نی نی سایت: در این روزهای گرم تابستان که بچهها هوس بازی به سرشان میزند و بیشترشان در پارکها و کلاسهای مختلف میگذرانند، برای رفع تشنگی و گرسنگی ممکن است به شیر آبهای دور و برشان متوسل شوند و از آنها آب بخورند و یا از دستفروشان خوراکی و تنقلات بخرند. همین بیتوجهیها ممکن است باعث ابتلای آنها به بیماریهای مختلف از جمله ژیاردیا شود. به همین دلیل ما از دکتر فرزانه معتمد، متخصص کودکان و نوزادان و فوق تخصص گوارش و کبد و آندوسکوپی، خواستیم تا درباره بیماریژیاردیا که در این فصل هم بسیار شایع است، برایمان توضیح دهد.
دکتر معتمد درباره بیماری ژیاردیا توضیح میدهد: این بیماری که مخصوص فصل گرم است، از طریق نوعی انگل و با آب و غذای آلوده به بدن کودک منتقل میشود و انگل آن باعث ایجاد سندرومهای سوءجذب میشود. ژیاردیا چند مکانیسم دارد و زمانی که این مکانیسمها به یکدیگر میچسبند، سطح مخاط روده را میپوشانند و مانند یک سطح فیزیکی بین غذا و مخاط روده قرار میگیرند. این فرایند مانع جذب مواد غذایی میشود. البته عامل این بیماری فعالیتهای دیگری هم انجام میدهد، مانند اینکه موادی آزاد میکند که آنزیم لیپاز پانکراس را مهار میکند. محل استقرار ژیاردیا در ناحیه اثنی عشر است که بیماری سوءجذب و بیماریهای دیگر را به وجود میآورد. به همین دلیل دکتر معتمد میگوید: چون اثنیعشر محل اصلی جذب فاکتورهای بسیار مهمی است و آسیب آن باعث انواع بیماریهای سوءجذب میشود. البته موارد ناشی از ژیاردیا ممکن است بدون علامت و یا علائمشان خفیف باشد. اما کودکانی که آلودگیهای شدید پیدا میکنند، چون نمیتوانند مواد غذایی را جذب کنند و بیماری مانع تماس مخاط با مواد غذایی میشود، در پی آن بیمار دچار سوءجذب و اسهال چرب شده و شکمش باد میکند و برجسته میشود.
تشخیص بیماری
این متخصص کودکان و نوزادان درباره چگونگی تشخیص این بیماری میگوید: در آزمایش مدفوع بیمار، چربیهای زیاد در آن مشاهده میشود،نفخ زیادی دارد و گازهای بدبویی تولید میکند و دچار بیاشتهایی میشوند که در نهایت به سوءتغذیه و کمبود شدید ویتامینها و موادی مانند روی و اسید فولیک ختم میشود. ژیاردیا حتی ممکن است منجر به مرگ و میر شود.
انتقال بیماری
بیماری ژیاردیا در اثر خوردن تخمهای انگل این بیماری اتفاق میافتد و آنها در روده تبدیل به انگلهای بالغ میشوند و بیماری ایجاد میکنند. این بیماری به شدت قابل انتقال به دیگران است تا جایی که اگر کودک دستشویی برود و خود را نشوید، اگر بعد از آن با بچههای دیگر تماس داشته باشد و یا به مواد غذایی دست بزند،خیلی راحت میتواند آن انگل را منتقل کند. در جاهایی که تعداد افراد زیاد است مانند مهد کودک و یا خانوادهای که به علت فقر و بضاعت مالی کم، در خانهای کوچک و در شرایط محدودی کنار هم زندگی میکنند، این بیماری سریعتر منتقل میشود.
راههای پیشگیری
دکتر معتمد راههای پیشگیری از این بیماری را به این ترتیب نام میبرد:
1- وسایل و لوازم بیمار از بقیه اعضای خانواده جدا شود.
2- پدر و مادرها حتما در دستشویی صابون قرار دهند و به بچهها یاد بدهند که از آن استفاده کنند.
3- بهداشت را رعایت کنند.
4- آب آلوده ننوشند و هر آبی را مصرف نکنند.
درمان بیماری
این متخصص کودکان و نوزادان، با بیان اینکه درمان ژراردیا با آنتیبیوتیک مترونیدازول انجام میشود، میگوید: درمان ژیاردیا دوره کوتاه5 تا 7 روزهای دارد که با این آنتیبیوتیک به راحتی ریشهکن میشود. ژیاردیا امکان عود دوباره دارد و اگر بهداشت رعایت نشود و کودک دوباره به این انگل مبتلا شود، این بیماری عود میکند. آبیاری سبزیجات با فاضلاب انسانی که اخیرا در کشور ما مشاهده شده است نیز میتواند عامل ایجاد ژیاردیا و بیماریهای دیگر باشد.
این بیماران باید تا مدتی بعد از بهبود یافتن از مصرف سبزیجات پرهیز کنند. همچنین در مناطقی از کشور که مردم از آب لولهکشی محروم هستند و از تانکرهای آب برای استفاده از آب آشامیدنی استفاده کنند، بعد از چند روز که آب در داخل تانکر میماند، ممکن است انواع میکروبها و انگلها در داخل آن رشد کنند. همچنین اگر این تانکر بعد از خالی شدن، بدون ضدعفونی کردن آن، دوباره با آب پر شود، امکان ابتلا به بیماریهایی مانند ژیاردیا افزایش مییابد.