آمنوره ثانویه
آمنوره ثانویه یه حالت طبیعیه که در خیلی از خانم‌ها رخ می‌ده و ممکنه به صورت موقتی یا دائمی باشه. این حالت معمولا ناشی از تغییرات در عملکرد یا بروز مشکل در بخش‌های مختلف سیستم تولید مثل زنان هست. به طور معمول، در دوران قبل از بلوغ، بارداری، شیردهی و یائسگی، قاعدگی وجود نداره. با این حال، در طی سنین مناسب برای باروری، به عبارتی از دوره زمانی بین بلوغ و یائسگی، اگه قاعدگی فرد برای مدت ۳ ماه یا بیشتر قطع بشه، احتمالا دچار آمنوره ثانویه شده. البته به شرطی که قبل از وقوع این حالت، فرد به‌طور منظم و برای حداقل ۶ ماه قاعدگی داشته باشه. برای درمان آمنوره ثانویه، بهتره به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنین.
مهم‌ترین و شایع‌ترین علائم:
علائم آمنوره ثانویه ممکنه به عوامل مختلفی که در ایجاد اون نقش دارن، وابسته باشن. با این حال، بعضی از نشونه‌های شایع قطع قاعدگی شامل موارد زیر هستن:
- ترشحات نوک سینه: تغییراتی در ترشحات نوک سینه ممکنه رخ بده.
- ریزش مو: ریزش مو ممکنه در این دوران مشاهده بشه.
- سردرد: سردرد ممکنه به عنوان نشونه‌ای از آمنوره ثانویه ظاهر بشه.
- تغییرات بینایی: تغییرات در بینایی مثل دوبینی یا اختلال در دید ممکنه رخ بده.
- رشد موهای زائد صورت: رشد موهای زائد در صورت و بدن ممکنه افزایش پیدا کنه.
- درد لگن: درد لگن می‌تونه یکی از علائم آمنوره ثانویه باشه.
- آکنه: ایجاد آکنه و تغییرات پوستی ممکنه با علائم آمنوره ثانویه ارتباط داشته باشه.
- گرگرفتگی: گرگرفتگی هم می‌تونه یکی دیگه از علائم آمنوره ثانویه باشه.
- خشکی واژن: خشکی و تغییرات واژن ممکنه رخ بده.
علل بروز آمنوره ثانویه:
در طول چرخه قاعدگی طبیعی، سطح استروژن بدن خانم‌ها زیاد می‌شه. استروژن هورمونیه که نقش مهمی در رشد جنسی و تولید مثل در زنان داره. وقتی سطح استروژن بالا می‌ره، پوشش داخلی رحم ضخیم می‌شه. این ضخامت به منظور آماده‌سازی برای رهاسازی تخمک انجام می‌شه. اگر باروری رخ نده، تخمک از بین می‌ره و این با کاهش سطح استروژن همراه هست. در دوران قاعدگی، دیواره ضخیم شده رحم و خون اضافی از طریق واژن خارج می‌شن. با این حال، این فرآیند ممکنه به دلیل عوامل خاصی مختل بشه. قطع قاعدگی می‌تونه به دلایل متعددی رخ بده.
به عنوان مثال، مشکلات غده هیپوفیز یا تیروئید می‌تونن باعث بروز این مشکل بشن. عملکرد صحیح این غده‌ها با ترشح هورمون‌های مورد نیاز برای قاعدگی همراه هست. در کل، علل احتمالی بروز آمنوره ثانویه عبارتند از:
- افزایش وزن شدید
- کم کردن وزن ناگهانی و شدید
- تغییر وزن ناگهانی
- عدم تمایل به خوردن غذا به دلیل عصبی
- استرس داشتن
- انجام حرکات ورزشی زیاد
- تغذیه نامناسب و ناکافی
- سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
- سرطان تخمدان
- وجود کیست‌های غیرسرطانی در تخمدان‌ها
- اسکار رحم
- برداشتن تخمدان‌ها یا رحم
- وجود مشکلات مربوط به کم‌کاری یا پرکاری تیروئید
- اختلال آدرنال یا بیماری‌های مربوط به غدد فوق کلیوی
- عدم تعادل هورمونی که می‌تونه شامل کم شدن سطح استروژن یا زیاد شدن سطح تستوسترون باشه
- افسردگی
- وجود بیماری‌های مزمن
- مصرف داروهای مربوط به مشکلات عصبی، روانی و روان‌پریشی
- مصرف داروهای مربوط به بیماری فشار خون
- مصرف داروهای ضد حساسیت برای مقابله با انواع آلرژی
- انجام شیمی درمانی و پرتودرمانی برای مقابله با انواع سرطان
- استفاده از روش‌های ضدبارداری
توصیه می‌کنیم به یه پزشک متخصص مراجعه کنین تا علت‌هایی که ذکر شدن رو به خوبی مورد بررسی قرار بده. در صورت لزوم باید درمان مناسب رو تجویز کنه. در نظر داشته باشین که مراقبت از خودتون و رعایت یه سبک زندگی سالم می‌تونه به حفظ عملکرد نرمال سیستم تناسلی هم کمک کنه.
جمع‌بندی:
توجه داشته باشین که عموما آمنوره ثانویه قابل درمانه و فقط ممکنه مدتی طول بکشه تا به صورت کامل شاهد از بین رفتن اون و نظم در قاعدگی‌تون باشین. بهترین راهکار اینه که به یه متخصص زنان و زایمان مراجعه کنین و روند درمانی‌تون رو به خوبی دنبال کنین. این مشکل ممکنه به صورت موقت یا دائم اتفاق بیفته. بهتره در صورت مواجهه با علائم اون، سریعا به پزشک مراجعه کنین. همچنین رعایت یه رژیم غذایی درست، داشتن فعالیت بدنی کافی و غیره می‌تونه به میزان قابل توجهی در درمان آمنوره موثر باشه.
