خلق و خوی کودکان خردسال می تواند به همان سرعتی که آب و هوا تغییر می کند، دچار نوسان شود. هزاران دلیل وجود دارد که به خاطر آنها کودک شما را از خودش دور می کند یا ناگهان به خاطر اینکه او را در آغوش کشیده اید، اعتراض می کند. در حالی که بهترین توصیه در این شرایط معمولا این است که صبر کنید تا طوفان فروکش کند اما بد نیست کمی هم در مورد دلایل متداولی که باعث رفتارهای سرد کودک می شود و شیوه پاسخگویی به آنها بدانید.
کودک روز بدی را گذرانده است
درست مانند بزرگسالان، کودکان هم روزهایی را تجربه می کنند که ترجیح می دهند در دنیای خودشان باشند. با وجود اینکه مسائل کودکان ممکن است از آنچه که بزرگسالان با آن مواجه می شوند پیچیدگی کمتری داشته باشند اما احساس ناامیدی و عدم کفایت می تواند موجب انزواطلبی کودک خردسال شود.
در این شرایط بهتر است به تمایل کودک به فاصله گرفتن احترام بگذارید اما در عین حال به او نشان دهید که در کنارش حضور دارید و هر وقت که بخواهد می تواند از شما کمک بخواهد. به احتمال زیاد او باید به تنهایی زخم هایش را التیام بخشد و بعد از آن به سراغ شما خواهد آمد.
کودک در حال نقاهت و بهبود پس از یک اوقات تلخی است
اگر کودک بلافاصله بعد از اینکه او را به خاطر انجام کار نادرستی مورد مواخذه قرار داده اید، شما را از خود می راند تعجب نکنید. این حس میان کودکان مشترک است. احساسات کودک آسیب دیده است و او می خواهد شما متوجه این مسئله بشوید و یا شاید به دلیل داد و بیداد یا غلت خوردن روی زمین احساس خستگی می کند.
در این شرایط پیش از هر چیز باید بپذیرید که کودک حق دارد کلافه و ناامید شود. به احساسات خودتان بعد از یک جروبحث طولانی با دوستتان فکر کنید. مطمئنا در این وضعیت به اندکی زمان نیاز دارید تا احساس بهتری پیدا کنید. کودک خردسال هم با شما تفاوتی ندارد.
قبل از اینکه فضای لازم را برای کودک ایجاد کنید، به او نشان دهید که احساساتش را درک می کنید. "دوست نداری با مامان حرف بزنی چون از دست او عصبانی هستی که به تو اجازه نداده بستنی بخوری، درست است؟" به او بفهمانید هر وقت نیاز به همدردی و آغوش داشته باشد، شما در کنارش حضور دارید. به او اطمینان بدهید که در هر شرایطی او را دوست دارید و به او عشق می ورزید.
او از دست شما ناراحت است و نمی داند چطور دلخوری اش را به شما نشان دهد
در این وضعیت اگر فکر می کنید ممکن است دلیل غیر قابل بیانی برای عدم پذیرش شما وجود دارد، با کودک حرف بزنید و با مهربانی از او سوال کنید : "آیا احساس می کنی من به اندازه کافی وقتم را با تو نمی گذرانم؟" و پاسخ های او را بدون قضاوت کردن بپذیرید.
ممکن است شنیدن این که کودک از شما ناراحت و خشمگین است شما را غمگین و آزرده کند اما به یاد داشته باشید احساسات کودک دائمی نیستند و حرف زدن درباره آنها به کودک کمک می کند تا آنها را بهتر درک کند.
ممکن است کودک در حال گذار به مرحله عدم وابستگی باشد
با وجود آنکه در یک سالگی به نظر می رسد کودک با چسب به شما چسبیده است، در حدود 3 تا 4 سالگی ممکن است حتی به شما اجازه ندهد به اسباب بازی هایش نزدیک شوید. این رفتار کودک می تواند به این علت باشد که کمتر به شما نیاز دارد و یا سعی می کند شما را امتحان کند تا ببیند اگر تلاش کند شما را از خودش براند آیا در عشق به او ثبات دارید یا نه و یا به سادگی در حال انجام کاری است که به شدت روی آن تمرکز کرده است و نمی تواند به چیز دیگری توجه کند ( و شما با نزدیک شدن به او و درخواست بوسه در این روند اختلال ایجاد می کنید).
در این شرایط سعی کنید رفتارهای کودک را جدی نگیرید. او هنوز هم به شما عشق می ورزد اما شاید در این لحظه به آغوش و بوسه های شما نیاز نداشته باشد. اگر وقتی کودک در حال انجام فعالیت خاصی است و احتمال دارد با نزدیک شدن به او باعث آزارش شوید، بهتر است آغوش ها و بوسه هایتان را برای وقت خواب یا وقتی مشغولیت خاصی ندارد نگه دارید.
کودک فقط پدر یا مادر را از خودش می راند
عبور از مرحله بی وفایی یا عدم پذیرش و راندن هر یک از والدین برای کودک کاملا طبیعی است، خصوصا اگر یکی از شما بیرون از خانه شاغل باشد. اگر فکر می کنید تغییر رفتارهای کودک معنی دار است به رفتار خودتان نگاه کنید. آیا امکان دارد رفتار یکی از شما دونفر به عنوان والدین باعث تقویت علاقه انتخابی کودک شده باشد؟
شاید بدون اینکه متوجه شده باشید هر بار که همسرتان به خانه برمی گردد با بی میلی با او برخورد کرده اید و یا در ابراز علاقه به کودک افراط می کنید.
ممکن است کودک از نظر شخصیتی احساساتی و لمسی نباشد
حتی اگر شما بسیار با احساس و عاطفی هستید، کودک شخصیت مستقلی دارد و نباید انتظار داشته باشید که این ویژگی ها را از شما به ارث برده باشد. اگر کودک خردسال از شما فاصله می گیرد، بهتر است او را همانطور که هست بپذیرید و به جای اینکه نشان دهید که از رفتار کودک آزرده شده اید، به او فرصت دهید تا با شیوه خودش به شما ابراز علاقه کند. احتمال دارد با وجود شخصیت عدم وابسته و متکی به خود، هر چند وقت یکبار و در زمانهایی که غمگین یا ترسان است به آغوش و بوسه های شما نیاز داشته باشد. سعی کنید واکنش های کودک را بخوانید و اگر فکر می کنید با این مسئله با روی باز برخورد می کند، احساساتتان را به او نشان دهید.
حال جسمانی کودک خوب نیست
کودک بغلی شما ناگهان بدخلق و بی تاب شده است و وقتی تلاش می کنید او را در آغوش بگیرید، شما را از خودش می راند. اگر این حالت کودک عجیب به نظر می رسد، بهتر است با پزشک کودک مشورت کنید چون ممکن است علت این رفتارهای کودک مشکلات فیزیکی مانند یک آلرژی نوظهور یا بیماری های دیگر باشد.
کودک در حال تجربه یک خشم یا ناراحتی واقعی است و به شکل نامناسب واکنش نشان می دهد
بعضی از کودکان می توانند بعضی وقت ها از خطوط فراتر بروند و با خشونت فیزیکی ( هل دادن، ضربه زدن یا گاز گرفتن ) شما را از خود برانند.
حتی اگر رفتارهای کودک واقعا دردناک نیستند اما بسیار اهمیت دارد که به شکل قاطع در مقابل هر گونه پرخاشگری فیزیکی کودک بایستید. برای خردسالان این به معنی در نظر گرفتن عواقب ساده و روشن برای رفتارهای نامناسب است. "نه! مامان این کار را دوست ندارد. اگر این کار را انجام بدهی مجبور می شوم ..." و حتما به آنچه که می گویید عمل کنید.
همچنین بد نیست بعد از مدتی و با آرام شدن کودک در مورد آنچه که اتفاق افتاده است با او حرف بزنید. اگر فکر می کنید ممکن است به شکلی در ماجرا مقصر هستید، با بیان اشتباهتان مانند یک الگوی مناسب برای کودک عمل کنید و مسولیت اشتباهتان را به عهده بگیرید و به کودک بگویید که اشتباهتان را دوباره تکرار نخواهید کرد و بعد توقعاتتان از کودک را به او گوشزد کنید و با او در مورد احساساتش حرف بزنید.
در حالی که رفتارهای پرخاشگرانه برای والدین بسیار ناراحت کننده هستند اما دقت کنید هنگام صحبت با کودک روی تجربیات هیجانی خودتان از اتفاقی که روی داده است تمرکز نکنید. به عنوان یک بزرگسال این وظیفه شماست که با احساساتتان مواجه شوید و آنها را حل و فصل کنید و این به هیچ وجه ربطی به کودک ندارد.
