پستانک ؛ آری یا نه؟!

والدین از گذشته های دور برای آرام کردن گریه کودک از پستانک استفاده می کردند. اما آیا پستانک واقعا برای کودکان مناسب است؟

در این مقاله به طور مختصر نگاهی می کنیم به مزایا و معایب استفاده از پستانک و نکاتی که لازم است نسبت به آنها آگاهی داشته باشید.

بعضی از نکات مثبت پستانک برای شما و کودک شامل موارد زیر است :

کاهش خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد : استفاده از پستانک در طول خواب شبانه و یا نیمروزی می تواند از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد جلوگیری کند. پزشکان هنوز به چگونگی این فرایند پی نبرده اند اما اگر زمانی که کودک در خواب است به او پستانک بدهید، احتمالا خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد را بیش از پنجاه درصد کاهش می دهید.

اقناع واکنش مکیدن : نوزادان به طور طبیعی نیاز به مکیدن دارند. این نیاز تا حد بسیار زیادی با مکیدن سینه مادر یا شیشه شیر برطرف می شود اما این نیاز حتی در صورت پر بودن شکم و سیر بودن هم به قوت خود باقی است. پستانک می تواند به ارضای این حس کمک کند اما باید دقت کنید که پستانک جایگزین وعده های غذایی نشود.

 خود آرامش دهی را تقویت می کند : پستانک می تواند به کودک کمک کند احساساتش را کنترل و تعدیل کند و در نهایت احساس امنیت را تجربه کند. عامل آرامش، عاملی است که موجب تاثیر مثبت مضاعف در خانواده شود : نوزاد آرام به معنی والدین آرام تر است.

در خصوص استفاده از پستانک شواهد منفی هم وجود دارند :

سینه یا پستانک : تغذیه با شیر مادر یک فرآیند طبیعی است اما این مسئله به معنی آسانی این روند برای مادر و نوزاد نیست. اگر نوزاد از سینه شما تغذیه می کند، در چند هفته اول تولد نوزاد از پستانک استفاده نکنید تا با این شیوه به خروج شیر از سینه زمان بدهید و علاوه بر این در این مدت به یک الگوی مناسب تغذیه و مراقبت از کودک خواهید رسید. بنابراین نوزاد پستانک را به سینه شما ترجیح نخواهد داد. مطالعات نشان داده است که رابطه ای میان پستانک و مشکلات تغذیه از سینه مادر وجود ندارد.

مشکلات گوش : بر اساس یک مطالعه، کودکانی که از پستانک استفاده می کنند تقریبا دوبرابر بیشتر از کودکانی که از پستانک استفاده نمی کنند دچار عفونت گوش می شوند.

مشکلات دندان : بعضی از والدین مشتاقند بدانند که آیا پستانک روی دندان های سفید کودک ناثیر می گذارد یا خیر؟ تنها کافی است مطمئن باشید که کودک برای مدت بسیار طولانی از آن استفاده نمی کند. متخصصین معتقدند تا پیش از 2 سالگی همه مشکلات دندان های در حال رشد معمولا بدون نیاز به مداخله و تنها با عدم استفاده از پستانک به مدت 6 ماه برطرف خواهد شد.

مشکلات می توانند بعد از 2 سالگی شروع شوند که اغلب منجر به لق یا کج شدن بالا یا پایین دندان های جلویی شده و می توانند با گذشت زمان و رشد کودک بدتر شوند.

استفاده از پستانک بعد از 4 سالگی که زمان رویش دندان های شیری است، می تواند تاثیرات طولانی مدتی داشته باشد که تا بزرگسالی ادامه پیدا کنند.

اگر کودک از پستانک استفاده می کند، بهتر است از برخی دستورالعمل ها برای استفاده ایمن از آن پیروی کنید :

از پستانک هایی استفاده کنید که در ساخت آنها بیسفنول- آ به کار نرفته است. تحقیقات نشان داده است که تاثیرات این ماده بر روی نوزادان می تواند نگران کننده باشد. پستانک را دور گردن کودک نیندازید چون خطر خفگی را به شدت افزایش می دهد.

پستانک مناسب تهیه کنید. اندازه پستانک ها بر اساس سن کودک طراحی شده است تا به خوبی در دهانش قرار بگیرد.

به کودکان اجازه ندهید که یک پستانک را به طور مشترک استفاده کنند. مطمئنا دوست ندارید با این کار میکروب ها را با هم تقسیم کنند. برای تمیز نگاه داشتن پستانک در فواصلی که کودک از آن استفاده نمی کند، آن را با آب و صابون بشویید تا تمیز بماند.

پستانک هایی را انتخاب کنید که دارای سوراخ های تهویه هوا در پوشش سر خود هستند و هوا می تواند در آنها جریان پیدا کند.

پستانک را به مواد شیرین آغشته نکنید چون می تواند به دندان های کودک آسیب برساند.

مثل همه چیزهای خوب، زمان کودک برای مکیدن پستانک هم به پایان خواهد رسید! پزشکان برای ترک این عادت کودک راهکارهای زیر را پیشنهاد می کنند:

زمان مناسب را انتخاب کنید : بهترین زمان برای از پستانک گرفتن کودک بعد از 6 ماهگی و زمانی است که خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد وجود ندارد. عجله نکنید. در ابتدا استفاده از آن را به زمان خواب شبانه و روزانه محدود کنید. با کاهش خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد، احتمال عفونت گوش افزایش پیدا می کند. دقت کنید که ترک این عادت با تغییرات دیگری در زندگی کودک همراه نباشد. اگر تغییرات اساسی مانند نقل مکان، تولد خواهر یا برادر جدید، تعویض مراقب و پرستار و یا به طور کلی استرس و تنش در خانه اتفاق افتاده است، مکیدن پستانک به کودک کمک می کند آرامش بیشتری داشته باشد.

به پستانک احترام بگذارید : ممکن است پستانک یک وسیله کوچک باشد اما نقش مهمی را در زندگی کودک بازی می کند. بنابراین گرفتن آن از کودک باید با قاطعیت اما به آرامی و با صبر صورت گیرد. روند از پستانک گرفتن کودک را به جنگ قدرت تبدیل نکنید و به جای استفاده از تقویت کننده های منفی از تقویت کننده های مثبت استفاده کنید. حتی می توانید از شخصیت های داستانی کمک بگیرید و به کودک بگویید که آن را برده اند.

مقاوم باشید : به یاد داشته باشید شما تنها فردی نیستید که در زمان ترک پستانک باید برای کودک وقت صرف کنید و در کنارش باشید. مهمترین نکته شاید این است که از همکاری سایر افرادی که به نوعی در تربیت کودک سهیم هستند مانند پرستار، مربی مهدکودک، پدربزرگ و مادربزرگ و ... مطمئن شوید تا کودک دچار سردرگمی نشود.