نی نی سایت به نقل از ایسنا: آرزو صفایی‌نژاد کارشناس کودکان معاونت درمان دانشگاه علوم‌پزشکی زنجان، اظهار کرد: اثرات آنچه در طول نخستین ماه‌ها و سال‌های زندگی کودک و حتی در دوره قبل از تولد روی می‌دهد، می‌تواند در تمام طول عمر ادامه یابد؛ در واقع همه عوامل کلیدی ذهنیت عاطفی از قبیل اعتماد، کنجکاوی، هدفمندی، خویشتن‌داری، حفظ رابطه، ظرفیت برقراری ارتباط با دیگران و برخوردار بودن از روح همکاری بستگی به نوع مراقبت‌های اولیه‌ای دارند که کودک از محیط اطراف خود در سال‌های نخستین زندگی همچون پدر و مادر، آموزگاران دوره پیش‌دبستانی و مددکاران دریافت می‌کند.
وی افزود: برای کودکان هیچ وقت دیر نیست که تندرستی و رشد خود را بهبود بخشند، مهارت‌های تازه بیاموزند، بر ترس‌های خود غلبه کنند، یا باورهایشان را تغییر دهند، اما وقتی که کودکان از شروعی درست برخوردار نشده باشند، هرگز از عهده جبران آثار کوتاهی‌هایی که در حق آنها شده است برنمی‌آیند و به شکوفا کردن کامل استعدادهای خود نائل نمی‌شوند.
کمبودهای تغذیه‌ای و قدرت یادگیری کودک
قدرت یادگیری کودک در سنین پیش از دبستان بالا و عمیق است. از این رو باید توجه داشت که کمبودهای تغذیه‌ای در این دوران حساس زندگی کودک، به شدت بر توانمندی‌های ذهنی او اثر می‌گذارد. امروزه می‌دانیم ضریب هوشی کودکی که از شیر مادر محروم شود، هشت درجه، کودکی که با کمبود آهن روبه‌رو باشد، پنج درجه و کودکی که با کمبود ید مواجه است، 13 درجه نسبت به آنهایی که از این غفلت‌ها مصون مانده‌اند، کمتر است، چه بسا که سوءتغذیه دوران جنینی می‌تواند سلامت تمام دوران حیات را به مخاطره اندازد.
وی عنوان کرد: رشد و پرورش کودک عرصه‌های متعدد به هم پیوسته‌ای چون رشد حسی حرکتی، شناختی و اجتماعی و هیجانی را دربر می‌گیرد و توجه به تمام عرصه‌ها برای رسیدن به حداکثر توانمندی‌های بالقوه، حق او است. یافته‌های علمی نشان می‌دهد که حدود 200 میلیون کودک زیر پنج سال از رسیدن به حداکثر پتانسیل تکاملی، شناختی، اجتماعی و عاطفی خود بازمی‌مانند. عواملی که موجب این زیان بزرگ می‌شوند، شامل سوءتغذیه و تحرک ناکافی تکامل شناختی در پنج سال اول زندگی است، عواملی که پیشگیری از آنها ساده است و راه‌حل‌های روشنی دارد.
اهمیت سلامت محیط رشد کودک
به گفته صفایی نژاد، کودکان باید در محیطی سالم به دور از خشم و خشونت، ظلم و شرارت، فقر و تبعیض زندگی کنند. حقیقتاً کودکان سرمایه‌های یک ملت‌اند و باید برای شاد زیستن و رفاه کامل جسمی، روانی، عاطفی و اجتماعی که موجب دست‌یابی به توانمندی‌های بالقوه آنان می‌شود، برنامه داشت. وقتی کودک خردسال را در آغوش گرفته و نوازش می‌کنیم و نیازهای عاطفی وی را تأمین می‌کنیم وی را در برابر اثرات فشارهای روحی که بعدها در زندگی تجربه می‌کند، تا حدودی مصونیت می‌بخشیم. در نخستین لحظات، ماه‌ها و سال‌های اول زندگی، هر لمس، حرکت و ارتباط عاطفی در زندگی یک کودک، در مغز او به شکل انفجاری از فعالیت‌های الکتریکی و شیمیایی درمی‌آید، زیرا در این سنین میلیاردها سلول مغزی در حال سازمان‌دهی شدن است. انواع تجربه‌ها بر چگونگی تکامل مغزهای جوان تأثیر می‌گذارند، اما در این بین، هیچ چیز مهم‌تر از مراقبت و تغذیه مناسب در سال‌های نخست زندگی نیست.
کارشناس کودکان معاونت درمان دانشگاه علوم‌پزشکی زنجان خاطرنشان کرد: اسلام عالی‌ترین توجه را به کودک و تکامل و تربیت او داشته است، چنان‌که انتخاب نام زیبا، احترام به فرزندان، آموزش و پرورش مناسب، توجه به نیاز روابط دوستانه و رفاقت، صحبت با کودک، محبت، اجتماعی شدن فرزندان، مشورت با فرزندان، رفتار عادلانه و به دور از تبعیض، آموزش‌های دینی و تقویت مبانی اعتقادی و سطح دانش و معرفت کودک، جملگی از مصادیق مهم و مورد توجه دین اسلام به شمار می‌رود، بدیهی است که کم‌توجهی به این توصیه‌ها سبب رشد و تکامل کمتر کودکان جامعه خواهد شد.
