یک سوم از مشکلات ناباروری مربوط به مردان و یک سوم مربوط به زنان است. یک سوم مابقی نیز به عواملی مربوط میشود که ناشناخته است. همزمان با آغاز هفته جهانی سلامت مردان از تاریخ 24 خرداد بهتر است با برخی از مشکلات سلامت و باروری در آقایان آشنا شوید. در همین راستا یکی از عوامل ممکن برای ناباروری مردانه ممکن است مربوط به واریکوسل باشد که در این شرایط رگهای کیسه بیضه گشاد میشود. این بیماری درجه حرارت بیضه را بالا می‌برد که می‌تواند تولید اسپرم را تحت تاثیر قرار دهد. بسیاری از مردان اغلب نمی‌دانند که مبتلا به
واریکوسل هستند تا زمانی که برای مشکلات ناباروری ارزیابی می‌شوند. خبر خوب اینکه گزینه‌های درمان
ناباروری واریکوسل زیاد است و در بسیاری از موارد قابل درمان است.
علائم واریکوسل در مردان
واریکوسل اغلب تا زمانی که زوجین اقدام به باروری کنند، تشخیص داده نمی‌شود اما برخی علائم مشکوک آن شامل موارد زیر است:
- یک بیضه بزرگتر از بیضه دیگر است.
- هنگام بلند کردن وزنه با درد همراه است و با تمرینات ایستاده یا فیزیکی به خصوص در طول دوره‌های طولانی افزایش پیدا می‌کند.
- زمانی که فرد به پشت می‌خوابد درد آرام میشود.
- با گذشت زمان واریکوسل بزرگتر و قابل توجه‌تر میشود.
- رگهای خونی ممکن است قابل تشخیص باشند.
- بیضه چپ اغلب بیشتر از بیضه راست تحت تاثیر قرار می‌گیرد
علت بروز واریکوسل
لوله اسپرم خون را به بیضه‌ها منتقل می‌کند. هنوز علت بروز واریکوسل مشخص نیست. با این حال بسیاری از متخصصان بر این باورند که واریکوسل زمانی ایجاد میشود که دریچه‌های داخل ورید در لوله‌های اسپرم جریان خون را به درستی منتقل نمی‌کنند و این باعث تورم رگ‌ها میشود که ممکن است سبب آسیب به بیضه و بروز ناباروری شود.
تشخیص واریکوسل
پزشک معمولا بعد از معاینه فیزیکی این بیماری را تشخیص می‌دهد. گاهی اوقات حتی با دراز کشیدن نیز واریکوسل قابل تشخیص نیست. بنابراین ممکن است در حالت ایستاده نیز این بررسی انجام شود. پزشک همچنین سونوگرافی اسکروت انجام می‌دهد که در این سونوگرافی رگهای اسپرم اندازه‌گیری میشود و تصاویر دقیق‌تری در اختیار پزشک قرار می‌دهد. بعد از تشخیص واریکوسل، پزشک آن را به سه درجه بالینی طبقه‌بندی می‌کند. با توجه به اندازه تورم در بیضه از درجه یک تا 3 تقسیم بندی میشود که شماره یک کوچکترین و 3 بزرگترین اندازه است. اندازه این تورم لزوما در درمان کلی اثر نمی‌گذارد چون ممکن است شما نیز به درمان نداشته باشید. درمان واریکوسل بستگی به اندازه ناراحتی و ناباروری دارد.
ارتباط بین واریکوسل و ناباروری
نقش مرد در باروری ارائه اسپرم سالم است تا بتواند از طریق واژن خانم به رحم و لوله‌های فالوپ منتقل شده و با تخمک لقاح پیدا کند. هنگامی که یک تخمک آزاد میشود می‌توان آن را بارور کرد تا به جنین تبدیل شود. به منظور انجام این کار نیاز به اسپرم کافی است که قادر به حرکت بوده و بتواند به تخمک متصل شود. ابتلا به واریکوسل می‌تواند این فرایند را تحت تاثیر قرار دهد.
چطور واریکوسل باعث ناباروری میشود
واریکوسل باعث افزایش درجه حرارت بیضه میشود که بر رشد اسپرم اثر می‌گذارد. با هر درجه افزایش دما تعداد اسپرم 40 درصد کاهش پیدا می‌کند. این افزایش دما دارای دو اثر است. اول اینکه منجر به کاهش تولید تستوسترون میشود که هورمون مردانه در تولید اسپرم است. این کاهش در تستوسترون منجر به کاهش تعداد اسپرم میشود. همچنین می‌تواند منجر به نقص در رشد اسپرم شود به طوری که توانایی حرکت اسپرم کاسته میشود. به نظر می‌رسد افزایش دما منجر به افزایش میزان اکسیژن شده که گفته میشود باعث آسیب به DNA و غشای اسپرم یا پوشش بیرونی آن میشود. تمام این اثرات به سلامت اسپرم صدمه می‌زند. کیفیت پایین اسپرم زمانی ایجاد میشود که تعادل بین رادیکال‌های آزاد و آنتی اکسیدان‌ها از بین برود. این عدم تعادل در مردان مبتلا به واریکوسل رایج است.
چه کسانی مستعد ابتلا به واریکوسل هستند؟
آمارها نشان می‌دهد 15 درصد از زوج‌ها مشکل باروری دارند. ناباروری زمانی تشخیص داده میشود که زن و مرد بعد از یک سال تلاش برای رابطه جنسی بدون محافظت نتوانند صاحب فرزند شوند. ناباروری مرد 20 درصد ناباروری را شامل میشود. جالب است بدانید که واریکوسل در 81 درصد موارد عامل اصلی ناباروری در زوجینی است که سعی در داشتن فرزند دوم دارند. واریکوسل ژنتیکی نیست اما اغلب در نوجوانی آغاز میشود و می‌تواند در اثر یک آسیب یا تصادف ایجاد شده باشد.
واریکوسل چقدر شایع است؟
حدود 15 نفر از هر 100 نفر واریکوسل دارند اما پیش بینی اینکه کدام یک از این 15 نفر مشکل باروری ناشی از واریکوسل داشته باشد، سخت است. اما حدود 4 مرد از هر 10 مرد در آزمایش‌هایی که برای باروری انجام میشود دچار کاهش حرکت اسپرم هستند. این بیماری هیچ ارتباطی با نقص‌های دیگر، نژاد محل تولد ندارد. اگر چه واریکوسل در مردان مبتلا به ناباروری یافت میشود اما 8 نفر از 10 مرد دارای واریکوسل مشکل باروری ندارند.
درمان واریکوسل در مردان
واریکوسل را می‌توان به دو روش جراحی و غیرجراحی درمان کرد. این درمان‌ها به منظور کاهش فشار داخل ورید است که باعث واریکوسل میشود. یک روش نیمه جراحی هم وجود دارد که آمبولیزاسیون واریکوسل نامیده میشود. هر دو روش درمانی می‌تواند واریکوسل را کاهش داده و منجر به بهبود میزان و کیفیت اسپرم شود. در ادامه گزینه‌های مختلف درمان را می‌خوانید.
- واریکوسلکتومی باز: این روش شامل ایجاد برش در انتهای بالایی کشاله ران به منظور دسترسی به عروق خونی است که منجر به واریکوسل شده‌اند. در ادامه این رگهای خونی باز می‌شوند.
- واریکوسلکتومی لاپاراسکوپی: در این روش سه برش کوچک در شکم ایجاد میشود. یکی از این برش‌ها برای قرار دادن یک لاپاراسکوپ در شکم مورد استفاده قرار می‌گیرد و دو برش دیگر برای قرار دادن ابزار لازم برای برش و اتصال رگهای متورم به کار می‌رود. این روش نیاز به بیهوشی عمومی دارد.
- واریکوسلکتومی میکروسرجری: این روش شبیه واریکوسلکتومی باز است که یک برش در کشاله ران ایجاد میشود اما در این جراحی از میکروسکوپ برای دیدن رگهای خونی و شناسایی عروق بسته استفاده میشود.
- واریکوسل آمبولیزاسیون: این جراحی سرپایی است و فقط با یک کاتتر یک برش کوچک در کشاله ران ایجاد شده و یک لوله نازک وارد رگ فمور ران شده و با استفاده از تکنولوژی اشعه ایکس مسیر لوله ردیابی شده و رگهای متورم شده در اثر واریکوسل شناسایی میشود. یک فنر کوچک داخل رگ بسته شده قرار داده میشود تا فشار از بین برود. در انتهای این روش کاتتر برداشته میشود.
