مجاری اشکی، مجاری باریکی هستند که وظیفه انتقال اشک و ترشحات چشم به داخل بینی را به عهده دارند. گاهی ممکن است هنگام تولد این مجاری در پروسه توخالی شدن بافتهای بدن نوزاد، دچار اختلال شود و یک یا هر دو مجرای اشکی، بهعلت تجمع سلولهای مرده بصورت نسبی مسدود شوند. در چنین شرایطی اشک نمیتواند از مسیر صحیح تخلیه شود و چشمان کودک همیشه اشکآلود است.
دکتر امید صالحپور جراح و متخصص چشم کودکان میگوید: انسداد مجرای اشکی غالباً مادرزادی است اما گاهی نیز مشاهده شده که اختلالات و برجستگیهای داخل بینی که در مجاورت مجرای اصلی چشم قرار دارند به آن فشار آورده باعث انسداد مجرای اشک میشوند. کودکی که از انسداد مجرای اشک رنج میبرد همیشه چشمهایی اشک آلود دارد.
اگر محتویات کیسه اشک بدرستی تخلیه نشود، علاوه بر ظاهر گریان کودک او را با مشکل عفونت چشم مواجه خواهد کرد زیرا تخلیه نشدن اشک محیط مناسبی برای رشد باکتریها ایجاد میکند و با رشد باکتریها، ترشحات چرکی در گوشه چشم بیمار نمایان میشود، پزشک معمولاً برای درمان این عفونت از آنتی بیوتیک استفاده میکند.
عارضه انسداد مجاری اشکی معمولاً بین سنین ۳ تا ۱۲ هفتگی به شکل اشک ریزش مداوم یک چشم مشاهده میشود. با تداوم بیماری، والدین از بسته شدن چشم فرزندشان بر اثر ترشحات چرکی شکایت میکنند.
اولین گام در درمان این است که به بیمار فرصت دهیم صبر کنیم تا مجاری اشک خود به خود باز شود. در این مرحله به عنوان کمک درمان از والدین خواسته میشود پس از شستوشوی دستها گوشه داخلی چشم مبتلا را به آرامی ماساژ دهند. این کار به باز شدن انسداد کمک قابل توجهی میکند و معمولاً مشکل تعداد زیادی از نوزادان در این مرحله حل میشود.
پس از باز شدن مجرای اشکی، اشک ریزش کودک متوقف میشود و احتمال ابتلا به عفونتهای چشمی در کودک کاهش مییابد.
اما اگر پس از 6 ماهگی انسداد مجرا همچنان ادامه داشت بهتر است به پزشک مراجعه شود. در این مرحله روشی وجود دارد که در آن پس از تحریک و پر شدن کیسه اشک، پزشک با روشی خاص و فشار اشکهای جمع شده در کیسه اشک را در مسیر درست به داخل مجرای اصلی هدایت میکند. شانس باز شدن مجاری اصلی در این روش بسیار زیاد است، البته این روش در نوزادان زیر 6 ماه استفاده نمیشود و نکته مهم و قابل توجه در این درمان این است که حتماً باید توسط پزشک حاذق صورت گیرد و هرکسی نمیتواند آنرا انجام دهد و باعث آسیب دیدگی چشم و مجاری اشکی خواهد شد. به یاد داشته باشید در این زمینه از درمان خودسرانه خودداری کرد. اما اگر درمانهای اولیه مؤثر نباشد، کودک به درمانی با نام <میل زدن> مجرای اشکی نیاز پیدا میکند. این عمل به طور معمول پس از یک سالگی انجام میشود. در این روش که در بیمارستان انجام میشود پس از بیهوش کردن کودک، جراح بوسیله ابزارهای خاص پزشکی انسداد را رفع میکند.
در برخی موارد دیده شده که پس از میل زدن بازهم انسداد مجرای اصلی اشک باز نمیشود که در اینصورت درمانهای دیگر انتخاب خواهد شد.
منبع: سلامت نیوز