سلامتی ما بزرگ‌ترین نعمتی است که در اختیار داریم و چه بهتر که در حفظ آن با تمام توان تلاش کنیم. حفظ سلامتی به فاکتورهای زیادی بستگی دارد. از دنبال کردن سبک زندگی سالم گرفته تا تغذیه، ورزش منظم، کاهش استرس، خواب با کیفیت و همچنین چکاپهای به موقع. چکاپهای به موقع کمک می‌کنند که در همان مراحل اولیه بیماری‌ها و مشکلات احتمالی را شناسایی کنیم و این درمان و جلوگیری را راحت‌تر می‌کند. آیا تا به حال به انجام آزمایش‌های دوره‌ای فکر کرده‌اید؟ اینکه هر مدت یکبار، به عنوان مثال هر 6 ماه تا 1 سال وضعیت سلامتی خودتان را بررسی کنید؟ ما امروز قصد داریم تا در مورد چکاپهای ضروری زنان و آزمایش‌های دوره‌ای آن‌ها بیشتر صحبت کنیم. همراه ما باشید.
آزمایش‌های ضروری زنان با توجه به سن و سال آن‌ها متفاوت است. در واقع بهتر است این طور بگوییم که در هر سنی تنها یکسری چکاپ‌ها حیاتی هستند. ما سعی کرده‌ایم هر کدام را با توجه به بازه‌های سنی مختلف دسته‌بندی کنیم.
چکاپهای ضروری زنان در بازه سنی 20 تا 30
پاپ اسمیر و معاینات لگن
اولین و مهم‌ترینِ آزمایش‌ها مربوط می‌شود به آزمایش پاپ اسمیر(Pap Smear) و معاینه لگن. فرقی نمی‌کند سابقه رابطه جنسی داشته‌اید یا نه، تمامی زنان بالای 21 سال باید هر سال یکبار حتما برای آزمایش سرطان دهانه رحم اقدام کنند. این همان آزمایش پاپ اسمیر است. اگر بعد از 3 بار آزمایش نتایج نرمال باشند متخصص زنان کمتر سراغ تست پاپ اسمیر می‌رود.
به علاوه اینکه هر بازه سنی فاکتورهای خطرناک خودش را دارد. در نتیجه باید از نظر بیماری‌های مقاربتی هم حتما آزمایش‌های لازم را انجام دهید.
سرطان پستان و غربالگری آن
یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در دنیای امروزی سرطان است. مخصوصا سرطان سینه بین بانوان. آزمایش‌ها و ماموگرافی‌های سرطان پستان کمک می‌کند که در صورت بروز نشانه‌ها، بیماری را در مراحل اولیه شناسایی کرده و برای درمان آن اقدام کنید. البته که در این روند متخصصین از معاینات بالینی هم کمک می‌گیرند و تنها به ماموگرافی بسنده نمی‌کنند. هدف دیگر از این آزمایش بررسی ژن‌های خطرناک سرطان زاست. اگر که بیماری مرتبط با ژنتیک باشد به احتمال زیاد باید با یک پزشک متخصص همین زمینه ملاقات داشته باشید.
آزمایش‌های فیزیکی و بدنی
از دیگر آزمایش‌هایی که باید به سراغ آن‌ها بروید تست‌های فیزیکی و بدنی هستند. به طور کلی باید در دوره 20 سالگی خودتان دو دفعه این آزمایش را انجام دهید. در این ارزیابی تمامی بخش‌های بدن‌تان از بالا تا پایین به دقت بررسی می‌شوند. از قد و وزن گرفته تا شاخص BMI یا همان شاخص توده بدن. البته که این آزمایش‌های بدنی تنها به بررسی قد و وزن خلاصه نمی‌شوند. بلکه در جلسه معاینه در رابطه با موارد زیر هم سوال می‌شود:
- مصرف الکل و مواد مخدر
- خشونت در زندگی مشترک
- رژیم غذایی و برنامه ورزشی
- سابقه واکسیناسیون
- استعمال دخانیات
کلسترول و فشار خون
آزمایش کلسترول و فشار خون هم از دیگر چکاپهای ضروری زنان در این دوره هستند. مخصوصا افرادی که تجربه بیماری قلبی و عروقی دارند. اما به طور کل این آزمایش‌ها در شروع 20 سالگی باید هر چهار الی شش سال تکرار شوند. اما همیشه هم روند تکرار آن به این شکل نیست و با افزایش سن باید زود به زود میزان کلسترول و فشار خون‌تان را زیر نظر داشته باشید.
سلامت دهان و دندان‌ها
و اما می‌رسیم به معاینه دهان و دندان. پیشنهاد ما این است که هر سال برای معاینه دندان‌هایتان و بررسی وضعیت سلامتی آن‌ها به دندانپزشک مراجعه کنید. اگر که در معاینه اولیه چیزی به چشم نیاید پزشک‌تان برای شما عکس opg دندان فک بالا و پایین تجویز می‌کند که با عکس می‌توانند از سلامت آن‌ها اطمینان خاطر حاصل کنند.
بینایی و چشم
اگر که از سنین کم مشکلات بینایی داشته باشید باید مرتبا برای زیر نظر گرفتن نمره چشم و عدسی‌ها به پزشک مراجعه کنید. در غیر این صورت و حتی با وجود نداشتن سابقه بیماری بهتر است هر سال چشم‌هایتان را معاینه کنید.
و در آخر واکسیناسیون
از واکسن‌هایی که باید در این بازه سنی بزنید می‌توانیم به HPV و همچنین واریسلا اشاره کنیم. واکسن واریسلا همان واکسن آبله مرغان است. به علاوه به شرطی این واکسن را بزنید که تا به الان آبله نگرفته باشید. همچنین HPV هم برای افراد کمتر از 26 سال توصیه می‌شود. از طرفی بعد از 19 سالگی باید دوره واکسن‌های کزاز-دیفتری را شروع کنید که این واکسن‌ها هر 10 سال تمدید می‌شوند.
چکاپهای ضروری زنان در بازه سنی 40 تا 60
آزمایش‌هایی که بالاتر به آن‌ها اشاره کردیم از سن 20 سالگی شروع شده و ادامه دار خواهند بود. در نتیجه برخی از این آزمایش‌ها را باید در بازه 40 تا 60 هم مجددا تکرار کنید. این یعنی:
- حتما حداکثر هر دو سال چشم‌هایتان را معاینه کنید. حتی اگر هیچ وقت تجربه استفاده از عینک را نداشته‌اید.
- هر سال به دکتر غدد و زنان مراجعه کنید و آزمایش‌های ماموگرافی را فراموش نکنید.
- به علاوه اینکه باید واکسن زونا هم بزنید که این واکسن از 60 سالگی به بعد تجویز می‌شود.
- بهتر است که هر 1 سال هم چکاپهای فیزیکی را انجام دهید.
پس این‌ها شدند آزمایش‌هایی که باید تکرار شوند.
از دیگر چکاپهای مختص این سن می‌توانیم به غربالگری سرطان روده بزرگ و بررسی و ارزیابی بیماری‌های پوستی اشاره کنیم.
غربالگری سرطان روده بزرگ
توصیه متخصصین این است که بعد از 50 سالگی این آزمایش را انجام دهید. در این ارزیابی آزمایش مدفوع، کولونوسکوپی، کولونوسکوپی توموگرافی کامپیوتری، تنقیه باریوم با وضوح دو گانه و سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر نیز انجام می‌شود.
ارزیابی بیماری‌های پوستی
بیماری‌های پوستی اکثرا در طی زمان توسعه پیدا می‌کنند. در نتیجه بهتر است که از سن 20 سالگی به بعد علت بروز هر نوع خال یا زائده را پیدا کنید. از عواملی که منجر به بروز بیماری‌های پوستی می‌شوند می‌توانیم به سابقه آفتاب سوختگی، قرار گرفتن در معرض نور آفتاب به مدت طولانی و همچنین سابقه ژنتیکی سرطان پوست اشاره کنیم.
سخن پایانی
این بود برخی از آزمایش‌ها و چکاپهای مختص زنان در بازه‌های سنی مختلف. اما این همه ماجرا نیست. بلکه باید بعد از 65 سالگی هم آزمایش‌هایی مانند دیابت، تست‌های افسردگی، شنوایی و واکسیناسیون ذات الریه را انجام دهید. البته که با توجه به وضعیت سلامتی و جسمی هر فرد این آزمایش‌ها می‌توانند متفاوت باشند. در نتیجه با اولین مراجعه به پزشک و انجام معاینات ابتدایی می‌توانید ببینید که به آزمایش‌های بعدی نیازی هست یا خیر. همچنین می‌توانید در جلسه معاینه سوالات زیر را مطرح کنید:
- آیا تکرار آزمایش‌ها ضرورتی دارد؟
- هر چند وقت یکبار باید آزمایش‌ها را تکرار کنم؟
- آیا باید با متخصص زنان هم مشورت کنم؟
- آیا باید قبل از آزمایش مصرف داروها را قطع کنم؟
