منظور از سیستم اعصاب مرکزی، مغز و نخاع است و عمده درگیری آن در بیماری ام اس، صدمه به غلاف و پوشش دور رشتههای عصبی است که "میلین" گفته میشود. میلین باعث افزایش سرعت هدایت پیامهای عصبی میشود و در هر رشته عصبی که قطورتر باشد، سرعت هدایت بیشتر است، بنابراین اگر دچار آسیب شود، سرعت هدایت کاهش پیدا میکند و اگر این میزان کاهش سرعت هدایت به حد خاص برسد، دیگر مغز پیامی را درک نمیکند. حالا و در روز جهانی ام اس شاید سوالاتی مانند اینکه بارداری با وجود بیماری ام اس امکانپذیر است؟ آیا این بیماری به فرزندتان منتقل میشود؟ به ذهنتان برسد.
ام اس دو نوع دارد
سیستم ایمنی بدن نقش مهمی در همه افراد دارد و باعث میشود در مقابل تهاجم خارجی که اغلب ویروسها و باکتریها هستند، مقابله کند. در بیماران خودایمن، سیستم ایمنی به صورت غیرطبیعی و نادرست به قسمتهایی از بافت بدن آسیب می زند که در بیماران ام اس، غشای میلین آسیب میبیند، البته در برخی از بیماران، خود رشتههای اصلی(آکسون) دچار آسیب میشود و تفاوت آن در این است که اگر میلین دچار آسیب شود، اغلب برگشتپذیری وجود دارد و بازساختی میلین اتفاق میافتد، اما اگر رشتههای عصبی(آکسون) دچار آسیب و تخریب شود، دیگر بازسازی اتفاق نمیافتد.
شیوع بیماری ام اس چگونه است؟
در برخی از کشورها مانند قسمتهای وسیعی از اروپا، آمریکای شمالی و روسیه، میزان شیوع این بیماری بالاست و در برخی از مناطق مانند آفریقا و شرق آسیا، میزان آن کمتر اعلام شده، در ایران نیز شیوع بیماری ام اس متغیر و متوسط است. میزان درگیری بانوان با این بیماری در تمامی جوامع، بیش از آقایان است، اما این بیماری در آقایان با شدت بیشتری رو به جلو حرکت میکند، همچنین این بیماری در سنین مختلفی از کودکی تا سالمندی ظاهر میشود که بیشترین سن ابتلا، بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی است، زیرا در این سن فرد وارد اجتماع، بازار کار و زندگی مشترک شده که امکان دارد در این موقعیتها، دچار این بیماری شود.
بیماری ام اس ارثی است؟
ام.اس یک بیماری چند جانبه است، به این معنا که هم عوامل محیطی و هم نقش ژنتیکی در به وجود آمدن آن تاثیر دارد. ام اس یک بیماری ارثی نیست، اما ژنتیک در آن نقش دارد و به نظر میرسد در طی نسلها انتقال مییابد و خواهر و برادر و فرزند فرد مبتلا نسبت به جمعیت عمومی خطر ابتلای بیشتری دارند. به نظر میرسد چندین تغییر ژنی با خطر ام.اس ارتباط داشته باشد. تغییراتی در ژن HLA-DRB1قویترین فاکتور خطر در پیشرفت ام اس است. ژن مطرح دیگر IL7Rو فاکتورهای محیطی مانند ابتلا به ویروس اپشتین بار، میزان ناکافی ویتامین D و سیگار است. از آنجا که این دو ژن در سیستم ایمنی نقش دارند، تغییرات در هر کدام، منجر به پاسخ خودایمنی و آسیب غلاف به میلین و سلولهای عصبی و در نهایت ایجاد علایم و نشانههای ام اس میشود.
بیماری ام اس و بارداری
هیچ مدرکی مبنی بر این وجود ندارد که ام اس باعث اختلال در باروری شده یا منجر به افزایش تعداد سقطهای خود به خودی، مردهزایی یا ناهنجاریهای مادرزادی میشود. مطالعات متعدد بر روی تعداد زیادی از زنان به صورت مکرر نشان داده است که بارداری، درد زایمان، زایمان و بروز عوارض جنینی در زنان مبتلا به ام اس هیچ تفاوتی نسبت به سایر گروههای زنان بدون این بیماری ندارد. با پزشک خود گفتگو کنید و او را در جریان تصمیم خود برای بچهدار شدن بگذارید. اگر بیماری ام اس شما تحت کنترل باشد، احتمالا اجازه باردار شدن را دریافت خواهید کرد. برخی از داروهای ام اس، مانند گلاتیرامر استات، تری فیلومید و اینترفرون، در دوران بارداری خطرناک هستند و باید حداقل یک ماه قبل از تلاش برای بارداری، مصرف آنها را قطع کنید.
نقش ویتامین D در بیماری ام اس
مطالعات وسیعی در خصوص نقش ویتامین D3 در شروع بیماری و تشدید علایم آن انجام شده که لازم است تمامی بیماران پس از مراجعه به پزشک، در زمینه بررسی ویتامین D3 اقدام کنند، زیرا اگر بیمار از نظر ویتامین D3 کمبود داشته باشد، باید با مصرف داروی تجویز شده از سوی پزشک، به میزان طبیعی خود برسد و نیز اثبات شده که اگر ویتامین D3 به حد کافی در بدن بیمار باشد، احتمال بروز و شدت حملات کمتر است. از دیگر عواملی که میتواند باعث تشدید علایم بیماری شوند، میتوان به استرسهای روحی، مصرف دخانیات یا حتی در معرض دود سیگار بودن، محیط های گرم یا افزایش درجه حرارت بدن به هر دلیل، عفونتها به ویژه از نوع ویروسی و عفونتهای چند هفته اول پس از زایمان، اشاره کرد.
خطر پوکی استخوان در بیماران ام اس
بیماران ام اس تمامی مواد مغذی را استفاده و مواد غذایی مضر، مانند فست فود، سوسیس، کالباس، سس های متنوع، نوشابه گازدار و شیرین و همچنین مصرف نمک را به میزان کمی مصرف کنند، همچنین این دسته از بیماران، مستعد پوکی استخوان هستند و از جمله راهکارهای جلوگیری از پوکی استخوان، تحرک بدنی کافی، مصرف به موقع و منظم دارو، رژیم غذایی مناسب، مصرف لبنیات، ماست، پنیر، شیر و غذاهای دریایی است. یک فرد در طول زندگی خود یک یا چند علامت از علایم بیماری ام اس را ممکن است داشته باشد که عمده آن شامل اختلالات بینایی، تاری دید یا درد یک چشم، اختلالات حرکتی به صورت ضعف یک دست یا یک پا و یا هر دو اندام تحتانی، اختلالات حسی به صورت مورمورشدن یا گزگز کردن، اختلالات تعادلی، دو بینی، اختلالات روحی، افسردگی، اختلالات حافظه و عدم تمرکز، اختلالات جنسی، خستگی پس از بیدار شدن صبحگاهی و دردهای پراکنده بدن محسوب میشود. از مصرف خودسرانه داروها خودداری و طبق تجویز پزشک داروها را مصرف کنند، البته نکته مهمتر در خصوص بیماران ام اس این است که درمانهای حمایتی مانند توانبخشی و حمایتهای روحی از سوی اجتماع، خانواده و همکاران در کنترل بیماری بسیار موثر است.
من تو خونه تنبیه میشم.
چرا؟! کی تنبیه میکنه شما رو؟!!!