ورم یا ادم یکی از علائمی است که اکثر مادران باردار آن را تجربه کرده‌اند، این وضعیت سبب تغییراتی در وضعیت ظاهری مادر می‌شود.
ادم وقتی مطرح می‌شود که مایع بین سلولی زیاد شده و قابل مشاهده باشد، باید در نظر داشت که قبل از آشکار شدن ادم، چندین کیلوگرم بر وزن مادر اضافه می‌شود. بدن در دوران بارداری مایعات بیشتری حفظ می‌کند و بزرگی رحم هم به رگ‌های خونی فشار آورده و ورم یا ادم ایجاد می‌شود. اولین نکته در مورد ورم یا ادم، منتشریا موضعی بودن آن است.
ورم طبیعی بارداری
بسیاری از مادران باردار در حالت طبیعی در انتهای بارداری دچار ادم می‌شوند. ادم یا ورم طبیعی و فیزیولوژِیک در آب و هوای گرم و در مراحل انتهایی بارداری و در باردارانی که مدت زیادی می‌ایستند، شایع است. ورم در پا، خصوصا در سه ماهه سوم بارداری شیوع نسبتا زیادی دارد، و بدلیل تجمع خون در سیاهرگها و بسته شدن جریان لنفاوی پاهاست، اغلب ورم‌های دو طرفه طبیعی بوده و به علت بیماری خاصی نیست.ورم غیر طبیعی بارداری
اگر یکی از پاها نسبت به دیگری به طور قابل توجهی ورم کند، خصوصا در صورت وجود درد و حساس شدن آن نسبت به لمس در ناحیه ورم، علامت وجود لخته خونی در رگهاست که یکی از بیماری‌های جدی دوران بارداری است. بررسی ادم یا ورم، بیشتر در ناحیه جلوی ساق پا، مچ پا و روی پا ضرورت دارد.در صورتیکه ورم در کل بدن خصوصا دست و پا و صورت باشد و شدت آن نیز زیاد شده باشد باید نگران فشار خون بارداری بود.
ادم یا ورم صورت، خصوصا بعد از هفته 24 بارداری یکی از نشانه‌های مشخص فشار خون بارداری است که سبب می‌شود پوست صورت کشیده‌تر و درخشانتر به نظر بیاید.
در این موارد با مشاهده ادم بیشتر باید نگران فشار خون بارداری بود:
- حاملگی برای بار چندم
- سابقه خانوادگی فشار خون
- سن مادر بیشتر از 35 و کمتر از 20 سال
- سابقه فشار خون یا بیماری خود ایمنی یا بیماری کلیوی مادر
- دیابت مادر
- چند قلویی
علل ورم یا ادم غیر مرتبط به حاملگی
- آسیب سیستم لنفاوی
- نارسایی قلبی که فرد در حین فعالیت تنگی نفس دارد و در پاها و بعد از ظهرها شدت ورم یا ادم بیشتر می‌شود.
- نارسایی کلیوی که بیمار، کاهش اشتها، تغییر الگوی خواب و دشواری در تمرکز و .... نیز دارد.
- نارسایی کبدی
- ادم ناشی از تغذیه که بیشتر نشان دهنده کمبود پروتیین است.
ادم ناشی از بعضی داروها مثل هورمون رشد، استروژن‌ها و تعدادی از داروهای ضد فشار خون
بعد از بررسی علل ایجاد ورم یا ادم، در صورت لزوم درمانهای مورد نیاز و مراقبتهای سلامتی انجام خواهد شد. در صورتیکه ورم ناشی از بیماری نباشد ،یعنی جزو علائم غیر طبیعی در حاملگی نباشد، می‌توان از پیشنهادات طب سنتی جهت بهبود شرایط مادر استفاده کرد.
توصیه‌های طب سنتی برای کم کردن ورم مادر باردار:
در صورتیکه ورم خیلی کم باشد از نظر طب سنتی نیاز به درمان ندارد ولی در صورتیکه ادم بیشتر باشد ولی به مرحله غیر طبیعی نرسیده باشد می‌توان از این توصیه‌ها استفاده کرد:- پیاده‌روی ملایم
- مالیدن روغن گل سرخ همراه سرکه
- مالیدن و ریختن محلول سرکه و نمک روی پا
- استفاده موضعی از برگ کلم پخته روی پاها
- مالیدن ترکیب شوید و سرکه روی پا
- در صورت ورم پا، ماساژ پا از ناحیه پنجه پا به سمت لگن
- غذای مناسب و با هضم آسان خورده شود.
