بزاق یک مایع خوراکی است که عملکردهای روان کنندگی، ضد باکتریایی و ضد قارچی مهمی دارد. علاوه‌بر این به بهبود بافت‌های دهان کمک می‌کند و بر توانایی صحبت کردن تأثیر می‌گذارد. تولید و دفع آن در داخل دهان توسط غدد بزاقی کنترل می‌شود. هنگامی که این ساختارها دچار مشکلی می‌شوند عملکرد طبیعی آنهاتغییر می‌کند و فرد از آنچه به عنوان "خشکی دهان" یا "سندروم دهان خشک" شناخته می‌شود رنج می‌برد. خشکی دهان یکی از شایع ترین بیماری‌های دهان در بارداری است. معمولاً در سه ماهه اول شروع می‌شود و معمولاً پس از بیدار شدن خود را نشان می‌دهد زیرا تولید بزاق در طول شب کاهش می‌یابد. تغییرات هورمونی معمولاً محرک اصلی هستند. با این حال ما نباید این واقعیت را نادیده بگیریم که عوامل دیگری نیز ممکن است نشان دهنده وجود برخی بیماری‌ها باشد.
خشکی دهان در دوران بارداری چه علائمی دارد؟
- تغییر در حس چشایی یا طعم فلزی در دهان
- لبهای خشکیده و ترک خورده
- زبان سفید پس از بیداری
- بوی بد دهان
- سوزش در دهان یا گلو
- مشکل در بلع
- گرفتگی بینی یا خشکی داخل بینی
- سردرد
- مشکل در صحبت کردن خوب
- سوء هاضمه
- گرفتگی صدا
- گرگرفتگی
خشکی دهان در دوران بارداری به چه علت به وجود می‌آید؟
- کم آبی بدن:
زمانی که بدن آب را سریعتر از آنچه دریافت می‌کند از دست می‌دهد کم آبی رخ خواهد داد. در بارداری نیاز به مایعات بیشتر است زیرا آب به رشد کودک کمک می‌کند. نداشتن هیدراتاسیون کافی برای جایگزینی از دست دادن آب می‌تواند مشکلات جدی ایجاد کند. در موارد شدید می‌تواند منجر به نقایص مادرزادی یا زایمان زودرس شود. البته این عارضه علائم دیگری به جز خشکی دهان ایجاد می کند. رایج ترین آنها موارد زیر است:
- احساس خفگی یا گرمازدگی
- ادرار زرد تیره
- تشنگی شدید
- خستگی
- سرگیجه
- سردرد
کاندیدیازیس:
کاندیدیازیس یک عفونت ناشی از رشد بیش از حد قارچی به نام کاندیدا آلبیکنس است. همه ما به مقدار کم این میکروارگانیسم را در دهان خود داریم اما زمانی که این میکروب بیش از حد طبیعی رشد کند این آسیب شناسی می‌تواند ایجاد شود. در دوران بارداری سیستم ایمنی بدن ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. با این کار تعادل فلور طبیعی دهان از بین می‌رود و قارچ به صورت اغراق آمیز تکثیر می‌شود. علائم دیگر ضایعات سفید روی زبان و گونه‌ها است. اگر این نقاط خراشیده شوند خونریزی می‌کنند. علاوه بر این دهان قرمز و دردناک خواهد شد و اغلب مشکلات چشایی پیش می‌آید.
مشکلات خواب:
بارداری می‌تواند باعث مشکلات خواب شود از نخوابیدن تا چندین بار بیدار شدن در طول شب. مشکلات تنفسی مانند خروپف و آپنه خواب نیز شایع هستند. تغییرات هورمونی می‌تواند باعث باریک شدن گلو و مجرای بینی شود و منجر به مشکلات تنفس از طریق بینی شود. در سه ماهه دوم و سوم بارداری خروپف بسیار شایع است. این در زنانی که اضافه وزن دارند، سیگار می‌کشند یا لوزه‌هایشان بزرگ شده است بیشتر دیده می‌شود. خروپف و آپنه خواب منجر به تنفس زن باردار در هنگام خواب از طریق دهان می‌شود. به همین دلیل تولید بزاق کاهش می‌یابد و خشکی دهان ظاهر می‌شود.
دیابت بارداری:
دیابت بارداری زمانی است که سطح قند خون بسیار بالا باشد. به طور کلی معمولا بعد از زایمان از بین می‌رود. در دوران بارداری یک زن بیش از حد معمول به انسولین نیاز دارد و زمانی که بدن او قادر به تولید آن مقدار اضافی نباشد این وضعیت رخ می‌دهد. همانطور که انتظار می‌رود ابتلا به این بیماری برای مادر و نوزاد خطراتی را به همراه دارد. به همین دلیل مهم است که وضعیت را به دقت بررسی کنید و سبک زندگی خود را بهبود بخشید. یک رژیم غذایی سالم، ورزش و در برخی موارد دارو یا انسولین به کنترل مشکل کمک می‌کند. در صورت بروز علائم خشکی دهان در دوران بارداری یکی از آنهاست. علاوه‌بر این زنان ممکن است تشنگی مفرط، خستگی و نیاز به دفع ادرار را بیشتر از حد معمول تجربه کنند.
منبع:
