در برخی خانم ها عضلات ناحیه واژن در هنگام رابطه جنسی و دخول واژینال به طور غیر ارادی یا به صورت مداوم منقبض می شوند، به این شرایط واژینیسموس گفته می شود. انقباض ماهیچه های واژن مانع وارد شدن آلت مردانه به داخل واژن می شود و یا منجر به درد شدید می شود.
واژینیسموس در شرایط زیر رخ می دهد:
· زمانی که پارتنر در زمان نزدیکی اقدام به وارد کردن آلت خود به داخل واژن می کند.
· در زمان استفاده از تامپون
· زمانی که ناحیه واژن یا اطراف آن لمس می شود
نکته مهم این است که واژینیسموس برانگیختگی و میل جنسی را مختل نمی کند اما مانع وارد شدن هر چیزی به داخل واژن می شود.
معمولا در معاینات مربوط به واژینیسموس هیچ دلیلی برای انقباض مشاهده نمی شود و اختلالات جسمی منجر به بروز این شرایط نمی شوند.
اختلالات جنسی هم در زنان و هم در مردان بروز می کند و همه آنها قابل درمان است. بنابراین در صورت بروز مشکلاتی مشابه واژینیسموس خود را سرزنش نکنید و به فکر درمان آن باشید. عدم درمان این مشکلات منجر به بروز مشکلات زیادی در روابط زناشویی خواهد شد.
انواع واژینیسموس
واژینیسموس به دو نوع تقسیم می شود:
· واژینیسموس اولیه: این حالت به شرایطی گفته می شود که دخول واژینال هرگز اتفاق نیفتاده است.
· واژینیسموس ثانویه: در این حالت فرد یک بار دخول واژینال را تجربه کرده است اما عواملی مانند جراحی، آسیب های روحی و جسمی و یا پرتو درمانی منجر به بروز واژینیسموس و عدم دخول می شوند.
بعضی بانوان پس از یائسگی دچار واژینیسموس می شوند. در دوره یائسگی سطح استروژن در بدن کاهش پیدا کرده و رطوبت واژن و خاصیت ارتجاعی آن کاهش پیدا کرده و رابطه دردناک، استرس زا و تقریبا غیر ممکن می شود و در نتیجه منجر به بروز واژینیسموس خواهد شد.
رابطه جنسی دردناک یا دیسپارونیا Dyspareunia
دیسپارونیا نام علمی رابطه جنسی دردناک است که گاهی با واژینیسموس اشتباه گرفته می شود. با این حال عواملی که منجر به بروز دیسپارونیا یا رابطه دردناک می شوند، عبارتند از:
· کیست ها
· بیماری های التهابی کف لگن
· آتروفی واژن
علت واژینیسموس چیست؟
دلایل واژینیسموس جسمی نیست و گاهی شرایط خیلی پیچیده می شود. عواملی که منجر به بروز واژینیسموس می شوند، عبارتند از:
· سو استفاده های جنسی یا رویدادهای ناگوار گذشته
· تجربه رابطه جنسی دردناک
· عوامل روحی و عاطفی
در برخی موارد هیچ علت مستقیمی تشخیص داده نمی شود.
علائم واژینیسموس
سفت و تنگ شدن غیر ارادی ماهیچه های واژن اولین نشانه واژینیسموس است اما شدت آن در همه خانم ها یکسان نیست و در همه موارد سفت شدن واژن دخول را سخت یا غیر ممکن می سازد.
فرد مبتلا به واژینیسموس نمی تواند انقباض ماهیچه های واژن را کنترل یا متوقف کند، درست مانند پلک ها که در صورت نزدیک شدن انگشت به چشم به صورت کاملا غیر ارادی بسته می شود.
ترس از رابطه واژینال و کاهش تمایلات جنسی به دلیل ترس و درد ایجاد شده از دیگر نشانه های واژینیسموس هستند. بانوان مبتلا به واژینیسموس معمولا در زمان وارد شدن هر چیزی به واژن احساس درد و سوزش می کنند.
تشخیص واژینیسموس
تشخیص و درمان واژینیسموس در درجه اول نیاز به معاینات لگن دارد. خانم های مبتلا به واژینیسموس ممکن است نسبت به معاینات لگن مقاومت کنند و یا نسبت به آنها ترس و استرس داشته باشند. اگر شدت ترس زیاد باشد، لازم است راهی برای معاینه راحت تر پیدا شود.
واژینیسموس اغلب علت روانی دارد و هیچ علائم جسمی برای آن یافت نمی شود. به هرحال پزشک در زمان انجام معاینات احتمال عفونت و وجود هر گونه زخم را در ناحیه واژن مورد بررسی قرار می دهد.
واژینیسموس یک اختلال قابل درمان است، درمان این بیماری شامل آموزش، مشاوره و ورزش می شود. در ادامه به برخی از مهم ترین گزینه های درمانی واژینیسموس اشاره می کنیم.
سکستراپی و مشاوره
آموزش شامل یادگیری در مورد آناتومی بدن و همچنین آشنایی با اتفاقات زمان برانگیختگی و رابطه جنسی می شود. با یادگیری تمام این موارد در رابطه با ماهیچه های درگیر در واژینیسموس هم نکات جدیدی یاد می گیرید، به این ترتیب متوجه می شوید که بخش های مختلف بدن چگونه عمل می کنند و بدن چگونه به تمام اتفاقات واکنش نشان می دهد.
در فرایند درمان واژینیسموس مراجعه به مشاور و سکستراپیست اهمیت زیادی دارد که در این مراجعه ممکن است نیاز به حضور هر دو نفر (خانم و آقا) باشد. استفاده از تکنیک های ریلکسیشن و هیپنوتیزم نیز به بهبود احساسات فرد در زمان رابطه و سهولت در دخول کمک می کند.
استفاده از دیلاتورهای واژن
دیلاتورهای واژن مخروطی شکل هستند که زیر نظر پزشک متخصص مورد استفاده قرار می گیرند، این دیلاتورهای دارای اندازه های متفاوتی هستند که در هر جلسه درمان طبق صلاحدید پزشک اندازه دیلاتور بزرگتر خواهد شد. این دیلاتورها معمولا توسط پارتنر وارد واژن می شوند.
انجام تمرینات کگل
تمرینات کگل را می توانید به راحتی و در خانه انجام دهید، برای انجام تمرینات کگل لازم است همان عضلاتی را منقبض و سفت کنید که در زمان متوقف کردن ادرار سفت و منقبض می کنید.
عضله مورد نظر را منقبض کرده و به مدت 2 تا 10 ثانیه به همین حالت نگه دارید. پس از آن عضله را شل کنید. این حرکت را در یک ست 20 تایی و به دفعات مختلف در طول روز انجام دهید.
چند روز پس از تکرار این تمرین، انگشت خود را به آرامی وارد واژن کنید. در این شرایط کنترل عضلات دهانه واژن راحت تر است، برای کاهش درد توصیه می شود انگشت خود را با کمک لوبریکانت لغزنده کنید.
درمان واژنیسموس با بوتاکس
بوتاکس به عضلات دهانه واژن تزریق می شود و این عضلات را فلج می کند، در نتیجه در زمان دخول شدن انقباض عضلات کمتر خواهد بود و دخول انجام می شود. اما تزریق بوتاکس به ماهیچه های دهانه واژن عوارض زیادی به همراه دارد و منجر به افتادگی عضلات این ناحیه می شود.
تمرین برای کاهش حساسیت به دخول
در این روش به فرد توصیه می شود که خودش یا پارتنر وی هر روز ناحیه اطراف واژن یا دهانه واژن را لمس کنند تا حد امکان پیشروی کنند، البته این کار را تا حدی انجام دهند که لمس این ناحیه منجر به بروز درد نشود. مرحله بعد از لمس وارد کردن انگشت به داخل واژن است که این اقدام نیز در شرایطی انجام می شود که فرد هیچ دردی را حس نکند.
درمان واژینیسموس با هیگز
درمان واژینیسموس با هیگز یک روش نوین، غیر تهاجمی و کاملا موثر است. انرژی هیگز ترکیبی از دو انرژی گرمایی و کششی است که بر روی ماهیچه های واژن به ویژه ماهیچه های بولبوکاورنوس Bulbocavernosus تاثیر می گذارد.
در روش استفاده از هیگز در فرایند درمان ابتدا از هندپیس اکسترنال یا بیرونی استفاده می شود و سپس هندپیس درونی را به کار می بریم.
هندپیس اکسترنال دارای اثرات گرمایی رادیوفرکانسی روی پایانه های محیطی است که باعث افزایش خونرسانی و ترشح هورمون اندورفین می شود.
این اثرات باعث ریلکس شدن ماهیچه های واژن و کاهش حساسیت این ناحیه شده و گرفتگی های ماهیچه ها کاهش می یابد و در نهایت فرد می تواند انقباض غیر ارادی ماهیچه ها را کنترل کند.
