتری نسبت به یک نوزاد تولید میکنند. هیدرآمنیوس به ویژه در مورد سندرم انتقال خون دوقلو به دوقلو محتمل است که در آن یکی از دوقلوها مایع آمنیوتیک بسیار کمی دارد و دیگری بیش از حد.
ناهنجاریهای ژنتیکی:
نوزادانی که سطح مایعات بسیار بالایی دارند بیشتر به یک ناهنجاری ژنتیکی مانند سندرم داون مبتلا میشوند.
ناهنجاریهای جنینی:
در موارد نادر کودک دچار مشکل پزشکی یا نقص مادرزادی میشود که باعث میشود در حالی که کلیههایش به تولید بیشتر مایعات ادامه میدهند بلع مایعات را متوقف کند. این ممکن است شامل هر شرایطی باشد که بلعیدن را برای او سخت کند مانند تنگی پیلور، شکاف لب یا کام یا نوعی انسداد در دستگاه گوارش. برخی از مشکلات عصبی مانند نقص لوله عصبی یا هیدروسفالی میتواند کودک را از بلعیدن نیز باز دارد.
کم خونی جنینی:
پلی هیدرآمنیوس میتواند نشانهای از کم خونی شدید جنین باشد که ناشی از ناسازگاری خون Rh یا عفونتی مانند بیماری پنجم است. مشکل را میتوان با تزریق خون در رحم درمان کرد. نوزاد مبتلا به بیماری پنجم ممکن است بدون درمان بهبود یابد.
آیا پلی هیدرآمنیوس برای کودک من خطرناک است؟
اکثر موارد پلی هیدرآمنیوس خفیف هستند و به طور کلی خطرناک نیستند. آنها به دلیل تجمع تدریجی مایع آمنیوتیک در نیمه دوم بارداری به وجود میآیند. هر چه مایع آمنیوتیک اضافی بیشتری داشته باشید و در اوایل بارداری به پلی هیدرآمنیوس مبتلا شوید احتمال بروز عوارض بیشتر میشود و میتواند شما و کودکتان را در معرض خطرات زیر قرار دهد:
- جدا شدن جفت
- زایمان زودرس
- پارگی زودرس غشاها
- افتادگی بند ناف
- سزارین
- مرده زایی
- خونریزی شدید بعد از زایمان
اگر پلی هیدرآمنیوس در یک خانم باردار تشخیص داده شود چه میشود؟
اگر پلی هیدرآمنیوس در شما تشخیص داده شود پزشک شما یک سونوگرافی با وضوح بالا برای بررسی ناهنجاریها و احتمالاً آمنیوسنتز برای آزمایش نقص ژنتیکی و عفونتها تجویز میکند. همچنین برای نظارت بر رشد جنین باید در بقیه دوران بارداری خود آزمایشات یا سونوگرافی انجام دهید.
منبع: