حفظ یک سبک زندگی فعال و رژیم غذایی مغذی ممکن است به جلوگیری از مشکلات کلیوی کمک کند اما برخی عوامل میتوانند خطر ابتلا به آسیب یا بیماری کلیوی را افزایش دهند. کلیهها اندامهایی به اندازه مشت هستند که در انتهای قفسه سینه و در دو طرف ستون فقرات قرار دارند. مهمتر از همه آنها مواد زائد، آب اضافی و سایر ناخالصیها را از خون شما فیلتر میکنند. این مواد زائد در مثانه ذخیره میشوند و بعداً از طریق ادرار دفع میشوند. کلیههای شما همچنین مسئول فعال کردن نوعی ویتامین D هستند که به بدن شما کمک میکند کلسیم را برای ساختن استخوانها و تنظیم عملکرد عضلات جذب کند. حفظ سلامت کلیه برای سلامت کلی و رفاه عمومی شما مهم است. با سالم نگه داشتن کلیهها بدن شما مواد زائد را به درستی فیلتر و دفع میکند و هورمونهایی تولید میکند تا به عملکرد صحیح بدن کمک کند. در اینجا چند نکته برای کمک به حفظ سلامت کلیهها آورده شده است.
فعال باشید:
ورزش منظم میتواند خطر ابتلا به بیماری مزمن کلیوی را کاهش دهد. همچنین میتواند فشار خون شما را کاهش دهد و سلامت قلب شما را تقویت کند که هر دو برای جلوگیری از آسیب کلیه مهم هستند. پیاده روی، دویدن، دوچرخه سواری و حتی رقصیدن برای سلامتی شما عالی هستند. فعالیتی را پیدا کنید که شما را مشغول و سرگرم کند. پایبندی به آن آسانتر خواهد بود و نتایج عالی به دست میآید.
قند خون خود را مدیریت کنید:
افراد مبتلا به دیابت با شرایطی که باعث افزایش قند خون میشود ممکن است دچار آسیب کلیه شوند. هنگامی که سلولهای بدن شما نمیتوانند از گلوکز (قند) موجود در خون شما استفاده کنند، کلیههای شما مجبور میشوند برای فیلتر کردن خون شما سخت کار کنند. در طول سالها تلاش این میتواند منجر به آسیبهای تهدیدکننده زندگی شود. اگر بتوانید قند خون خود را مدیریت کنید خطر آسیب را کاهش میدهید. همچنین اگر آسیب زود هنگام تشخیص داده شود پزشک میتواند اقداماتی را برای کاهش یا جلوگیری از آسیب اضافی انجام دهد.
فشار خون را کنترل کنید:
فشار خون بالا میتواند باعث آسیب کلیه شود. اگر فشار خون بالا با سایر مشکلات سلامتی مانند دیابت، بیماری قلبی یا کلسترول بالا رخ دهد تأثیر آن بر بدن شما میتواند قابل توجه باشد.
یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید:
افرادی که اضافه وزن دارند در خطر ابتلا به تعدادی از بیماریها هستند که میتواند به کلیهها آسیب برساند. اینها شامل دیابت، بیماری قلبی و بیماری کلیوی است. یک رژیم غذایی متعادل که سدیم کمی دارد گوشتهای فرآوری شده و سایر غذاهای آسیبرسان کلیه ممکن است به کاهش خطر آسیب کلیه کمک کند. روی خوردن مواد تازهای که به طور طبیعی سدیم کمی دارند مانند گل کلم، زغال اخته، ماهی، غلات کامل و غیره تمرکز کنید.
به مقدار زیاد مایعات بنوشید:
آب به پاکسازی سدیم و سموم از کلیهها کمک میکند. همچنین خطر ابتلا به بیماری مزمن کلیه را کاهش میدهد. اینکه دقیقاً چه مقدار آب نیاز دارید تا حد زیادی به سلامت و سبک زندگی شما بستگی دارد. عواملی مانند آب و هوا، ورزش، جنسیت، سلامت کلی و اینکه آیا باردار هستید یا شیر میدهید مهم است که هنگام برنامهریزی برای مصرف روزانه آب در نظر بگیرید.
آزمایش کلیه دهید:
اگر در معرض خطر بالای آسیب کلیوی هستید بهتر است آزمایشات عملکرد کلیه را به طور منظم انجام دهید. افراد زیر ممکن است از غربالگری منظم بهرهمند شوند:
- افرادی که بالای 60 سال سن دارند
- افرادی که با وزن کم متولد شدهاند
- افرادی که سابقه خانوادگی فشار خون بالا دارند یا دارند
- افرادی که چاقی دارند
- افرادی که معتقدند ممکن است آسیب کلیوی داشته باشند
بیماریهای کلیوی چند نوع دارند؟
بیماری مزمن کلیوی:
شایعترین شکل بیماری کلیوی بیماری مزمن کلیه بوده که یکی از دلایل اصلی بیماری مزمن کلیه فشار خون بالا است. کلیههای شما دائماً خون بدن شما را پردازش میکنند. آنها سموم، مواد زائد و آب اضافی را در هر دقیقه از حدود نصف فنجان منبع مطمئن خون حذف میکنند. فشار خون بالا برای کلیهها خطرناک است زیرا میتواند منجر به افزایش فشار روی گلومرولها، واحدهای عملکردی کلیه شود. با گذشت زمان این فشار بالا دستگاه فیلتر کلیههای شما را به خطر میاندازد و عملکرد آنها کاهش مییابد. دیالیز مایعات و مواد زائد را از خون شما فیلتر میکند. بسته به شرایط، دیالیز به ویژه دیالیز صفاقی ممکن است طولانی مدت موثر باشد. اگرچه میانگینامید به زندگی برای افرادی که دیالیز میشوند 5 تا 10 سال است اما بسیاری از افراد بین 20 تا 30 سال زندگی کردهاند. دیابت یکی دیگر از علل اصلی بیماری مزمن کلیه است. با گذشت زمان سطوح قند خون کنترل نشده به واحدهای عملکردی کلیه شما آسیب میرساند و همچنین منجر به نارسایی کلیه میشود.
سنگ کلیه:
یکی دیگر از مشکلات شایع کلیه سنگ کلیه است. مواد معدنی و سایر مواد موجود در خون شما ممکن است در کلیهها متبلور شوند و ذرات جامد یا سنگهایی را تشکیل دهند که معمولاً از طریق ادرار از بدن شما خارج میشوند. دفع سنگ کلیه میتواند بسیار دردناک باشد اما به ندرت باعث ایجاد مشکلات مهم میشود.
بیماری کلیه پلیکیستیک:
کیستهای کلیوی فردی نسبتاً شایع و معمولاً بیضرر هستند اما بیماری کلیه پلی کیستیک یک بیماری جداگانه و جدیتر است. بیماری کلیه پلی کیستیک یک اختلال ژنتیکی است که باعث میشود بسیاری از کیستها، کیسههای گرد مایع، در داخل و روی سطوح کلیهها رشد کنند و در عملکرد کلیه اختلال ایجاد کنند.
عفونتهای دستگاه ادراری:
عفونتهای دستگاه ادراری عفونتهای باکتریایی هر یک از قسمتهای سیستم ادراری شما هستند. عفونتهای مثانه و مجرای ادرار شایعترین هستند. آنها معمولاً به راحتی قابل درمان هستند و عواقب دراز مدت کمی دارند.
نتیجهگیری:
کلیههای شما برای سلامت کلی شما حیاتی هستند. این اندامها وظایف بسیاری را بر عهده دارند از پردازش مواد زائد بدن گرفته تا تولید هورمون. به همین دلیل است که مراقبت از کلیهها باید یک اولویت بهداشتی باشد. حفظ یک سبک زندگی فعال و سالم بهترین کاری است که میتوانید انجام دهید تا اطمینان حاصل کنید که کلیههای خود سالم میمانند.
منبع: