مقاومت به انسولین یعنی چی؟

علائم مقاومت به انسولین

اگه بدن نسبت به انسولین مقاومت کنه، چی می‌شه؟ حتماً می‌دونی که انسولین یه هورمونه که توی پانکراس تولید می‌شه و کارش تنظیم سطح قند خون بدن هست.‌ زمانی که بدن (اونطوری که باید) به انسولین پاسخ نده، یه وضعیت پیچیده به وجود میاد که بهش می‌گن مقاومت به انسولین. وقتی این وضعیت پیش میاد، قند خون وارد سلول‌‌ها نمی‌شه و توی خون باقی می‌مونه. این بیماری باعث می‌شه کارایی هورمون انسولین کاهش پیدا کنه. تو این شرایط سلول‌های بتای پانکراس فعالیت خودشون رو بیشتر می‌کنن تا از طریق تولید بیشتر انسولین، قند خون بدن رو تو محدوده طبیعی نگه دارن. با ادامه روند مقاومت به انسولین، سلول‌های بتا فرسوده می‌شن و ترشح انسولین رو کاهش می‌دن. در نتیجه سطح قند خون بدن بالا می‌ره و علائم دیابت بروز پیدا می‌کنه.

آشنایی با علائم مقاومت به انسولین

عواملی مثل اضافه وزن، تحرک نداشتن، ژنتیک، سن بالای 45 سال، مصرف بعضی داروها، سبک زندگی ناسالم، چربی خون بالا و... تو به وجود اومدن بیماری مقاومت به انسولین نقش دارن. علائم مقاومت به انسولین معمولاً تو مراحل اولیه ظاهر نمی‌شن؛ اما ممکنه نواحی خاصی از بدن این افراد (مثل زیر بغل، اطراف گردن و پشت) تیره‌تر از حالت عادی باشه. با این حال می‌تونی برای تشخیص این بیماری آزمایش خون بدی. آزمایش‌های آزمایش قند خون ناشتا، آزمایش تحمل گلوکز و آزمایش HOMA-IR از جمله آزمایش‌هایی هستن که دکتر برای تشخیص این بیماری تجویز می‌کنه. دکتر برای تشخیص این بیماری در مورد بیماری‌های ارثی، سوابق خانوادگی، وزن و فشار خون هم ازت سوال می‌پرسه. ممکنه برای تشخیص دقیق مقاومت به انسولین به انجام یه سری معاینات فیزیکی دیگه هم نیاز باشه. یه سری از علائم مقاومت به انسولین شامل موارد زیر می‌شن:

• آکانتوزیس نیگریکانس یکی از علائم فیزیکی بیماری مقاومت به انسولین هست. تو این بیماری دکتر ممکنه حین معاینات فیزیکی تو نواحی چین خورده پوست قسمت‌های تیره و مخملی شکل مشاهده کنه. 
• افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شن، معمولاً دچار چاقی و اضافه وزن هستن.
• تو جواب آزمایش افرادی که به این بیماری مبتلا هستن میزان بالایی از چربی داخل و اطراف کبد و پانکراس دیده می‌شه.
• چربی خون و کلسترول بالا از علائم دیگه این بیماری به شمار می‌رن.   

راهکارهای درمان مقاومت به انسولین

همونطور که تو بخش‌های قبل اشاره کردیم، انسولین نقش‌های گوناگونی تو بدن داره. از این رو عدم کارایی مناسب یا ناکافی بودن اون می‌تونه منجر به بروز خیلی از بیماری‌ها بشه. لازمه بدونی که با اصلاح سبک زندگی می‌شه از بروز دیابت پیشگیری کرد. ناگفته نمونه که از بین بردن مقاومت به انسولین به صورت کامل ممکن نیست؛ اما با استفاده از روش‌های زیر می‌شه حساسیت‌ سلول‌ها نسبت به انسولین رو بالا برد:

• فعالیت بدنی: حتماً می‌دونی که ورزش کردن هم در کوتاه مدت و هم در دراز مدت باعث کاهش مقاومت به انسولین می‌شه. تحرک و فعالیت‌ بدنی به وارد شدن غیر مستقیم قند به سلول‌های عضلانی کمک می‌کنه.
• کاهش وزن: هنوز به طور دقیق مشخص نیست که چرا چاقی و اضافه وزن باعث مقاومت به انسولین می‌شه. با این حال کاهش وزن به افزایش حساسیت سلول‌ها نسبت به انسولین کمک می‌کنه.
• دارو: با این‌که هیچ داروی اختصاصی برای مقاومت به انسولین تایید نشده، اما مصرف برخی داروهای خوراکی به کنترل بیماری دیابت کمک می‌کنه.  

کلام پایانی

درمان مقاومت به انسولین خیلی مهمه؛ چون انسولین نحوه استفاده و ذخیره گلوکز (قند خون) تو بدن رو کنترل می‌کنه. به عبارتی دیگه می‌شه گفت عملکرد انسولین مثل یه کلید هست که به گلوکز اجازه ورود به سلول‌های بدن رو می‌ده. از اونجایی که انسولین یه بخش مهمی از متابولیسم بدن هر انسان رو به عهده داره، باید هرگونه اختلال در عملکردش رو به موقع پیگیری کرد. در صورتی که مقاومت به انسولین درمان نشه، ممکنه عوارض جدی رو در بر داشته باشه. عوارض ناشی از ابتلا به این بیماری عبارتند از:

• دیابت نوع ۲
• بیماری قلبی و عروقی
• سکته مغزی
• برخی از انواع سرطان
• گرفتگی عروق
• بیماری‌‌های کلیوی
• بیماری‌‌های کبدی
• سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یا تنبلی تخمدان
• آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی)

دیابت یکی از بیماری‌هایی هست که با مقاومت به انسولین به طور مستقیم در ارتباطه. بی‌شک تشخیص به موقع و درمان مقاومت بدن نسبت به انسولین از بروز این بیماری‌ها جلوگیری می‌کنه. اگرچه برای درمان این بیماری روش‌های مختلفی وجود داره اما بهتره قبل از مصرف سرخود دارو، با دکتر مشورت کنی.