نینی سایت: «بچه در این دوره و زمانه کلی خرج دارد!» این جمله همه مادران و پدرانی است که در انتظار تولد نوزاد هستند و قبل از به دنیا آمدن او باید به فکر خرید وسایل و امکانات مختلف برای او باشند؛ از انواع پوشاک و وسایل شیرخوردن و تعویض پوشک گرفته تا وسایلی برای حملونقل مثل کالسکه و آغوشی و...
شاید والدین امروزی فکر میکنند که تنها بچههای آنها در راحتی و امکانات متولد میشوند و در گذشته این وسایل وجود نداشت اما موزهای که در شهر تسایتس واقع در ایالت ساکسن آنهالت در آلمان برپاست این تصور را کاملا دگرگون میکند. این موزه که ادعا میکند قدیمیترین کالسکههای کودک را در اختیار دارد تاریخچه این محصول را به 1850 مرتبط میداند، زمانی که برای اولین بار یک درشکهساز اقدام به ساخت کالسکه برای نوزادان کرده است.
درست است که به مرور زمان مدلهای مختلف با امکانات و کاربردهای متفاوت از این وسیله ساخته شده اما هنوز همان شکل قدیمی را حفظ کرده است، شکلی که اگر کمی به آن دقت کنیم ما را به گذشتههای دور میبرد. آنچه مسلم است این که کالسکههای کودک چه به لحاظ ظاهری و چه در اسم الهام گرفته شده از کالسکههای قدیم است، با این تفاوت که آن کالسکه را اسب میکشید و این یکی را مادر کودک هدایت میکرد.
قدمت نیاز، تاریخ محصول
قدیمیترین مدل کالسکه موجود در موزه تسایتس مربوط به سال 1860 است. بنابراین میتوان گفت که والدین از همان زمان نیاز به وسیلهای را که کودک به وسیله آن حمل و نقل شود، احساس میکردند. اما اگر بدانید در این موزه کالسکههایی برای حمل عروسک نیز وجود دارد، پی میبرید که کودکان مخصوصا دختربچهها از گذشتهنازپروده بودند! برخی از کالسکههای این موزه که همگی با دست و با ظرافت خاصی ساخته شدهاند، مخصوص حمل عروسک هستند و احتمالا به دختران اشراف یا تجار و افراد طبقات مرفه اجتماع تعلق داشته است.
موزه کالسکهها قدمت زیادی دارد. این موزه از اواخر دهه ۱۹۳۰ آغاز به کار کرده و تا به امروز موفق شده است که هزار مدل کالسکه قدیمی را در خود جمع کند. البته از این تعداد در حال حاضر فقط 380 مدل کالسکه نوزاد و عروسکی به نمایش عموم درآمده و باقی آنها هنوز نیاز به تعمیر و نظافت دارند این موزه، به همگامسازی با نیازهای روز و دیجیتالی شدن اهمیت زیادی میدهد و بودجهای را این کار اختصاص میدهد. ازجمله ابتکارهای مسئولان موزه، کالسکهای سخنگو است که برای بازدیدکنندگان داستان تاریخچه تولید کالسکه را تعریف میکند.
جالب است بدانید که کودکانی که به دیدن موزه کالسکههای شهر تسایتس میروند میتوانند با کالسکههای آن بازی کنند و عروسکهایشان را داخل این کالسکههای قدیمی در راهروها بگردانند. البته مربیها و کارمندان موزه مراقب هستند که به این وسایل صدمهای نرسد، اما نگهداری دقیق آنها از این کالسکهها باعث نمیشود که بچهها از لذت بازی با آنها محروم شوند.
کالسکه بچه در ایران؟
درباره تاریخچه ورود و ساخت کالسکه در ایران چیزهایی میدانیم. اینکه در حدود سال ۱۲۶۷ قمری و در دوران وزارت میرزا تقی خان امیرکبیر نخستین کالسکهها از فرنگ وارد ایران میشوند و نمونههایی در داخل کشور نیز ساخته میشود. اولین خیابانها نیز در همان زمان ساخته میشوند تا کالسکههای جدید بتوانند در آن عبور و مرور کنند اما در مورد تاریخچه ورود کالسکه کودک به کشورمان اطلاعات دقیقی در دست نیست.
کالسکههای نسل آینده!
امروز شکلها و مدلهای مختلفی از کالسکه کودک در جهان وجود دارد و با اینکه کالسکههای درشکه مدتهاست در حمل و نقل به کار نمیرود و جنبه توریستی و تفریحی پیدا کردهاند، اما کالسکههای نوزاد هنوز از جمله وسایل کاربردی هستند که مورد نیاز مادران است. همین نیاز نیز سبب شده است که فعالان عرصه تولید کالسکه نوزاد هر روز به فکر ساخت نمونههای کاربردیتر از این محصول باشند. نمونه این تلاش ساخت کالسکهای برای بزرگسالان است که به تازگی انجام شده. این کالسکه با ارتفاع دو متر و با سایزی که برای استفاده مادران و پدران مناسب است، امکان تجربه طرز قرار گرفتن کودک را به والدین میدهد تا از راحتی و امنیت وسیلهای که برای فرزندشان تهیه میکنند، اطمینان پیدا کنند. نمونه دیگر کالسکههای جدید محصولی است که گویا به نسل آینده تعلق دارد؛ کالسکه هوشمند «اسمارتبی» که پیش از این نیز درباره برای شما گفته بودیم و شرح آن را در اینجا میتوانید بخوانید. آخرین فناوری مدرن در زمینه ساخت کالسکه خودکار که امکان حرکت هوشمند را به این وسیله میدهد و نیاز به کنترل و هدایت ندارد.
اما کالسکهها چه قدیمی باشند و چه جدید، هر کدام یادآور کودکانی هستند که مدتی را در آنها گذرانده و از دریچه آنها با دنیای پیرامون آشنا شدهاند. کالسکههایی که احتمالا اولین گردش نوزاد با مادرشان را رقم زدهو به او اجازه دادهاند که با خیال راحت بر تخت سلطنتش تکیه بزند و همه چیز را از زیر سایبان امن خود زیرنظر داشته باشد!