تشخیص دیابت در بارداری یا به کمک آزمایشات غربالگری قند خون ناشتا درسه ماهه اول بارداری صورت می‌گیرد یا با بررسی تست تحمل گلوکز در هفته 24 تا 28 بارداری. اگر مادر باردار، قبل از بارداری نیز مبتلا به دیابت بوده باشد یا قبل از هفته بیستم بارداری، تشخیص دیابت داده شود و به خوبی کنترل نشود، عوارضی برای مادر و جنین ایجاد می‌کند که بیش از عوارض دیابت بارداری است. دیابت بارداری به تشخیص دیابت پس از هفته 20 بارداری برای اولین بار گفته می‌شود. اگرقند خون شما در حالت ناشتا زیر95 باشد طبیعی است. اگر بین 95 تا 120 باشد در معرض خطر دیابت قرار دارید و اگر بالای 120 باشد یعنی به دیابت بارداری مبتلا هستید. همچنین برای بررسی تست تحمل گلوکز در هفته 24 تا 28، تست خوراکی 75 گرم گوکز خوراکی که طی دو ساعت بررسی می‌شود، انجام می‌گیرد. مقادیر طبیعی در تست تحمل گلوکز قند ناشتا زیر 92، قند یک ساعته زیر 180 و 2 ساعته زیر 153 است.
در صورت مختل بودن تست تحمل گلوکز باید حتما تحت درمان و کنترل رژیم غذایی قرار بگیرید. موارد زیر می‌تواند به کنترل بهتر قند خون شما کمک کند:
ورزش منظم روزانه
داشتن پیاده روی، ورزش یوگا یا حرکات ورزشی و شنای ملایم در صورتی که با خستگی شدید همراه نباشد، می‌تواند با بهبود سوخت و ساز و گردش خون نقش موثری در کاهش قند خون داشته باشد.داشتن خواب منظم
داشتن یک خواب خوب از ساعت 9-10 شب تا اذان صبح به داشتن هضم بهتر، بهبود عملکرد اعضا و دفع متابولیت‌های زاید بدن و در نتیجه کنترل بهتر دیابت بارداری کمک می‌کند.کنترل استرس و داشتن آرامش روحی
وجود استرس موجب ترشح هورمونی به نام کورتیزول می‌شود که نتیجه آن افزایش قند خون است. احتمال ابتلا به دیابت در افرادی که در معرض استرس طولانی هستند بیشتر است. پس سعی کنید از این دوران شیرین همراه با حس مادر شدن لذت ببرید و شرایط شادی را برای خود فراهم کنید.کنترل گوارش بدن
توجه داشته باشید که خود یبوست بارداری می‌تواند با بر هم زدن باکتریهای مفید روده و شکستن سد دفاعی مخاط روده، احتمال ابتلا به بیماریهای زیادی از جمله دیابت و سندرم متابولیک را افزایش دهد. مصرف سبزیجات دارای فیبر بالا می‌تواند تاثیر مثبتی بر روند درمان یبوست و نیز دیابت داشته باشد.- رعایت نکردن مواردی که موجب اختلال هضم غذا می‌شود می‌تواند شرایط شما را بدتر کند. مانند تند غذا خوردن یا خوب نجویدن غذا، در هم خوری، پرخوری، خوردن نوشیدنی های مختلف مانند آب سرد به همراه غذا، رعایت نکردن فاصله بین غذای اصلی و مصرف چای و میوه و .. .
- تقسیم کردن غذا در وعده های متعدد، دست کشیدن از غذا قبل از احساس سیری کامل، خوردن غذا در ساعت های منظم و رعایت حداقل 2 ساعت فاصله بین شام و خواب توصیه می‌شود
- برخی مواد غذایی، کالری بالایی دارند و مصرف این غذاها شرایط شما را بدتر می‌کند. مصرف ماکارونی، آش رشته، برنج کته، گوشت گاو، انواع غذاهای آماده، نشاسته و حلوا، نان فتیر، غذاهای سرخ شده، غذاهای چرب و شیرینی‌جات نظیر بستنی و انواع کمپوت‌های آماده از این دسته هستند.
- مصرف برخی مواد غذایی که به اصطلاح شاخص گلایسمی بالاتری دارند موجب افزایش سریع قند خون می‌شود. از جمله: نان سفید لواش یا نان باگت، سیب زمینی، هویج آب پز، خرما، کشمش، انجیر خشک، کدوتنبل، میوه هایی از جمله هندوانه، خربزه، کیوی، آناناس، موز و انبه.
نکات تغذیه ای پیشگیری از دیابت بارداری
استفاده بیشتر از خوراکیهای زیر در رژیم غذایی توصیه می‌شود:- استفاده از نان جو یا نان سنگک سبوس دار و برشته، غلات کامل، برنج قهوه‌ای، استفاده از برنج آبکش، جایگزین کردن روغن زیتون
- افزودن آلو و سبزیجاتی مانند لوبیا سبز، اسفناج، کلم بروکلی، گشنیز و جعفری، تره، شوید، خرفه، کنگر، زیتون
- چاشنی هایی از جمله تمبر هندی و آب غوره، رب انار و ادویه هایی نظیر زنجبیل، دارچین، زردچوبه به رژیم غذایی به مقدار کم می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند.
- مصرف میان وعده سالاد کاهو به همراه خیار و گوجه و هویج به همراه کمی روغن زیتون و آب لیمو ترش و یا مصرف مداوم روزانه از مخلوط نصف لیوان آب سیب و نصف لیوان آب لیمو شیرین 3 بار در روز (یک ساعت بعد از غذا) به عنوان یک وعده غذایی می‌تواند مفید باشد. جایگزین کردن میوه هایی نظیر سیب، گلابی، انار، توت فرنگی و گیلاس با رعایت حداکثر 3 عدد میوه در روز می‌تواند مناسب‌تر باشد.
- افزایش دریافت پروتئین با مصرف انواع مغز‌ها، گوشت‌های لطیف تر نظیر گوشب بلدرچین و یا گوشت بره، گوشت سفید مانند سینه مرغ و یا ماهی کبابی و مصرف حداقل 3 عدد تخم مرغ در هفته.
اول غذا بعد دارو
در صورت عدم کنترل قند خون نیاز به دریافت انسولین زیر نظر پزشک متخصص داخلی وجود دارد. یادتان باشد این بیماری در بارداری اگر به صورت کنترل نشده باشد می‌تواند با عوارض زیر همراه باشد:- افزایش خطر عفونت
- افزایش خطر سقط یا زایمان زودرس
- اختلال فشار خون
- ناهنجاری‌های جنینی
- اختلال رشد جنین
- تولد نوزاد با وزن غیر طبیعی و عوارض افت قند خون و سایر مشکلات نوزاد پس از تولد
