کودک بزرگسال : وقتی کودک کودکی نمی‌کنه!
تو دنیای امروز، خیلی وقت‌ها با کودکانی مواجه می‌شیم که انگار خیلی زودتر از سن‌شون بزرگ می‌شن و کارایی می‌کنن که برای یه بچه طبیعی نیست. به این نوع بچه‌ها می‌گیم «کودک بزرگسال». یعنی بچه‌هایی که به خاطر دلایل مختلف، وارد دنیای آدم بزرگا می‌شن و به نوعی از کودکی‌شون فاصله می‌گیرن. تو این مقاله می‌خوایم بررسی کنیم که چرا این اتفاق می‌افته، چه چیزایی باعث می‌شه یه بچه کودکی نکنه و چجوری می‌شه به این بچه‌ها کمک کرد.
کودک بزرگسال کیه؟
کودک بزرگسال همون بچه‌ایه که به خاطر شرایط محیطی یا مشکلات خانوادگی، یه جورایی مجبور می‌شه کارایی کنه که برای سنش مناسب نیست. مثلا به جای بازی کردن و بچگی کردن، باید مسئولیت‌های سنگین به دوش بگیره. این بچه‌ها ممکنه تو خونه جای والدین رو پر کنن، از خواهر یا برادر کوچیک‌ترشون مراقبت کنن یا حتی توی مشکلات و مسائل بزرگترها دخیل بشن. خلاصه، این بچه‌ها به جای اینکه بچگی کنن، مثل آدم بزرگا رفتار می‌کنن.
چه عواملی باعث می‌شه کودک بزرگسال بشه؟
۱. فشارهای خانوادگی
یه دلیل مهم اینه که بچه‌ها به خاطر مشکلاتی که توی خانواده دارن، مجبور می‌شن کارای بزرگترها رو انجام بدن. شاید والدینت خیلی گرفتار کار و زندگی باشن و نتونن به بچه‌هاشون برسون. یا شاید تو خونواده مشکلات مالی باشه و بچه‌ها مجبور بشن وارد مسئولیت‌هایی بشن که اصلا مناسب سن‌شون نیست. مثلا یه بچه ممکنه مجبور بشه از خواهر یا برادر کوچیکترش مراقبت کنه یا حتی تو کارای خونه کمک کنه. تو این وضعیت، دیگه وقتی برای بازی و خیال‌پردازی باقی نمی‌مونه.
۲. انتظارات نادرست والدین
بعضی وقت‌ها، پدر و مادرها فکر می‌کنن که اگه بچه‌شون زودتر وارد دنیای بزرگترها بشه، برای آینده‌اش بهتره. اون‌ها از بچه می‌خوان که زودتر با مسائلی مثل کارای خونه، درس و حتی پول آشنا بشه. اینجور انتظارات باعث می‌شه که بچه نتونه دوران کودکی خودش رو تجربه کنه. شاید تو بچگی خودت، ازت انتظار داشتن که همیشه درس بخونی، مرتب باشی یا تو تصمیم‌گیری‌های خونوادگی شرکت کنی. اما همه این‌ها باعث می‌شه بچه تو همون سن کم، بار سنگینی رو حس کنه.
۳. ترس از آینده و موفقیت
بعضی پدر و مادرها به خاطر نگرانی‌های زیادی که برای آینده بچه‌شون دارن، ازش انتظار دارن که همیشه موفق باشه و هیچ اشتباهی نکنه. این توقعات بالا باعث می‌شه که بچه احساس فشار کنه و مدام سعی کنه بهترین باشه. ولی این رفتار، باعث می‌شه که بچه فرصت کودکی کردن رو از دست بده و همیشه تو استرس و فشار باشه.
۴. فضای مجازی و رسانه‌ها
دنیای امروز پر شده از رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی که مدام الگوهای بزرگسالی رو به بچه‌ها نشون می‌دن. این الگوها، بچه‌ها رو تحریک می‌کنه که مثل آدم بزرگا رفتار کنن، لباس بپوشن، حرف بزنن یا حتی فکر کنن. مثلا شاید دیده باشی بچه‌هایی که تو سن کم، مدام گوشی دستشونه، تو اینستاگرام فعالیت می‌کنن یا حتی دنبال مد و آرایش هستن. این رفتارها باعث می‌شه که بچه‌ها زودتر از موعد وارد دنیای بزرگترها بشن.
چه پیامدهایی داره؟
۱. از دست دادن خلاقیت و خیال‌پردازی
کودکی، دورانیه که بچه‌ها باید بتونن آزادانه بازی کنن، خیال‌پردازی کنن و خلاقیت‌شون رو بروز بدن. وقتی یه بچه مجبور می‌شه به جای بازی، کارای بزرگترها رو انجام بده، عملا خلاقیت و کودکی خودش رو از دست می‌ده. این باعث می‌شه که تو آینده هم تو کارای خلاقانه و هنری ضعیف‌تر بشه.
۲. اضطراب و استرس
وقتی بچه‌ای مجبور می‌شه مسئولیت‌هایی رو به عهده بگیره که مناسب سنش نیست، استرس و اضطراب زیادی رو تحمل می‌کنه. این فشارهای روانی ممکنه باعث بشه بچه دچار مشکلات روحی و روانی بشه. مثلا بچه‌هایی که مدام نگران مسائل مالی خونواده‌شون هستن، بیشتر دچار اضطراب و ترس می‌شن.
۳. ناتوانی در ارتباطات اجتماعی
وقتی یه بچه به جای وقت گذروندن با کودکان هم‌سن خودش و بازی کردن، مدام با بزرگترها سر و کار داره، از لحاظ اجتماعی هم ضعیف‌تر می‌شه. این بچه‌ها نمی‌تونن با بقیه بچه‌ها به خوبی ارتباط برقرار کنن و ممکنه تو آینده هم توی دوست‌یابی یا حتی ارتباطات کاری مشکل داشته باشن.
چطور می‌شه کمک کرد؟
۱. بازی و سرگرمی رو جدی بگیر
یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از بزرگسال شدن زودرس بچه‌ها، اینه که بهشون اجازه بدی بچگی کنن. بازی کردن، یکی از مهم‌ترین بخش‌های دوران کودکیه. وقتی بچه‌ها بازی می‌کنن، هم از لحاظ ذهنی رشد می‌کنن و هم از لحاظ احساسی آروم می‌شن. پس بهتره که به جای فشار آوردن به بچه‌ها برای درس خوندن یا انجام کارای خونه، بهشون فرصت بازی و خلاقیت بدی.
۲. توقعات رو کم کن
همیشه از بچه‌ها انتظار نداشته باش که بهترین باشن یا تو همه چیز موفق باشن. گاهی وقتا، بهتره که بذاری بچه‌ها اشتباه کنن و از اشتباهاتشون درس بگیرن. اینجوری هم یاد می‌گیرن که چطور با مشکلات کنار بیان و هم اعتماد به نفس‌شون بیشتر می‌شه.
۳. حرفاش رو گوش کن
بعضی وقتا بچه‌ها نیاز دارن که فقط با یه نفر حرف بزنن و احساسات‌شون رو بگن. به حرفای بچه‌ات گوش بده و بذار احساساتش رو بروز بده. این کار باعث می‌شه که اون حس کنه که درک می‌شه و تو شرایط سخت، تنها نیست.
۴. از فضای مجازی دورش کن
فضای مجازی و رسانه‌ها به شدت روی رفتار و نگرش بچه‌ها تاثیر می‌ذارن. سعی کن بچه‌ات رو کمتر با این فضاها درگیر کنی و بیشتر به فعالیت‌های فیزیکی و خلاقانه تشویقش کنی. مثلا به جای اینکه بچه‌ات مدام پای گوشی باشه، می‌تونی باهاش به پارک بری، بازی کنی یا با هم یه فعالیت هنری انجام بدین.
۵. نقش والدین رو به خودت بسپار
در نهایت، مهم‌ترین نکته اینه که بذاری بچه‌ها بچگی کنن و تو به عنوان والدین نقش خودت رو درست ایفا کنی. نباید انتظار داشته باشی که بچه‌ات به جای تو، مسئولیت‌های خونه رو به دوش بکشه. تو باید جوری برنامه‌ریزی کنی که بچه‌ها بتونن وقت کافی برای بازی، تفریح و یادگیری داشته باشن و وارد دنیای بزرگترها نشن.
حرف آخر
کودک بزرگسال شدن یه پدیده نگران‌کننده است که می‌تونه تأثیرات منفی زیادی روی بچه‌ها بذاره. با درک بهتر از این موضوع و تلاش برای کاهش فشارهای محیطی و خانوادگی، می‌تونی به بچه‌ها کمک کنی که کودکی‌شون رو به طور کامل تجربه کنن و دوران بچگی‌شون رو از دست ندن.
