درد لگن در بارداری
درد لگن یکی از مشکلات شایع در بارداری محسوب میشه . خبر خوب اینه که با فیزیوتراپی، طب سوزنی و درمان‌های دیگه می‌تونی به کاهش این درد کمک کنی. در ادامه این مقاله میخوایم علت، انواع و درمان درد لگن رو توضیح بدیم.
چرا در بارداری دچار درد لگن می‌شی؟
تقریباً یکی از هر چهار زن باردار درد لگن رو تجربه می‌کنه که معمولاً به صورت درد تیز در ناحیه لگن یا کشاله ران حس میشه. این درد به خاطر تغییرات طبیعی در دوران بارداری به وجود میاد.
از حدود ۱۰ هفتگی، جفت شروع به تولید هورمونی به نام ریلاکسین (Relaxin) می‌کنه. این هورمون، لیگامان‌ها (رباط ها) رو شل می‌کنه، از جمله لیگامان هایی که استخوان‌های لگن رو در جای خودشون نگه می‌دارند. این کار به نوزاد کمک می‌کنه راحت‌تر از کانال زایمان عبور کنه.
همچنین، هورمون‌های استروژن و پروژسترون هم ممکنه به شل شدن لیگامان ها کمک کنند.
لیگامان‌های شل‌شده ممکنه باعث درد بشن، خصوصاً وقتی که بیش از حد کشیده بشن یا استخوان‌ها بیش از حد جابه‌جا بشن. این جابه‌جایی‌ها می‌تونه فشار زیادی روی عضلات اطراف بیاره و درد ایجاد کنه.
افزایش وزن و تغییر مرکز ثقل بدن هم می‌تونه به درد لگن کمک کنه. با بزرگ شدن شکم، لگن به جلو رانده میشه و انحنای پایین کمر بیشتر میشه. این تغییرات می‌تونه فشار زیادی روی عضلات و لیگامان‌های ناحیه لگن بذاره. در واقع، درد پایین کمر و درد لگن معمولاً با هم مرتبط هستن.
علائم درد لگن در بارداری چی هستن؟
لیگامان‌ها یا همون رباط‌هایی که شل‌شده می‌تونن باعث احساس درد یا سوزش در ناحیه لگن بشن که از بالای استخوان‌های لگن تا پایین ممکنه احساس بشه. شاید این درد رو وقتی که بلند می‌شی، خم می‌شی یا راه می‌ری حس کنی. بالا و پایین رفتن از پله‌ها، بلند شدن از حالت نشسته و تغییر وضعیت در تخت هم می‌تونه خیلی دردناک باشه. بعضی وقت‌ها درد تو شب‌ها بدتر میشه، مخصوصاً بعد از یک روز پرتحرک. حتی ممکنه احساس کنی که لگن‌ت یکم شل شده.
انواع مختلف درد لگن در بارداری
۱. اختلال در مفصل عانه (SPD): مفصل عانه جاییه که دو طرف لگن در جلوی بدن به هم می‌رسند. این مفصل با لیگامان‌ها پشتیبانی میشه و وقتی این لیگامان‌ها شل بشن، مفصل بیش از حد حرکت می‌کنه و باعث درد میشه.
۲. جداشدگی مفصل عانه (DSP): این وضعیت وقتی پیش میاد که شکاف در مفصل عانه بیش از حد باز میشه. مفصل معمولاً حدود ۲ تا ۳ میلی‌متر در دوران بارداری باز میشه، اما در بعضی از زنان این جداشدگی بیش از حد میشه و باعث ناپایداری مفصل میشه.
۳. درد مفصل ساکروایلیاک: مفاصل ساکروایلیاک لیگامان‌هایی دارن که استخوان ساکروم (دنبالچه) رو به دیواره های لگن متصل می‌کنن. اگر این لیگامان‌ها شل بشن، ممکنه استخوان‌ها حرکت کنن و فشار به اعصاب و عضلات اطراف بیارن. در این حالت، ممکنه یک طرف لگن بیشتر از طرف دیگه درد کنه و درد ممکنه به پایین پاها یا پشت یا جلوی ران‌ها منتشر بشه.
۴. درد لیگامان‌های گرد: دو لیگامان گرد رحم رو به لگن متصل می‌کنن. با بزرگ شدن رحم، این لیگامان‌ها کشیده و ضخیم میشن. این تغییرات ممکنه درد ایجاد کنه که معمولاً فقط چند ثانیه طول می‌کشه و وقتی که وضعیت خودت رو عوض می‌کنی حس میشه. این درد بیشتر در ناحیه کشاله ران احساس میشه، اگرچه گاهی ممکنه به داخل ران‌ها هم منتشر بشه.
چه کسانی بیشتر در معرض درد لگن در بارداری هستن؟
اگر قبلاً درد لگن رو در بارداری‌های قبلی تجربه کردی، یا بارداری‌های متعدد داشتی، یا سابقه آسیب‌های لگنی مثل آسیب کمر یا شکستگی لگن داری، ممکنه بیشتر در معرض درد لگن باشی. انجام فعالیت‌های سنگین مثل بلند کردن و چرخش هم می‌تونه خطر رو افزایش بده. اضافه وزن یا داشتن نوزاد بزرگ هم ممکنه خطر رو بیشتر کنه، ولی شواهد در این مورد متفاوت هستن.
چطور درد لگن رو در بارداری تشخیص می‌دن؟
اگر در دوران بارداری درد داری، مهمه که به پزشک یا ماما خودت بگی. اون‌ها می‌خوان مطمئن بشن که درد تو به دلیل مشکلات دیگه نیست و گزینه‌های درمانی رو بهت پیشنهاد می‌دن.
پزشک یا ماما تو ممکنه تو رو معاینه کنن و بررسی های خاصی انجام بدن تا منبع درد رو پیدا کنن. در بعضی موارد، ممکنه نیاز به سونوگرافی یا MRI باشه که تصاویری از بافت نرم و استخوان‌ها می‌ده.
چطور درد لگن در بارداری رو درمان کنیم؟
روش‌های مختلفی برای درمان درد لگن وجود داره. شاید نتونی کاملاً از درد خلاص بشی، ولی می‌تونی اقداماتی انجام بدی تا درد بدتر نشه:
- کمربندهای بارداری: این کمربندها با فشار ملایم به لگن کمک می‌کنن تا لگن استحکام بیشتری پیدا کنه. این کمربندها می‌تونن با تمرینات ملایم مؤثر‌تر باشن.
- وضعیت خواب: بالش‌های بارداری که شکم و لگن رو پشتیبانی می‌کنن می‌تونن به کاهش فشار روی لیگامان‌ها و به خواب راحت‌تر کمک کنن. ممکنه نیاز باشه تا بالش مناسب رو پیدا کنی.
- فیزیوتراپی: تمرینات خاص، به ویژه در آب، می‌تونن به کاهش درد لگن کمک کنن.
- طب سوزنی: برخی از زنان احساس می‌کنن که طب سوزنی به درد لگن کمک می‌کنه. این روش وقتی توسط یک متخصص با‌تجربه انجام بشه، برای مادران باردار ایمن هست.
- داروهای مسکن: استامینوفن دارویی است که برای استفاده در دوران بارداری نسبتا ایمن هست. از مصرف ایبوپروفن و سایر داروهای ضدالتهابی غیر‌استروئیدی برای درمان درد توی بارداری پرهیز کن.
چطور درد لگن رو در طول روز کاهش بدیم؟
- پرهیز از فعالیت‌های دردناک: فعالیت‌هایی که باعث درد میشن مثل بلند کردن اشیاء سنگین و ایستادن طولانی مدت رو محدود کن.
- استراحت منظم: سعی کن به طور منظم در موقعیت راحتی استراحت کنی.
- ورزش ملایم: تمرینات ملایم مثل تقویت عضلات شکم، یوگا و پیاده‌روی می‌تونن مفید باشن.
- حفظ وضعیت صحیح بدن: سعی کن پشتت رو صاف نگه‌داری و از خمیدگی اجتناب کنی.
- استفاده از سرما یا گرما: استفاده از کیسه یخ یا گرم می‌تونه به کاهش التهاب و آرامش درد کمک کنه.
درد لگن چطور بر زایمان تاثیر می‌ذاره؟
نزدیک زمان زایمان، مطمئن شو که پزشک تو اطلاعات لازم درباره درد و دامنه حرکت تو رو داره. این اطلاعات می‌تونه به تعیین نیاز به اقدامات خاص در زمان زایمان کمک کنه. اگر قصد داری از بی‌حسی اپیدورال استفاده کنی، باید با پزشک خودت در مورد این موضوع صحبت کنی تا از مشکلات احتمالی جلوگیری کنی.
