استفراغ

آیا طبیعی است که نوزاد من استفراغ کند؟

این امر در نوزادان شایع است که در هفته های اول زندگی که هنوز با تغذیه شان سازگاری پیدا نکرده اند و بدنشان در حال تکامل است مرتبا استفراغ کنند. شما می توانید تشخیص دهید که در چه زمانی کودکتان واقعا استفراغ می کند و چه موقع تنها مقادیر کمی از شیر را بر می گرداند، زیرا در حالت اول مقادیر زیادی از غذای خورده شده را بیرون می دهد اما در حالت دوم تنها در حد چند قاشق چای خوری و به آرامی از چانه اش سرازیر می شود. استفراغ می تواند برای کودکتان ترس آور باشد و در این حال به احتمال زیاد گریه می کند.

هر عاملی می تواند سبب استفراغ کودکتان شود: از ماشین گرفتگی تا سوء هاضمه، حتی گریه طولانی مدت یا سرفه می تواند این رفلکس را تحریک کند. بنابراین دیدن استفراغهای مکرر در چند سال اول زندگی کودکتان امری شایع است. استفراغ معمولا در عرض شش تا 24 ساعت از شروع آن بدون هیچ درمان خاصی بجر تغییر در رژیم غذایی فروکش می کند. تا زمانی که کودکتان سالم به نظر می رسد و افزایش وزن دارد جای هیچ گونه نگرانی نیست.

چه موقع باید نگران باشم؟

در چند ماه اول زندگی نوزاد، استفراغ معمولا بعلت مشکلات خفیف تغذیه ای مثل تغذیه بیش از حد یا آلرژی زودگذر نسبت به پروتئینهای موجود در شیرمادر یا شیرخشک می باشد. بعد از چند ماه اول زندگی، استفراغ به احتمال زیاد ناشی از عفونت ویروسی گوارشی است، البته گاهی ممکن است نشانه ای از عفونت سیستم تنفسی، سیستم ادراری یا حتی عفونت گوشها باشد. به مجرد اینکه کودکتان کمی بزرگتر شود، استفراغ می تواند علامت بیماریهای خطرناکتر هم باشد. اگر هر کدام از علائم هشدار دهنده زیر را در کودکتان مشاهده کردید از تماس با پزشک غافل نشوید:

• درد شدید شکمی

• شکم متسع

• بی حالی یا بیقراری شدید

• تشنج

• استفراغهای مکرر و شدید یا استفراغهایی که بیش از 24 ساعت ادامه یابد

• نشانه های کم آبی ،مثل دهان خشک، عدم وجود اشک، فرورفتگی ملاج یا منطقه نرم روی سر کودک و کاهش ادرار (خیس شدن کمتر از شش پوشک در روز)

• وجود خون یا صفرا (ماده سبزرنگ) در استفراغ

اگر مقدار ناچیزی خون در استفراغ دیده شود، جای نگرانی نیست. این امر ممکن است بعلت پارگی رگهای خونی ظریف در دیواره مری بعلت فشار برگشت مواد ایجاد شود. استفراغ کودک همچنین ممکن است در اثر بلع خون ناشی از بریدگی های موجود در دهان یا خون دماغ در عرض شش ساعت اخیر به رنگ قرمز دیده شود.

اما اگر وجود خون در استفراغ کودک ادامه یابد یا مقدار آن زیاد شود با پزشک خود تماس بگیرید. در صورتیکه استفراغ حاوی خون یا صفرا باشد پزشک احتمالا یک نمونه از آن را برای مشاهده درخواست می کند، لذا با وجودیکه ممکن است کار خوشایندی نباشد اما شما باید مقداری از آن را نگه دارید. صفرای سبز می تواند نشانه ای باشد دال بر اینکه روده ها مسدود شده اند، پدیده ای که نیاز به مداخله فوری دارد.

استفراغهای مداوم و شدید در عرض نیم ساعت بعد از غذاخوردن در یک نوزاد

این امر ممکن است بعلت تنگی مجرای پیلور (محل اتصال معده به دوازدهه) باشد. تنگی پیلور یک علت نادر استفراغ است که بیشتر موارد در سن چند هفتگی نوزاد پدیدار می شود، اما در هر زمانی تا سن چهار ماهگی ممکن است رخ دهد. در این بیماری استفراغهای نوزاد ناشی از ضخیم بودن عضله ای است که از معده به روده امتداد می یابد و مانند دریچه عمل می کند. شدت ضخامت عضله گاهی به حدی است که از عبور مواد غذایی جلوگیری می کند. این وضعیت به راحتی با جراحی خفیف قابل درمان است، اما نیاز به مداخلات طبی فوری دارد.

سعی کنید زیاد نگران نباشید. هر کودکی دیر یا زود بیمار می شود و معمولا چیزی برای نگرانی وجود ندارد مگر اینکه وی تمام پیراهن نو شما را کثیف کند. مانند هر بخش دیگری از وظایفتان بعنوان یک والد، این مساله نیز چیزی است که زود با آن کنار خواهید آمد. با این حال به غریزه خود اعتماد کنید و اگر حدس می زنید که موضوع جدی در کار است، با پزشک کودکتان تماس بگیرید.

چگونه باید با استفراغ کنار بیایم؟

زمانی که کودکتان استفراغ می کند مایعات ارزشمندی را از دست می دهد. بسیار مهم است که مایعات مذکور جایگزین شوند طوریکه کودک دچار کم آبی نشود. برای این کار یک محلول الکترولیتی یا مایعات خالص مثل آب یا آب سیب رقیق شده را طبق تجویز پزشکتان به او بخورانید. اینها ساده ترین چیزهایی هستند که برای کودک باید مد نظر داشته باشید. متخصصین، برنامه درمانی زیر را پیشنهاد می کنند:

• به مجردی که استفراغهای وی قطع شود، هر نیم تا یک ساعت شروع به دادن مقادیر کم آب یا محلولهای الکترولیتی بنمایید ( هر کدام از موارد را که در دسترس دارید).

• اگر کودک این حالت را تحمل نمود، به نوبت به او 60 گرم در 50 سی سی محلول الکترولیتی و 60 گرم در 50 سی سی مایعات خالص هر نیم ساعت بدهید.

• پس از اینکه کودک توانست دو نوبت از این مایعات را بدون استفراغ تحمل کند، شیر یا شیر خشک با نصف غلظت را به او بدهید، و مقدار هر بار تغذیه را به 10 تا 15 گرم در 80-100 سی سی، هر سه یا چهار ساعت افزایش دهید.

• اگرکودکتان برای 12 تا 24 ساعت استفراغ نداشته باشد، می توانید تغذیه معمول وی را آغاز کنید. اما همچنان به او مایعات زیاد بدهید. با غذاهایی که هضم آنها راحت است مثل غلات و ماست شروع کنید. همچنین می توانید از مایعات خالص یخ زده مثل یخ در بهشت استفاده کنید، البته اگر کودکتان بیش از 12 ماه داشته باشد.

• خوابیدن می تواند به آرامش کودکتان کمک کند، محتویات معده اغلب حین خوابیدن به درون روده تخلیه می شوند، که این امر احتمال استفراغ را کاهش می دهد. به کودکتان داروی ضد استفراغ ندهید (چه انواع تجویزی با نسخه و چه انواع بدون نسخه) مگر اینکه پزشکتان این داروها را تجویز نماید.