نی نی سایت: هیچگاه جهت کمک کردن به کودکی پیش دبستانی برای اینکه مهارت خواندن متن‌های مختلف و کتاب را بیاموزد زود نیست. در واقع آموزش و تقویت مهارت خواندن از آن دسته مهارت‌هایی است که عملا نمی‌توان محدودیت سنی برای آن در نظر گرفت. اما توجه به این نکته خیلی مهم است که کودکی که در دوران پیش دبستانی قرار دارد را عاشق کتاب و داستان‌های مختلف کنید. در واقع شیفته کردن کودک به کتاب ها و داستان‌هایشان به مراتب مهم‌تر از ارایه آموزش‌های لازم اصول خواندن کتاب است.
در این گزارش 7 نکته مهم ارائه شده است که به شما کمک میکند تا کودکتان را که در مقطع پیش دبستانی قرار دارد مهارت‌های لازم برای خو گرفتن به کتاب و در نهایت تبدیل شدن به یک کتاب خوان را فرابگیرد.
به کودک علاقه‌تان به کتاب را نشان دهید
خیلی خوب است که زمان مشخصی را برای خود و کودکتان جهت خواندن کتاب و داستان‌های مختلف اختصاص دهید. با این کار به او نشان میدهید که کتاب خواندن عملی مهم و ارزشمند است و باید زمان مناسبی را به این کاراختصاص داد. تا حد امکان کتاب‌هایی را برای خواندن به همراه کودک انتخاب کنید که مورد علاقه او باشد. خواندن کتاب و داستان در زمان خواب اقدامی رایج است که تقریبا تمامی والدین برای کودکان خود انجام می‌دهند اما چه خوب است که به زمان‌های دیگری در طول روز برای انجام این کار فکر کنید. مثلا در زمان صبحانه خوردن، در حین حمام کردن (کتاب های مخصوص حمام که از جنس پلاستیک هستند) و مطالعه پس از بازگشت از مرکز پیش دبستانی به خانه از جمله مقاطع زمانی مناسبی است که می‌توان طی آن کتاب خواند. همراهی با کودک در تمامی این موارد کمک زیادی به تقویت مهارت کتاب خوانی در کودک میکند.
با کودک به کتابخانه بروید
کتابخانه از جمله مکان‌هایی است که اگر کودک را به همراه خود به آنجا نبرید کمتر پیش خواهد آمد که با آنجا خو بگیرد. هر از گاهی سعی کنید به همراه کودک راهی نزدیک‌ترین کتابخانه به خانه‌تان شوید. ممکن است در دفعات بعدی این کودک باشد که از شما بخواهد همراه با او به کتابخانه بروید که این می‌تواند نشانه بسیار خوبی از علاقه کودک به کتاب و کتابخوانی باشد. وقتی در محیط کتابخانه هستید کتابها را به کودک نشان دهید. لزومی ندارد که تنها کتابهای مختص سن او را نشان دهید. به او بفهمانید که کتابهای مختلف، در اندازه‌های مختلف و برای سنین گوناگون وجود دارد و همه کتابها شبیه آن کتاب‌هایی نیست که او در خانه و اتاق خوابش دارد. کودک در محیط پیش دبستانی به کتابهای زیادی مواجه خواهد شد اما قطعا تنوع آنها به اندازه کتابخانه نخواهد بود. به همین دلیل توصیه می‌شود از این فرصت نهایت بهره را برده و کودک را با انواع کتابها آشنا کنید. پس از گذشت مدتی کوتاه کودک به محیط آرام کتابخانه عادت میکند و ممکن است برای رفتن به آنجا همانقدر علاقه نشان دهد که برای رفتن به پارک از شما درخواست میکند.
درباره تصاویر با کودک صحبت کنید
تنها کلمات نیستند که می‌توانند جاذبه اصلی کتاب برای کودک پیش دبستانی قلمداد شوند. سعی کنید کتاب هایی که تصاویر رنگارنگ و متنوعی دارند تهیه کرده و در اتاق کودک قرار دهید. این کتاب ها باید حاوی تصاویر متنوع و رنگارنگی باشند. در زیر تصاویر توضیحاتی می‌بینید که کودک فعلا توانایی خواندن آنها را ندارد. این توضیحات را برای کودک خوانده تا او به درک روشنتری از تصاویر کتاب دست یابد. در تصاویر کتابها، علائم و اشیای زیادی وجود دارد که شما می‌توانید آنها را نام برده و واکنش کودک به پیدا کردن آنها را دریابید. این یک تمرین خوب برای تشخیص سطح درک کودک از دنیای اطرافش به حساب می‌آید. شما کتاب را برای کودک می‌خوانید و او کلمات را پس از شما تکرار میکند. پس این کار را به آرامی انجام داده و کلمات را به طور شمرده بیان کنید. یادتان باشد قرار نیست از دل کتابخوانی برای کودک امتحان درآورید بلکه این کار فقط نوعی تفریح و سرگرمی است. در حین خواندن داستان کتاب و در حالی که این کار را با صدایی نسبتا بلند و رسا انجام میدهید، هر از گاهی توقف کرده، نفسی تازه کنید و ادامه آن را با شور و اشتیاق برای کودک بخوانید تا او احساس نکند شما خسته شده‌اید. در خلال این نفس گیری با کودک درباره تصاویر کتاب و ارتباط آن با داستانی که می‌خوانید صحبت کنید. اجازه دهید او نظراتش را بیان کند حتی اگر شمرده نبوده و نتواند به راحتی این کار را انجام دهد. این تمرین سرگرم کننده خوبی برای آماده کردن کودک جهت تمرین‌های سخت‌تر خواندن کتاب در آینده است. او به مرحله ای می‌رسد که از روی تصاویر می‌تواند آنچه را که برایش می‌خوانید بهتر درک کند.
الگوی رفتاری خوبی برای کودک باشید
کودک به تمام رفتارهای شما نگاه میکند و آنها را در ذهن جوینده خود حک میکند. هر کاری که شما به عنوان والدین کودک انجام میدهید از نظر او درست و منطقی است. پس از این فرصت نهایت بهره را برده و منتظر نشوید که شب هنگام فرا رسیده و برای خواب کودک چند دقیقه‌ای کتاب و داستان بخوانید. در طول روز و از هر موقعیتی نهایت بهره را برده و به تقویت مهارت خواندن کودک کمک کنید. در حین مطالعه روزنامه، مطالعه فهرست خرید روزانه خانه، یادداشت برداری، خواندن دفترچه راهنمایی وسیله تازه‌ای که خریده‌اید و نظایر آنها کودک را نیز همراه خود کنید.
با احساس برایش بخوانید
وقتی برای کودک کتاب و داستان می‌خوانید این کار را با احساس انجام دهید. به او نشان دهید که کتابها وارد زندگی انسانها می‌شوند و می‌توانند تغییرات زیادی را ایجاد کنند. در کتابها داستان‌های زیادی وجود دارد، داستان زندگی حیواناتی که در مزرعه زندگی می‌کنند. همزمان با خواندن داستان صدای خود را تغییر داده و هر جا که می‌توانید به جای شخصیت داستان و با لحن مناسب او صحبت کنید. هیچگاه داستان را یکنواخت نخوانید. در جاهایی صدای خود را بالاتر برده و اندکی بعد با آرامش بیشتری داستان را ادامه دهید. در جاهایی نیز اگر حال و حوصله کافی دارید بخش‌هایی از داستان کتاب را در قالب آواز برای کودک بخوانید.
همزمان که کتاب می‌خوانید به کلمات هم اشاره کنید
کودکی که در سن پیش دبستانی قرار دارد همواره در حال آموختن اصول کتاب و کتاب خوانی است. خواندن کتاب از سمت راست و از بالا به پایین است. او می‌فهمد که کتاب جلد و صفحات متعددی دارد. همزمان که می‌خواهید برای کودک کتابی را بخوانید در ابتدا به جلد و پشت آن اشاره کرده و به او بگویید که این بخش‌ها چه هستند. سپس در حین خواندن داستان به کلمات مختلف آن اشاره کنید. در حالی که داستان را برایش می‌خوانید و کودک را به دنیای تجسم شده‌اش می‌برید، با نوک انگشتانتان کلمات مختلف را به او نشان دهید تا با ظاهر آنها آشنا شود.
کتاب های مورد علاقه کودک را انتخاب کنید
کتابهای زیادی وجود دارد که می‌توانید تقویت مهارت خواند در کودک را با آنها ادامه دهید اما توجه داشته باشید که نمی‌توان از علاقه کودک به برخی کتابهای خاص چشم پوشی کرد. همانطور که کودک برخی عروسک‌هایش را بیش از سایر عروسک‌ها دوست دارد، همین حس را نسبت به برخی کتاب‌هایش دارد. معمولا کودکانی که در سن پیش دبستانی قرار دارند به چیزهایی مانند ماشین، دایناسور، فرشته‌های بالدار، ستارگان فیلم‌های کارتونی، شعبده بازی‌ها و نظایر آنها علاقه زیادی دارند. پس کتاب‌هایی برای کودک تهیه کنید که حاوی این تصاویر باشند. زمانی که داستان کتاب را برای کودک می‌خوانید، این کار را با هیجان ادامه دهید تا کودک در داستان کتاب و تصاویر هیجان انگیز آن غرق شود.
