نی‌نی سایت: دکتر محمدمهدی اسفندیاری، فوق تخصص کودکان- حدود 2 تا 4 درصد کودکان کمتر از 5 سال، حداقل یک بار دچار تشنج در اثر تب می‌شوند. به عبارتی دیگر از هر 100 کودک، 2 تا 4 نفر در طی 5 تا 6 سال اول زندگی خود، متعاقب تب دچار تشنج می‌شوند. این نوع تشنج شایع‌ترین علت وقوع تشنج در این گروه سنی است و متأسفانه به دلیل عدم شناخت کافی والدین از این حالت، مشکلات روحی و روانی و حتی مادی در خانواده‌ها به وجود می‌آید.
تشنج ناشی از تب، معمولا به دنبال افزایش ناگهانی دمای بدن کودک و همراه با تب 39 درجه و بالاتر ایجاد می‌شود. تب بالای کودک اگرچه میتواند ناشی از سرماخوردگی، بیماریهای ویروسی، عفونت ادراری و... باشد اما این دمای بالا بر سیستم عصبی کودک تاثیر می‌گذارد و باعث حمله تشنج می‌شود که معمولا بدون عارضه است. به همین سبب مراجعه سریع به پزشک در چنین مواردی حیاتی است زیرا بسیاری از بیماریهای عفونی سیستم عصبی مانند مننژیت چرکی نیز هم میتواند ایجاد تب کند و هم تشنج. بنابراین در این موارد برای انجام آزمایش و کشیدن مایع مغزی نخاعی با پزشک همکاری و سعی کنید جزییات تشنج را به خاطر بسپارید و برای پزشک بازگو کنید.
زمان شروع تشنج، مدتی که تشنج طول کشیده است، نوع حرکات کودک هنگام تشنج و چه مدت پس از شروع تب تشنج ایجاد شده و... سوالاتی هستند که پاسخ شما به آنها برای تشخیص پزشک بسیار مهم است. در عین حال، هنگام تشنج از پاشیدن آب به صورت نوزاد یا هر نوع تحریک دیگری خودداری کنید و اگر در دهان او ماده غذایی یا ترشحی وجود دارد، آن را آهسته خارج کنید و او را به شکم روی دست خود بگیرید تا مواد داخل دهانش وارد حلق نشود.
پس از تشنج نیز تا رساندن کودک به بیمارستان به او چیزی نخورانید. البته تشنج ناشی از تب معمولا خوش‌خیم است و عارضه‌ای برجا نمی‌گذارد مگر آن‌که طول بکشد، تکرار شود یا در معاینه عصبی کودک، پزشک نکته غیرطبیعی‌ای را مشاهده کند. باید بدانید حدود 75 درصد موارد تشنج ناشی از تب، منشأ و علت تب شناخته می‌شود و در چنین مواردی عفونت‌هایی که باعث این حالت می‌شوند، عبارتند از: عفونت گوش میانی، عفونت‌های مجاری تنفس فوقانی از جمله سرماخوردگی، گلودرد یا فارنژیت، عفونت های ویروس جلدی (نظیر سرخک، سرخجه و ...)، عفونت‌های کلیه و مجار ادرار، عفونت ریه و عفونت‌های دستگاه گوارش.
حالا سوال اینجاست که آیا تزریق واکسن میتواند موجب تشنج وابسته به تب شود؟ باید گفت بله اما احتمال آن بسیار کم است طوری که از هر 10 هزار کودکی که واکسن می‌زنند و تب می‌کنند، ممکن است 4 تا 8 نفر دچار تشنج ناشی از تب شوند. این حالت بیشتر متعاقب واکسن سه گانه (یک تا دو روز بعد از آن) و یا سرخک ( گاهی 7 تا 10 روز بعد از آن) اتفاق می‌افتد. البته والدین نباید هیچ نگرانی در رابطه با این موضوع نداشته باشند زیرا این حالت بسیار کم اتفاق می‌افتد و مانند سایر حالات تشنج ناشی از تب، هیچ عارضه عصبی جسمی و روحی بر جای نمی‌گذارد. از طرفی خطرات حاصل از عدم تزریق واکسن (و در نتیجه ابتلا به بیماریهای مربوطه) صدها برابر بیشتر از یک تشنج بی‌عارضه است و در صورتی هم که زمینه این بیماری در کودک شما وجود داشته باشد با تجویز استامینوفن توسط پزشک و جلوگیری از تب (همزمان با تزریق واکسن) احتمال بروز چنین حالتی تقریبا از بین خواهد رفت.
