پرخاشگری و ناسازگاری پسر ده ساله

با سلام
عصبانيت شايع‌ترين مشكل بچه‌هاست. اين عصبانيت در واقع تجلی درد و ناكامی كودک به دليل ناتوانی او در كنترل جهان اطراف است. از آنجا كه كودک نوپاست، هر چند احساسات او بسيار قوی است اما وسيله كافی برای ابراز نااميدی را ندارد و همین او را بيش از پيش نااميد كرده و از عصبانيت منفجر میكند. در نهايت او با تنها وسيله‌ای كه در اختيار دارد به دیگران حمله میكند يعنی با كتک زدن.

 جلب توجه می‌کند

 كودک نياز به توجه دارد به‌طور معمول او ترجيح میدهد از راه‌های مثبت يعنی با انجام كارهای خوب اين توجه را به‌دست آورد اما اگر تشويق كارهای خوب به اندازه كافی نباشد و كودک مورد بی توجهی قرار گيرد، برای او توجه منفی هم بهتر از بی‌توجهی است. كودكی كه اغلب مورد غفلت واقع ميشود ممكن است پس از مدتی كشف كند كه اگر جنگ و دعوا راه بيندازد و ديگران را بزند در مركز توجه ديگران قرار مي‌گيرد.

 ارتباط كلامی را یاد دهید

 کودک باید بیاموزد که از كلمات برای بيان احساسات منفی اش استفاده كند. به كودک ياد بدهيم در زمان مناسب بگويد «الان عصبانی هستم!» وقتی كـودک بتواند احساسات خود را مستقيما و مانند افراد بالغ بيان كند، شیوه كتک زدن به تدريج متوقف ميشود.

 احساساتش را تصديق كنيد

 كودک ميزند چون نميتواند احساسات خود را به ما منتقل كند. وقتی به احساسات كودک آگاه باشيد و آن ‌را تصـديق كنيد، ديگر دليلی برای كتک زدن وجود ندارد. مثـلا به او بگـوييد «حتمـا از اينكه به تـو اجـازه نداده‌ام اين‌كار را بكنی خيلی ناراحت هستی!» با اين جمله به او نشان می‌دهید كه احساس او را درک کرده‌اید و به او حـق ميدهيد كه احسـاس عصبانيت كند و اين طبيعی است. آنچه ما با این کار به او می آموزيم، اين است كه با روشی غير از كتک زدن عصبانيت خود را ابراز كند.

 الگوی خوبی باشید

 كودكان اگر ببينند والدين آنها تنبيه بدنی را به‌كار میبرند، بيشتر تمايل به کتک زدن بچه های دیگر پيدا مي‌كنند. اگر راجع به رفتار خشن كودک نگران هستید، نبايد به او اجازه دهيد شما را در حال كتک زدن حتی به‌ عنوان تنبيه ببيند.

 هیجاناتش را برونی‌سازی می‌کند

 3 عامل وجود دارد که در بیماری‌ها باید به آن توجه شود؛ یکی رفتار انفعالی جدی است که در آن کودک کاری به کسی ندارد و برای خودش بازی می‌کند، دوم رفتار پرخاشگرانه و دیگری رفتار وسواس‌گونه است. اگر این 3 نوع رفتار در کودکان مشاهده شود باید حتما با مشاور مشورت شود تا بررسی انجام و اطمینان حاصل شود که مسئله خاصی وجود ندارد. والدین باید توجه داشته باشند که هرکدام از این رفتارها باید در مدت طولانی با کودک همراه باشد تا نیاز به بررسی داشته باشد اما به طور کلی علل و درمان متفاوتی برای این نوع رفتار وجود دارد.

 برونی‌سازی می‌کند

 پسربچه‌ها یک مکانیسم دفاعی دارند که به آن برونی‌سازی کردن می‌گویند. به این معنا که اگر یک مشکل روان‌شناختی داشته باشند معمولا با درگیر شدن با محیط سعی می‌کنند آن مشکل را برطرف کنند یا هیجان منفی را کم کنند. در دخترها بیشتر به این صورت است که آنها را درونی‌سازی می‌کنند.

 جلب توجه منفی می‌کند

 عامل دیگر می‌تواند جلب کردن توجه منفی باشد. بی‌توجهی والدین می‌تواند برای کودکان تولید خشم کند و در این صورت رفتارهای ناسازگارانه‌ای از خود نشان می‌دهند. وقتی چنین رفتاری بروز می‌کند والدین مجبورند به آن رفتار توجه کنند. به این ترتیب کودک توجهی را که ندارد از این طریق کسب می‌کند و در او تقویت می‌شود.

این یک نشانه است نمی‌توان به صورت واضح درباره مشکل این کودک صحبت کرد چون طیف عوامل گوناگونی در بروز رفتار موثر است اما در میان پسربچه‌ها این یک نشانه است. ممکن است این رفتار در یک جایی از خانواده یادگیری یا تقویت شده باشد.
موفق و پیروز باشید.