اسید معده که به شیره معده معروف بوده برای هضم غذا ضروری است. سلول‌های جداری و سلول‌هایی که معده را می‌پوشانند اسید هیدروکلریک تولید می‌کنند. این ماده شیمیایی قوی به تجزیه مواد غذایی به اساسی‌ترین اجزای مورد نیاز برای حفظ حیات کمک می‌کند. گاهی اوقات جهش در سلول‌های تولیدکننده اسید در سیستم گوارشی شما اسید زیادی را ترشح می‌کند که می‌تواند منجر به علائم درد شکم، نفخ و سوزش سر دل شود. در این مقاله درباره شایع‌ترین شرایط مرتبط با تولید بیش از حد اسید معده، علائم و نشانه‌های آن و راه‌هایی برای کاهش علائم ناشی از آن اطلاعاتی به شما داده می‌شود.
اسید معده بیش از حد چه نشانه‌ها و علائمی دارد؟
اسید زیاد در معده می‌تواند بر پروستاگلاندین‌ها (مواد شیمیایی هورمون مانند که بر درد و التهاب تأثیر می‌گذارد) در معده و اثنی عشر غلبه کند. این هورمون‌ها به محافظت از پوشش داخلی معده کمک می‌کنند اما اگر تشدید شوند می‌توانند باعث زخم و همچنین تعدادی از علائم دیگر شوند از جمله:
- سوزش سردل
- طعم ترش در دهان شما
- بوی بد دهان
- سرفه یا سکسکه مکرر
- صدای خشن
- نفخ
- حالت تهوع
- اسهال
به چه علت دچار اسید معده می‌شویم؟
اسید معده یکی از ابزار‌هایی است که دستگاه گوارش برای تبدیل مواد اولیه غذای ما به مواد مغذی و انرژی مورد نیاز برای زنده نگه داشتن ما استفاده می‌کند اما شرایط خاصی وجود دارد که باعث می‌شود بدن ما بیش از حد آب معده تولید کند. این شامل:
سندرم زولینگرالیسون:
تومور‌های عصبی غدد درون ریز ترشح‌کننده هورمون به نام گاسترینوما گاهی اوقات در افرادی که دارای شرایط ژنتیکی نادر هستند مانند نئوپلازی غدد درون ریز متعدد نوع 1 (MEN۱) وجود دارد. این تومور‌ها گاسترین تولید می‌کنند. هورمونی که تولید اسید را تحریک می‌کند. ترکیبی از اسید معده بیش از حد (به دلیل سطوح بالای گاسترین) و زخم در معده یا روده کوچک مشخصه یک بیماری نادر به نام ZES است.
هلیکوباکتر پیلوری:
هلیکوباکتر پیلوری یک باکتری است که به بافت‌های معده و دوازدهه (اولین قسمت روده کوچک) آسیب می‌رساند. وجود عفونت حاد باکتریایی هلیکوباکتر پیلوری در معده ممکن است منجر به افزایش اسید معده شود.
فشار:
نشان داده شده است که استرس از تخلیه اسید معده جلوگیری می‌کند. استرس مزمن همچنین می‌تواند پروستاگلاندین‌ها را که از پوشش معده در برابر اسید محافظت می‌کنند، کاهش دهد و خطر ابتلا به زخم را افزایش دهد.
زخم‌ها:
نشان داده شده است که استرس از تخلیه اسید معده جلوگیری می‌کند. استرس مزمن همچنین می‌تواند پروستاگلاندین‌ها را که از پوشش معده در برابر اسید محافظت می‌کنند کاهش دهد و خطر ابتلا به زخم را افزایش دهد.
دارو:
دارو‌هایی مانند مسدودکنندههای H2 مانند پپسید (فاموتیدین) و مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPIs) تولید اسید را در معده کاهش می‌دهند. اگر یکی از این‌ها را به طور منظم مصرف کنید ممکن است در صورت قطع ناگهانی تولید اسید معده افزایش یابد.
اسید زیاد معده چه عوارضی دارد؟
زخم‌های گوارشی:
زخم‌هایی که در نتیجه اسید خوردن در پوشش معده ایجاد می‌شوند.
بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD):
GERD یک وضعیت پزشکی است که با برگشت اسید معده به مری مشخص می‌شود.
خونریزی گوارشی:
اسیدی که به دستگاه گوارش نشت می‌کند می‌تواند باعث زخم و خونریزی شود. به ویژه در اندام‌های مرتبط با هضم مانند روده کوچک و پانکراس.
اسید زیاد معده را چگونه درمان کنیم؟
مسدودکنندههای هیستأمین 2:
این دارو‌ها گیرنده‌های هیستأمین را که اسید معده را در امتداد پوشش معده تولید می‌کنند مسدود می‌کند. آن‌ها به سرعت عمل می‌کنند و اغلب در 15 تا 30 دقیقه و اثرات ممکن است حدود 12 ساعت طول بکشد.
مهارکننده‌های پمپ پروتون:
این‌ها دسته دیگری از دارو‌های کاهش‌دهنده اسید قوی هستند. با این تفاوت که اثرات آن‌ها بیشتر از مهارکننده‌های H2 باقی می‌ماند و تا 24 ساعت درد و سوزش را تسکین می‌دهد. زمانی که آن‌ها برای چند روز متوالی مصرف شوند اثر افزایش می‌یابد. برخی از PPIهای رایج فروخته شده عبارتند از:
- دکسیلانت (دکسلانسوپرازول)
- نکسیوم (اسومپرازول)
- پریواسید (لانسوپرازول)
- پریلوسک (امپرازول)
- پروتونیکس (پانتوپرازول)
- AcipHex (رابپرازول)
چگونه از تولید اسید بیش از حد معده جلوگیری کنیم؟
اگر علت اسید معده بیش از حد شما به دلیل عفونت هلیکوباکتر پیلوری باشد آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند عفونت شما را برطرف کرده و علائم شما را برطرف کنند. ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است توصیه کند که تومور‌ها را با جراحی برداشته و تحت شیمی درمانی قرار دهید. همچنین می‌توانید از PP1 برای جلوگیری از عملکرد پمپ‌های کوچکی که اسید را به روده ترشح می‌کنند استفاده کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علائم دائمی دارید که بدتر می‌شوند یا با درمان از بین نمی‌روند فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.
نتیجه‌گیری:
اسید معده بخشی طبیعی از سیستم گوارشی است که به بدن کمک می‌کند غذا‌ها را به اساسی‌ترین اجزای خود تجزیه کند که اندام‌های شما می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند اما زمانی که به مقدار زیاد تولید شود می‌تواند باعث زخم و سوزش معده شود.
منبع:
