بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی است که بر سیستم عصبی تأثیر میگذارد. باعث لرزش، کندی حرکت، مشکلات تعادلی و سفتی میشود. بیماری پارکینسون معمولاً افراد مسن را تحت تأثیر قرار میدهد. بیماریهای ارثی بیماریهایی هستند که از طریق ژنها از والدین به فرزندانشان منتقل میشود. یک بیماری ژنتیکی میتواند ارثی باشد. برخی از بیماریهای ژنتیکی ناشی از جهشهای تصادفی است که از والدین به ارث نمیرسد. مطالعات نشان میدهد که برخی از موارد بیماری پارکینسون ناشی از جهشهای ژنتیکی است. علل ارثی این بیماری نادر است. تنها حدود 10 تا 15 درصد از افرادی که به بیماری پارکینسون مبتلا هستند، سابقه خانوادگی این بیماری را دارند. برای بقیه علت پارکینسون معمولاً ناشناخته است. تحقیقات نشان میدهد که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ممکن است باعث بیماری پارکینسون شود. در این مقاله با این علل و همچنین پیشگیری احتمالی بیشتر آشنا خواهید شد.
کدام ژنها با پارکینسون در ارتباط هستند؟
ژنهای زیادی در بیماری پارکینسون نقش دارند. محققان به بررسی جهشهای جدید و سایر ژنهای دخیل در این بیماری ادامه میدهند. ژنهای مرتبط با بیماری پارکینسون عبارتند از:
PARK6
PARK7
CYP2D6
DNAJC13
CHCHD2
TMEM230
RIC3
SYNJ1
DNAJC6
VPS13C
PTRHD1
PODXL
RAB39B
UCHL1
SNCA
آیا پارکینسون از والدین به فرزند منتقل میشود؟
نادر است که بیماری پارکینسون از والدین به فرزند منتقل شود. اکثر موارد پارکینسون ارثی نیستند اما افرادی که زودرس به بیماری پارکینسون مبتلا میشوند احتمال بیشتری دارد که آن را به ارث برده باشند. داشتن سابقه خانوادگی بیماری پارکینسون ممکن است خطر ابتلا به آن را افزایش دهد. این بدان معنی است که داشتن والدین یا خواهر و برادری مبتلا به پارکینسون خطر ابتلا به پارکینسون را کمی افزایش میدهد.
چه عوامل خطرناکی برای پارکینسون وجود دارد؟
در بیشتر موارد علت بیماری پارکینسون ناشناخته باقی مانده است اما محققان چندین عامل خطر را شناسایی کردهاند که میتواند شانس ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. عوامل خطر برای بیماری پارکینسون عبارتند از:
جهش در ژنهای خاص مرتبط با پارکینسون
مسنتر بودن به خصوص بالای 60 سال
قرار گرفتن در معرض علف کشها و آفت کشها
سابقه آسیب مغزی
چگونه از پارکینسون جلوگیری کنیم؟
از آنجایی که بیشتر علل بیماری پارکینسون ناشناخته است هیچ روش پیشگیری خاصی وجود ندارد. کافئین و چای سبز ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را کاهش دهند. علاوه بر این فعال ماندن و ورزش نیز ممکن است خطر شما را کاهش دهد. محدود کردن لبنیات و گوشت قرمز نیز ممکن است کمککننده باشد. علاوه بر این پیروی از رژیم غذایی مدیترانهای ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را کاهش دهد. این رژیم بر روی موارد زیر تمرکز دارد:
- ماهی
- سبزیجات
- غلات کامل
- میوه
- روغن زیتون
- آجیل و خشکبار
- دانه
اگر یکی از اعضای خانواده شما مبتلا به بیماری پارکینسون بوده ممکن است بخواهید آزمایش ژنتیک را در نظر بگیرید. داشتن جهش ژنی تضمینی برای ابتلا به این بیماری نیست. انجام آزمایش ژنتیکی ممکن است به محققان در درک این وضعیت و ایجاد گزینههای درمانی جدید کمک کند.
چه زمانی در مورد پارکینسون به پزشک مراجعه کنیم؟
یک آزمایش خاص برای تشخیص بیماری پارکینسون وجود ندارد. پزشکان معمولاً علائم شما را ارزیابی میکنند و آزمایشهای متعددی را برای تعیین اینکه آیا شما این بیماری را دارید انجام میدهند. اگر علائم هشدار دهنده اولیه زیر را مشاهده کردید باید به پزشک مراجعه کنید. علائم هشدار دهنده اولیه بیماری پارکینسون عبارتند از:
- مشکلات خواب
- از دست دادن بویایی
- مشکلات راه رفتن یا حرکت
- یبوست
- غش کردن
- سرگیجه
- مشکلات صافایستادن
نتیجهگیری:
بیماری پارکینسون اختلالی است که بر سیستم عصبی تأثیر میگذارد و معمولاً در افراد مسن دیده میشود. به ندرت اتفاق میافتد که افراد بیماری پارکینسون را به ارث ببرند. جهشهای ژنتیکی میتوانند به طور تصادفی رخ دهند. محققان فکر میکنند که ترکیبی از ژنها و عوامل محیطی ممکن است باعث بیماری پارکینسون شود.
منبع: