نی نی سایت: بیماری‌های مختلفی ممکن است بچه‌ها را درگیر کنند و باعث کاهش تعداد و عملکرد پلاکت‌های خون آنها شوند. در این مواقع معمولا مادران بسیار نگران شراط پیش آمده هستند و بسیاری از آنها کاهش تعداد پلاکت‌ها را با سرطان برابر می‌دانند. در صورتی که درمان ترومبوسایتوپنی یا کاهش تعداد پلاکت‌ها از روش‌های مختلفی انجام می‌شود. بنابر‌این ما از دکتر سید‌محمدکاظم نوربخش، متخصص نوزادان و کودکان و فوق‌تخصص خون و انکولوژی اطفال، درباره درمان و پیشگیری از این بیماری پرسیدیم.
دکتر نوربخش، درباره بیماری‌هایی که ممکن است همراه با ترومبوسایتوپنی بروز کنند می‌گوید: ترومبوسایتوپنی نمی‌تواند به تنهایی باعث بروز عفونت‌های دیگر شود. اما اگر همراه با لکوپنی یا همراه بعضی از بیماری‌هایی باشد که در غالب سندروم هستند، ممکن است دچار ترومبوسایتوپنی شوند. هایی مانند بیماری ویسکوت آلدریچ که ژنتیکی است و غالبا پسر‌هایی که به آن مبتلا هستند مدام دچار عفونت‌های گوش، عفونت‌های ریه و عفونت‌های تنفسی می‌شوند. همچنین کودکانی که نقص سلول‌های لنفوسیت D و T را دارند مستعد عفونت‌های مختلف هستند. معمولا نقص لنفوسیت‌ها خود را با عفونت‌های میکروبی نشان می‌دهد که سندروم ویسکوت آلدریچ نام دارد و اغلب یکی از علت‌های اصلی بستری‌شدن بچه‌ها در بیمارستان است. اگر ترومبوسایتوپنی با یک بیماری عفونی همراه باشد و عفونت باعث پایین آمدن سطح پلاکت‌ها شود، طبیعی است که با درمان آن عفونت، ترومبوسایتوپنی هم برطرف می‌شود.
پلاکت‌ها به انعقاد خون کمک می‌کنند و ممکن است بعضی مواقع تعداد آنها نرمال باشد اما عملکرد‌شان طبیعی و خوب نباشد. بر همین اساس دکتر نوربخش می‌گوید: بیماری‌هایی به صورت اکتسابی، ارثی و مادرزادی وجود دارند که ممکن است کارکرد پلاکت‌ها در آنها خوب نباشد که بیماری‌های کلیوی، بیماری اورمیک، بیماری کبدی زمینه‌ای و بیماری‌های عفونتی خطرناک از آن جمله هستند. آسپیرین یکی از داروهایی است که منجر به ترومبوسایتوپنی می‌شود و در کارکرد پلاکت‌ها هم اختلال ایجاد می‌کند. داروهایی هم هستند به گونه‌ای نقص زمینه‌ای ایجاد می‌کنند که کارکرد پلاکت‌ها خوب نباشد مانند دو بیماری ارثی برنارد سولیِر و ترومباستِنی گلانزمَن که جزو بیماری‌های ارثی هستند و پلاکت‌ها نرمال هستند اما کارکرد خوبی ندارند.
اگر علت بروز ترومبوسایتوپنی، مصرف خودسر دارو‌ها باشد، می‌توان از آن پیشگیری کرد اما معمولا بیشتر عوامل به وجود آوردنده آن، عللی هستند که از دست بیمار خارج است. برای مثال در فصل زمستان ممکن است تماس بچه‌ها با یک عامل عفونی باعث شود که در بدن‌شان اتوآنتی‌بادی تشکیل شود و این عوامل به سطح پلاکت‌ها بیایند و آنها را تهدید کنند. به همین دلیل به‌طور قطعی نمی‌توان از آن پیشگیری کرد. دکتر نوربخش درباره نقش مادر در ابتلای فرزند به ترومبوسایتوپنی می‌گوید: مادری که خودش مبتلا به بیماری پوستی باشد، همان آنتی‌بادی‌هایی که در بدنش تولید می‌شود اگر از جفت رد شود و به جنین برسد، ممکن است باعث ایجاد ترومبوسایتوپنی در نوزاد شود. بنابر‌این نمی‌توان جلوی انتقال این عارضه را گرفت اما می‌توان آن را تشخیص داد. به این صورت وقتی پدر و مادر‌ها علائم بیماری را در بچه‌ها مشاهده کردند، باید زودتر به پزشک مراجعه کنند تا روند درمان کودک فورا شروع شود.
بسته به نوع بیماری که ترومبوسایتوپنی با آن همراه شده، این عارضه می‌تواند عود کند. به همین دلیل دکتر نوربخش می‌گوید: اگر بیماری خیلی شدید باشد به‌طوری که خطر خونریزی را در پی داشته باشد، به دنبال خونریزی در اندام‌ها، خونریزی در مجاری هوایی و خونریزی در دستگاه گوارش می‌تواند عوارض زیادی به دنبال داشته باشد. اگر خونریزی شدید باشد و در مغز رخ بدهد، به ویژه اگر فرد دچار ضربه‌ای شده باشد،خطر مرگ وجود دارد. در این شرایط معمولا بیمار با علائم سردرد، افت فشار، اختلال بینایی و سرگیجه مراجعه می‌کند که ممکن است همراه با آن به ترومبوسایتوپنی هم دچار شده باشد. بنابر‌این بلافاصله باید وضعیت او مونیتور شود و از او سی‌تی‌اسکن بگیرند تا متخصصان بتوانند بیماری را به‌طور دقیق تشخیص دهند. در این میان احتمال دارد برای بیمار آنمی یا کم‌خونی پیش بیاید و دچار خستگی و ضعف شود.
