آهن چیست؟
آهن یک ماده معدنی است که برای ساخت هموگلوبین پروتئینی در گلبول‌های قرمز خون که اکسیژن را از ریه‌ها به بقیه بدن می‌فرستد لازم است. همچنین برای ساخت میوگلوبین پروتئینی که اکسیژن را به ماهیچه‌ها می‌رساند لازم است.
چرا کودکان نوپا و کودکان به آهن نیاز دارند؟
کودکان نوپا و کودکان برای ساخت گلبول‌های قرمز به آهن نیاز دارند. بدون گلبول‌های قرمز بدن اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت نمی‌کند. کمبود آهن می‌تواند منجر به کمبود‌های رشد، مشکلات یادگیری و مشکلات رفتاری شود.
یک کودک نوپا به چه مقدار آهن نیاز دارد؟
کودکان 1 تا 3 ساله به 7 میلی گرم آهن در روز نیاز دارند. با این حال دانستن اینکه آیا کودک شما به اندازه کافی دریافت می‌کند یا خیر می‌تواند دشوار باشد، زیرا بیشتر علائم و نشانه‌های کمبود آهن تا زمانی که کم خونی ایجاد نشود ظاهر نمی‌شوند. برخی از علائم کم خونی فقر آهن عبارتند از:
- پوست رنگ پریده
- دست و پا‌های سرد
- رشد آهسته
- اشتهای کم
- مشکلات رفتاری
اکثر پزشکان اطفال سطح آهن کودکان را بین 6 تا 18 ماهگی بررسی می‌کنند. برخی تحقیقات نشان می‌دهد که کودکان دارای اضافه وزن بیشتر در معرض کمبود آهن هستند. در صورت داشتن علائم کم خونی فقر آهن سطح آهن فرزندتان را بررسی کنید. اگر سطح آهن فرزندتان پایین است با پزشک اطفال خود در مورد اینکه آیا باید رژیم غذایی کودک نوپا را اصلاح کنید یا مکمل آهن را در نظر بگیرید صحبت کنید.
بهترین غذاهای غنی از آهن برای کودکان نوپا چه غذا‌هایی هستند؟
آهن موجود در غذا‌ها به دو صورت وجود دارد: آهن هِم و آهن غیر هم. آهن هِم به راحتی جذب می‌شود و در محصولات حیوانی مانند گوشت قرمز، غذاهای دریایی و مرغ یافت می‌شود. آهن غیر هِم از منابع گیاهی به دست می‌آید اما به دلیل ساختار شیمیایی آن به راحتی توسط بدن جذب نمی‌شود. آهن هِم به بهبود جذب آهن غیرهم کمک می‌کند، بنابراین خوردن غذا‌هایی که حاوی هر دو شکل هستند (مانند بوقلمون روی نان گندم کامل)ایده‌آل است. در اینجا برخی از بهترین غذاهای غنی از آهن هِم برای گنجاندن در رژیم غذایی کودک آورده شده است:
- گوشت گاو
- گوشت خوک
- مرغ
- بوقلمون
- میگو
- ماهی سالمون
- تخم مرغ
در اینجا برخی از بهترین غذاهای غیر هِم غنی از آهن وجود دارد که باید در رژیم غذایی کودک نوپا گنجانید:
- آلو و آب آلو
- انجیر
- کره بادام زمینی
- عدس
- حمص
- سبزیجات با برگ سبز تیره (شلغم، کلم پیچ، کلم بروکلی)
- بلغور جو دوسر
چگونه آهن را در رژیم غذایی کودک نوپا بگنجانیم؟
غذاهای غنی از آهن غیرهم را با غذاهای غنی از ویتأمین C ترکیب کنید:
ویتأمین C به جذب آهن کمک می‌کند بنابراین می‌توانید با ترکیب غذاهای غیرهم با غذاهای غنی از ویتأمین C مانند مرکبات، گوجه‌فرنگی، انواع توت‌ها، بروکلی و سیب‌زمینی شیرین مصرف کودک نوپا را افزایش دهید. تطابق خوب عبارتند از:
بلغور جو دوسر غنی شده با آهن با توت فرنگی یا کیوی
هوموس با گوجه فرنگی خرد شده و فلفل قرمز
ماکارونی غنی شده با آهن و کلم بروکلی
از مکمل استفاده کنید:
اگر کودک نوپا شما زیاد گوشت یا سایر غذاهای غنی از آهن نمی‌خورد از پزشک اطفال خود بپرسید که آیا باید به او مکمل آهن بدهید. (هر چند شما نمی‌خواهید در نهایت جبران کنید؛ آهن بیش از حد می‌تواند باعث یبوست، حالت تهوع یا استفراغ شود. )
در مصرف شیر زیاده روی نکنید:
همانطور که شیر برای یک کودک نوپا در حال رشد مهم است می‌تواند ویتامین‌های خوبی نیز داشته باشد. کودکان نوپا از روز‌های کودکی اخیر خود به نوشیدن مقدار زیادی شیر عادت کرده‌اند و برخی از کودکان به سادگی از رژیم غذایی مایع خود دور می‌شوند. از کودک نوپا بخواهید هر روز حدود 2 فنجان شیر بخورد تا جایی در شکمش برای انواع غذا‌ها وجود داشته باشد.
منبع:
