بعد از زایمان، به علت خونریزی، خیلی از خانمها احساس ضعف دارند و فکر میکنند چون شیر میدهند باید برای از بین بردن این ضعف غذاهای پرکالری و پر گوشت و سنگین بخورند. این کار باعث ایجاد مشکلات گوارشی در معده و کبد و هم جنین اضافه وزن و چاقی بعد از زایمان میشود. ضمن اینکه کیفیت شیر را هم تحت تاثیر قرار داده و ممکن است برای نوزاد مناسب نباشد. در طب سنتی ایران توصیههایی برای تغذیه بعد از زایمان وجود دارد که برایتان میگوییم:
خونریزی متعادل زن زائو یکی از روشهای دفع مواد زائدی است که در طول بارداری در بدن او جمع شدهاست. بنابراین اگر مقدار خونریزی شما بیش از حد معمول نیست، نگران آن نباشید.
اگر مزاج شما گرم و تر است و بدنی قوی دارید:
- در سه روز اول پس از زایمان از خوردن غذاهای غلیظ و سنگین خودداری کنید. در عوض سوپ و آشهای ساده که از گوشت پرندگان مانند جوجه، کبک و بلدرچین همراه سبزیجات تهیه شده استفاده کنید.
- شیر پسته و بادام روزی یک لیوان بنوشید. برای تهیه آن ابتدا 10 تا 12 عدد پسته یا بادام را با آب جوش خیس کرده و پوست آن را بکنید. سپس با یک استکان آب و یک قاشق عسل در مخلوط کن به هم بزنید تا مانند شیر یکنواخت شود.
- تخم زنیان را در آب بجوشانید و صاف کنید و با نشاسته، شکر و زعفران مانند حریره بپزید. میتوانید روغن زرد(گاوی) را با زنجبیل در آن بریزید. اگر هوا گرم بود یا مزاج شما گرم است، به جای زنجبیل می توانید از تخم ریحان با عرق گاو زبان استفاده کنید.
- بعد از سه روز نان گندم و آش با گوشت مرغ میل کنید.
- تا قبل از اینکه شیر شما زیاد شود، خوراکتان به آبگوشت بدون چربی و آش ساده منحصر باشد و به جای آب بهتر است دم کرده گل بابونه میل کنید.
- به عنوان نوشیدنی میتوانید از ماء الشعیر طبی( جوشانده جو در آب که صاف کردهاید) یا شربت گشنیز و شربت توت استفاده کنید.
- اگر فرزند شما دچار زردی شده بهتر است از خوردن گرمیجات خودداری کرده و در عوض روزی یک لیوان کوچک عرق کاسنی و شاتره میل کنید.
اگر بنیه شما ضعیف است و کم توان هستید:
- روز اول بعد از زایمان آبگوشت مرغ یا کبوتر میل کنید و روزی 2 عدد زرده تخم مرغ عسلی با نان برشته یکی صبح و یکی ظهر میل کنید.
- آش برنج با سبزیجات بخورید.
- کباب و گوجه فرنگی با نان برای شما مناسب است و ضعف شما را کمتر میکند.
- از میوه ها بادام، پسته، نارگیل، کشمش، مویز و خرما برای شما مناسبتر است.
- شش روز پس از زایمان شروع به خوردن نان گندم کنید و تا چهل روز به خوردن همین غذاها ادامه بدهید.
- غذاهای مایع و سوپهای دارای جو، شنبلیله، گندم کاملا پخته شده برای شما مناسبترند.
- خوردن عصاره گوشت گوسفند (ماهیچه بهتر است) که با حرارت غیرمستقیم پخته و آب آن در ظرف در آمده برای خونسازی به شما کمک میکند. برای تهیه این عصاره یک تکه ماهیچه را در یک ظرف شیشهای در بسته مانند شیشه سس مایونز قرار داده و سپس شیشه را در یک قابلمه آب روی اجاق گاز بگذارید تا با حرارت ملایم بجوشد. به تدریج عصاره گوشت از بافت آن جدا شده و در شیشه جمع میشود. در نهایت شیشه را باز کرده و گوشت را خارج کنید و عصاره را میل کنید. این عصاره اگر چه در حد یکی دو قاشق غذاخوری است اما خواص تقویتی زیادی برای شما دارد.
- شربتهای خوشبو مانند گلاب و بید مشک و بهار نارنج بنوشید. میتوانید هر روز یکی از این عرقیات را انتخاب کرده و با کمی عسل میل کنید.
اگر مزاج شما سرد است و یا در فصل سرما هستید:
- دفعات خوردن را بیشتر کرده و حجم کمتری غذا بخورید.
- هنگام پری معده و در سیری غذا نخورید.
- از خوردن سردیجات مانند ماست و دوغ و حرکات سخت و هوای سرد خود را دور نگه دارید.
- از خوردن غذاهای سنگین و چرب خودداری کنید.
- هر روز بدنتان را با روغن کنجد ماساژ بدهید.