زنان مهندس
روز جهانی زنان مهندس۲۳ جوئن روز جهانی زنان مهندس نام گذاری شده است، شاید برای شما جالب باشد که چرا چنین روزی در تقویم جهانی ثبت شده است و این مناسبت را مدیون چه کسی یا چه کسانی هستیم؟
روز جهانی زنان در مهندسی یک کمپین بین‌المللیِ آگاهی‌رسانی، برای بالا بردن شهرت زنان در مهندسی و تمرکز بر فرصت‌های شغلی شگفت‌انگیز برای دختران در این صنعت است. هدف از برگزاری روز جهانی زنان مهندس، تشویق زنان به پیوستن به حرفه مهندسی و بهبود شرایط آنها در این حرفه است. برای این منظور، در این روز کنفرانس ها، نمایشگاه ها، کارگاه ها و فعالیت های دیگری برگزار می شود که به ارتقای نقش زنان در حرفه مهندسی کمک می کنند.
جالب است بدانید که در سال ۱۹۱۹ در همین روز، در گرماگرم جنگ جهانی دوم که مردان انگلستان در میدان های نبرد بودند، کمیته ی کوچکی برگرفته از شورای ملی زنان تصمیم به تشکیل جامعه ی زنان مهندس گرفتند. این گروه زنان خوشبختانه از حمایت دولت برخوردار بودند! اما در روزهای پایانی جنگ به علت برگشت مردان جامعه به مشاغل، این گروه تحت فشار قرار گرفتند تا عرصه را برای مردان خالی کنند.
پس زنان ، برآن شدند که از حقوق خود دفاع کنند و برخلاف تصور عموم که مهندسی یا معماری کاری مردانه است، را با موفقیت و دستاوردهای مهم جای پای خودشان را در این عرصه محکم کنند.
اعضای مؤسس شامل همسران مهندسان برجسته بود، برای مثال لیدی پارسونز، همسر سِر چارلز. از آن زمان اعضای مشهوری شامل امی جانسون، دیم کارولین هاسلت و پروفسور دافنه جکسون بودند.
آیا من هم یک مهندس ام؟
شاید شما هم فکر کنید که اگر کسی معماری یا عمران خوانده باشد، این روز فقط مختص اوست. اما جالب است که بدانید مهندسی شامل رشته هایی همچون: معماری، عمران، شهرسازی، کامپیوتر، آی تی، مکانیک، برق، معدن، صنایع، مواد، پلیمر، ایمنی، پزشکی، شیمی، نفت، کشاورزی، میشود.
زنان معمار ایرانی که زبانزد دنیا هستند!
با این حال که ورود زنان به عرصه معماری و مهندسی در تمام طول تاریخ سخت و پر از محدودیت بوده و تعداد زنان مشغول در این کار کم هستند. اما تعدادی از زنان همچنان با تلاش وارد این حوزه شدند و با ظرافت و لطافتی که در این حوزه به خرج دادند توانستند یکی از زیباترین سازه ها را در نقاط مختلف جهان به وجود بیاورند. در واقع با وجود سختی و مشقتی که یک زن برای ورود به عرصه هنر حرفه ای باید طی کند، شماری از آن ها تسلیم نشدند و نام خودشان را در میان معماران حرفه ای جهان قرار دادند.
پس بیاید باهم نگاهی به زنان موفق معمار در ایران و جهان بی اندازیم:
در شهر اراک به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران گذراند. وی جزء اولین دختران دانش‌آموز در رشته ریاضی بود. پس از اخذ دیپلم وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد و در آنجا نیز نخستین دانشجوی دختر در رشته معماری بود. پس از دو سال تحصیل در تهران به فرانسه رفت و در مدرسهٔ هنرهای زیبای پاریس و دانشگاه بوزار پاریس به تحصیل معماری پرداخت. وی در مدت ده سالی که در پاریس اقامت داشت، به کار در دفاتر معماری نیز مشغول بود. از آثار چشمگیر او میتوان به سازه های زیر اشاره کرد:
• دانشگاه جندی شاپور
• انستیتو مربیان حرفه های کرج
• بخش های از دانشگاه تبریز
• گمرک آستارا
• دبیرستان جامع بوعلی همدان
• طرح جامع تبریز
پروفسور فرشید موسوی یکی از معماران زن ایرانی و استاد علوم معماری در دانشگاه هاروارد آمریکا است. وی در سال ۱۳۴۴ در شهر زیبای شیراز چشم به جهان گشود. خانم فرشید موسوی مدرک خود را از دانشگاه کینگز لندن دریافت کرد که جزو معماران سرشناس و برتر در جهان به شمار می آید. جالب است بدانید که او برای انتخاب جایزه معماری آقاخان داور است. در کنار این افتخارات او جوایز متعددی را در کارنامه خود ثبت کرده است. یکی از مهم ترین پروژه های ثبت شده به نام خانم موسوی، ترمینال بین المللی مسافربری یوکوهاما است که به خوبی سبک فکری و هنری این خانم معمار را نمایان می کند. البته خانم موسوی در پروژه های دیگری چون پلیه فرانسه هم خوش درخشیده است. این سازه حدود ۱۱ طبقه دارد که مطابق صفحات چرخان حرکت می کند و البته قرار است به یک آپارتمان ۳۶ واحدی با شکل منحصر به فرد تبدیل شود.
یسو و مژگان حریری، دو خواهر معمار ایرانی که خیلی سریع تر از دیگر هم سن هایشان شروع به کار کردند. این دو خواهر وقتی هنوز دانشجو بودند بر روی مسابقات مختلف و مباحث تئوری کار می کردند. گیسو حریری در سال ۱۹۸۰ از دانشگاه کرنل فارغ التحصیل شد و بعد از همکاری با چندین دفتر کار در سانفرانسیسکو نیویورک، دفتر معماری با نم حریری را تاسیس کرد. او همچنین در کنار کار کردن، در دانشگاه کلمبیا کرنل مک گیل و مدرسه طراحی پارسونز تدریس کرد. از جمله پروژه های انجام شده توسط این دو معمار ایرانی به شرح زیر است:
• آپارتمانی برفراز ابرها، طراحی داخلی توسط خواهران حریری در نیویورک
• خواهران حریری و یک شاهکار معماری دیگر در آمریکا
لازم به ذکر است که علاوه بر حوزه ی معماری در دیگر زمینه های مهندسی زنان ایران نیز دستاوردهای چشمگیری رقم زده اند:
خانم انوشه انصاری متولد 12 سپتامبر 1966 "21 شهریور سال 1345 " در مشهد است که یک مهندس و نخبه ایرانی و بنیانگذار شرکت " Prodea Systems " می باشد. وی در سال 2001 تواسنت با سود 10.8 میلیون دلاری روبرو شود که این منجر به ثبت اسم وی به عنوان یکی از تاجران و سرمایه داران خانم شود.
همچنین وی اولین خانم و چهارمین مسافر فضا که هزینه مسافرت را خودش پرداخت نمود، می باشد و این روزها نیز مدیرعامل شرکت " Prodea Systems " در کنار همسرش آقای امیر انصاری می باشد و بیزینس قبلی وی Telecom Technologies بود که بنیانگذار آن بود و توانست با استفاده از آن محبوب شود.
خانم مریم میرزا خانی یکی از خانم های ریاضی دان جهان بود که در ایالات متحده زندگی می نمود. او در سابقه درخشان کاری خود از سال 2008 میلادی به عنوان استاد دانشگاه در دانشگاه استنفورد خدمت کرده است. پس از گذشت چندین سال در نهایت در سال 2014 میلادی به اولین زن و اولین ایرانی موفق به کسب و بدست آوردن مدال فیلدز که معتبرترین مدال در حوزه ریاضی است، شد.
مینو اختر زند
مینو اختر زند فرماندار فعلی منطقه " Jönköping " در سوئد است که وی در تهران متولد شد و در سن 17 سالگی به استکهلم سفر کرد تا در رشته مهندسی الکترونیک تحصیل نماید. وی دارای سابقه کاملا درخشانی در طول عمرکاری خود است و از مهم ترین آنها می توان به منصوب شدن وی به عنوان مدیرکل راه آهن سوئد اشاره نمود و در ژوئن سال 2009 میلادی معاون رئیس اداره زیرساخت های راه آهن اروپا تبدیل گشت.
در نهایت پس از مدت ها کار در سال 2010 به عنوان فرماندار منطقه " Jönköping " منصوب شد و تا اکنون در این سمت جای دارد.
سخن پایانی
امروزه در دنیای مدرن، تنها چیزی که باعث عقب ماندن و درجا زدن در زندگی میشود ناامیدی از پیشرفت است.
در بسیاری از جوامع از جمله ایران، برچسب زنی ها بر روی زنان، نه تنها نتوانست آنها را از پای درآورد بلکه آنها در صدد اثبات خود پای در عرصه های چالش برانگیز گذاشتند و سربلند از آن بیرون آمدند.
