ريسك و خطرازدسـت دادن اصـل و فـرع سـرمايه درهمه بازارها وجود دارد، وهمواره سرمایه گذاران انتظارسود و بازده متناسب را از سرمایه گذاری هایشان دارند.معمـولا سـرمايه گـذاران بـه وسيله تجزيه و تحليلهاي مالي خود به دنبال سرمايه گذاري های پرخطرو برخي هم كم خطرهستند. سرمايه گذاران با توجه به ميزان خطر و ريسك سرمايه گذاري بازده متناسب با توجه به ريسكی که پذیرفته را انتظار دارند، سرمایه‌گذارانی که قدرت پذیرش ریسک کمتری را به نسبت دیگر سرمایه‌گذاران دارند، به دنبال موقعیت‌های سرمایهگذاری هستند که حتی با بازده کمتر ریسک کمتری به آنها تحمیل شود.
در يك بازار متعارف كه درآن عوامل بازار واجد اطلاعات ميباشند، بازده بـالا همـواره ريـسك بالاتري را نيز به دنبال خواهد داشت و از طرفی دریافت سودی ثابت و مشخص از سرمایهگذاری نیزبرای سرمایه گذاران جذابت خود را دارد.
اين موضوع موجب مي شود كـه همـواره تـصميم گيـري جهت سرمايه گذاري بر اساس روابط ميان ريسك و بـازده صـورت گيرد و يـك سـرمايه گـذار همواره دو فاكتور ريسك و بازده را در تجزيه و تحليل و مديريت سبد سرمايه گذاريهاي خـود مدنظرقرار دهد، با تمام این تفاسیراکثر سرمایه‌گذاران در ایران بانک را به عنوان گزینه مناسب سرمایهگذاری در نظرمی‌گیرند که تمام این ویژگی‌ها را دارد.
اما امروزه با رونق گرفتن بازاربورس ایران مخصوصا در سه سال اخیرو به طبع استقبال ازصندوق‌های سرمایهگذاری جذابیت سرمایهگذاری دربانک‌ها به شدت کمتر شده است. به خصوص که صندوقهای سرمایهگذاری درآمد ثابت به نوعی علاوه بر دارا بودن تمام ویژگی‌های مد نظرسرمایه‌گذاران کم ریسک، با پرداخت سودهای جذاب رقیبی برای بانک‌ها در جذب سرمایه‌های مردم محسوب می‌شوند. اما ناگفته نماند که با وجود نرخ بالای تورم در کشور سپرده‌گذاری در بانک؛ بیشتر پس‌انداز محسوب می‌شوند تا سرمایهگذاری. علاوه بر این با گذاشتن پول در بانک و دریافت سود ناچیزو کم تر از نرخ تورمی، ارزش پول با گذشت زمان و بر اثر تورم از بین می‌رود.
با ما همراه باشید تا به تفصیل به مقایسه سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری با بانک بپردازیم.
بانک ها
بانک ها از گذشته تا به امروزاصلی‌ترین و رایج ترین محل سرمایهگذاری وپس اندازپول مردم درکشوربوده اند که معمولا سرمایه های مردم را درقالب سپرده‌های مختلف از قبیل کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت جذب می‌کنند. حساب سپرده بانکی نوعی از حساب بانکی است، که با افتتاح آن، مشتری مبلغی پول را نزد بانک سپرده می‌گذارد و بابت آن سود با درصدی مشخص دریافت می‌کند که بازدهی و سود آن بسته به نوع سپرده متفاوت است.
بانک یک مکان امن برای سرمایهگذاری است که سود قطعی به شما می‌دهد. شما می‌توانید بدون هیچ گونه نگرانی سرمایه خود را در اختیاربانک قراردهید و بدون اینکه متحمل ریسکی بشوید ماهانه سود خود را دریافت کنید.این اقدام از سوی بانک ها با دادن سود به سپرده های افراد برای افزایش جذابیت سرمایهگذاری دربانک‌ها و جذب سرمایه افراد صورت می‌گیرد که دولت آن را با عنوان نرخ بهره سالانه تعیین می‌کند.
سود بانکی نرخی است که از سوی شورای پول و اعتبار برای سپرده‌های بانکی تعیین می گردد وبا توجه به نوع حساب بانکی تعیین می‌شود. به طور کلی عدد سود بانکی چیزی بین 10 تا 20 درصد بازدهی سالیانه است به این صورت که نرخ سود سپرده سرمایهگذاری کوتاه مدت عادی ۱۰ درصد، و نرخ سود سرمایهگذاری کوتاه‌مدت ویژه سه ماهه ۱۲ درصد است. همچنین نرخ سود سرمایهگذاری کوتاه‌مدت ویژه شش ماهه ۱۴ درصد، نرخ سود سپرده سرمایهگذاری یک‌ساله ۱۶ درصد و نرخ سپرده سرمایهگذاری با سررسید دو سال ۱۸ درصد است.
انواع سپرده در بانک
- سپرده کوتاه مدت: حسابی که سررسید آن کمتر از یک‌سال بوده و مشتری هر زمان نیاز بود بتواند از آن برداشت کند را حساب کوتاه مدت می‌گویند. در این نوع سرمایهگذاری؛ سودی کمتر از سود حساب بلند مدت نیز به مشتری پرداخت می‌کند.
- سپرده بلندمدت: حساب‌هایی که سررسید آنها بیشتر از یک سال است، حساب بلندمدت هستند. در این نوع سرمایهگذاری، سپرده شما یک سال یا بیشتر از یک‌سال در اختیار بانک قرار دارد و بانک بیشترین سود را به شما می‌دهد.
این روزها با رونق بازار سرمایه و آشنایی افراد زیادی از جامعه با این فضای سرمایهگذاری خصوصا در دو سه سال اخیر و البته تورم بالا و کم بودن سودهای بانکی در کنارعدم انجام تعهدات برخی بانک‌ها و موسسات مالی خصوصی ، سرمایه‌گذاران به فکر جایگزینی سرمایهگذاری در بانک با صندوقهای سرمایهگذاری افتاده‌اند.
اخیرا بازار بورس به یکی از اصلی‌ترین مقصدهای سرمایهگذاری جامعه تبدیل شده است. اما علاوه بر معاملات مستقیم سهام و اوراق بهادار، این فضا گزینه‌های متنوعی را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. تنوع ابزارهای سرمایه گذاری در بورس شامل اوراق بهادار(سهام)، اوراق قرضه، انواع صندوقهای سرمایهگذاری، انواع مشارکت دولتی و خصوصی، بازار آتی سکه و زعفران، صندوقهای با پشتوانه طلا و ... باعث شده که سرمایه گذار با توجه به علاقه و تخصص خود به سرمایه گذاری در بورس بپردازد. لازم به ذکر است که با تمام ریسک های ناشی از سرمایه گذاری در بازار سرمایه ، میزان سودآوری در بورس بسیار بالاتر از سودی است که می توان از سپرده گذاری در بانک ها به دست آورد.
به این ترتیب این بازار مالی توانسته برای سرمایه‌گذاران پرریسک و کم ریسک جایگزین‌های مطمئنی برای بانک‌ها باشد. خدمات و ابزارهای بازار بورس روز به روز گسترده ترمی‌شوند و فضای سرمایهگذاری مطمئن و متنوعی را ایجاد می‌کنند. یکی از این ابزارها صندوق درآمد ثابت است که به عنوان نهادی مالی مطمئن فضای کم خطر برای سرمایهگذاری غیرمستقیم در بورس ایجاد کرده است.
صندوقهای سرمایهگذاری
صندوق های سرمایه گذاری برای افرادی که دانش و زمان کافی برای فعالیت در بازار بورس را ندارند بهترین گزینه است. صندوقهای سرمایه گذاری نهادهای مالی هستند که مجوز فعالیت خود را از سازمان بورس اخذ نموده و عمدتاً توسط شرکت‌های کارگزاری تأسیس می‌شوند و با استفاده از تخصص و تجربه کارشناسان و متخصصان، مجموع دارایی سرمایه گذاران را مدیریت می‌کنند. این صندوق‌ها تحت مدیریت افراد متخصص در بازار سرمایه فعالیت کرده، وجوه حاصل از فروش واحدهای سرمایه گذاری به عموم مردم را در سبد متنوعی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می‌نمایند و از این طریق امکان کسب بازدهی مناسب و کاهش ریسک سرمایه گذاری در بازار خرید وفروش سهام را فراهم می‌نمایند. آنها با پیش بینی بازار و محاسبه روند احتمالی بازار بهترین موقعیت‌ها را انتخاب و دارایی‌های سرمایه گذاران را به نسبت متناسب در بخش‌های مختلف سرمایه گذاری می‌کنند.در این قسمت به بررسی صندوق های سرمایه گذاری و مقایسه آنها با یکدیگر می پردازیم.
انواع صندوق های سرمایه گذاری:
- صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت: ویژگی این صندوق‌ها در این است که مبالغ سرمایهگذاری شده در آن فقط در اوراق بهادار با درآمد ثابت که شامل اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق بهادار رهنی و گواهی‌های سپرده منتشرشده توسط بانک‌ها و مؤسسات مالی دارای مجوز از سوی بانک مرکزی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایهگذاری می‌شود.این نوع از صندوق مناسب افرادی است که ریسک پذیری چندانی ندارند و هدف‌شان از سرمایهگذاری، کسب سود دوره‌ای ثابت و مشخص است و البته این نوع صندوق می‌تواند نرخ ریسک و البته سود کمتری نسبت به سایر صندوق‌ها داشته باشد. صندوقهای با درآمد ثابت گاهی اوقات درآمد ثابت را به حساب سرمایه گذار واریز می‌کنند و گاهی نیز پرداخت سود ندارند و سرمایه‌گذار با افزایش ارزش واحدهای صندوق، سود می‌کند.
- صندوق سرمایه گذاری در سهام: بواسطه سرمایه گذاری در سهام، ریسک سرمایهگذاری در صندوق سهامی، از صندوقهای درآمد ثابت بیشتر است و بازدهی بیشتری نیز در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد. بخش بزرگی از سرمایه این صندوق‌ها در سهام شرکت‌ها سرمایهگذاری می‌شود. این نوع از صندوق‌ها حداقل 70درصد از دارایی های خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند و 30درصد باقی مانده را به اختیار مدیر صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی و یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌کنند. در واقع سرمایهگذاری در این صندوق‌ها به نوعی همان سرمایه گذاری در اوراق بورسی است با این تفاوت که، به دلیل اینکه صندوق بر روی اوراق با درآمد ثابت نیز سرمایه گذاری کرده است، به نوعی ریسک سرمایه گذاری تعدیل می شود.
- صندوق سرمایه گذاری مختلط: این صندوق از لحاظ ریسک پذیری حد میانه‌ای دارد یعنی بین دو نوع دیگر صندوق قرار می‌گیرد. این نوع از صندوق‌ها پتانسیل سودآوری بیشتری نسبت به صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت دارد و به دلیل اینکه بیش از نیمی از دارایی‌هایشان روی سهام سرمایهگذاری شده است، سود تضمین شده ندارند اما معمولا ضامن نقد شوندگی دارند. از لحاظ سبد سرمایهگذاری این صندوق ها حداکثر 60درصد از دارایی خود را در سهام و حداقل 40درصد از آن را در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت یا سپرده بانکی سرمایهگذاری می‌کنند.
- صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) :صندوقETF نیز سازوکاری مشابه صندوقهای سرمایهگذاری مختلط دارد ولی می‌توان واحدهای آنها را مانند سهام شرکت‌ها معامله کرد، و سهام آن همچون سهام شرکت های عمومی در بورس اوراق بهادار معامله می شود. سرمایه گذاری در اوراق بهادار از جمله فعالیت اصلی این صندوق ها به شمار می رود و عملکرد هر صندوق به عملکرد دارایی پشتوانه آن بستگی خواهد داشت.
کلام آخر
بانک و صندوق درآمد ثابت به عنوان اصلی‌ترین گزینه‌ها برای انجام یک سرمایهگذاری کم ریسک با سود معقول محسوب می‌شوند. بانک سود ثابت و وابسته به نرخ بهره مصوب دولت را دارد که البته برای تمام افراد سودآورنیست. اما صندوق سرمایهگذاری می‌تواند درصد سود متغیر و البته بیشتری داشته باشد.نقدشوندگی درهر دو شیوه بالا بوده اما دریافت وجه نقد دربانک با سرعت بیشتری همراه است. شما باید ابتدا شرایط مالی خود را بررسی کرده و سپس بهترین روش را جهت سرمایهگذاری و کسب سود انتخاب کنید درنهایت این که سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری را انتخاب کنید یا سرمایهگذاری در بانک، بستگی به شرایط شما دارد، حتما در انتخاب بانک و نوع صندوق سرمایهگذاری دقت نمایید تا بتوانید بیشترین سود را کسب کنید، همچنین اگر به دنبال سودهای کلان هستید، می‌توانید در بازار بورس ثبت نام کرده و از این طریق کسب سود نمایید. در این مقاله تفاوت سرمایهگذاری در بانک و صندوق های سرمایهگذاری را بیان کردیم تا با بررسی هر یک بهترین محل برای سرمایهگذاری خود را بیابید.
