استرس فقط مختص اتفاقات بد نیست، بلکه اتفاقات خوب هم می‌توانند استرس‌زا باشند. یکی از این وقایع خوب، رسیدن نوروز است که در وضعیت عادی، به خودی خود استرس‌های متعددی را به خصوص برای خانمها به همراه می‌آورد. حالا تصور کنید خانم بارداری را که در کنار تکاپو برای آمدن بهار، انتظاری شیرین و البته خطیر برای تولد فرزندش را هم تجربه می‌کند؛ به نظر شما در چنین شرایطی چطور می‌توان استرس را مدیریت کرد؟
بهار با طعم بارداری
استرس‌های بهاری خانم‌های باردار شامل دو دسته کلی می‌شوند که در ادامه ضمن پرداختن به هر کدام، به راهکارهایی برای مدیریت آنها نیز پرداخته می شود:
1. استرس های نوروزی خانم‌های باردار از نوع عام
دسته اول استرس‌های عام هستند یعنی همان استرس‌هایی که همه خانمها برای نوروز تجربه می‌کنند. این استرس‌ها شامل چند مورد مشخص می‌شوند:
چه‌طور خانه‌تکانی کنم؟
خانه‌تکانی یکی از مهمترین استرس‌های نوروزی زنان ایرانی است که معمولاً از یکی دو ماه مانده به عید ذهن آنها را به خودش مشغول می‌کند. از آنجا که خانه‌تکانی کردن در خانه‌های اغلب کوچک و پر از خرت و پرت امروزی آن هم در شرایط بارداری واقعاً کار سختی است، لازم است که چند نکته را در نظر بگیرید. اول از همه آنکه به قول قدیمی‌ها به فکر بار شیشه‌ای‌تان باشید. شما بر اساس حس خودتان و نیز آزمایش‌ها و معایناتی که تا به حال انجام داده‌اید بهتر از هر کس دیگری از شرایط جسمانی‌تان خبر دارید. پس بر مبنای شرایط‌تان برای کارها برنامه‌ریزی کنید:
از چند هفته مانده به نوروز، نم نم کارها را شروع کنید.
اجازه ندهید که جو خانه تکانی شما را بگیرد و به دام سبک سنگین کردن‌های درد سر ساز بیندازد. حداقل کاری که می‌توانید بکنید آن است که کارها را به روزهایی که همسرتان در خانه است موکول کنید.
اگر کارها همانطور که خودتان سال‌های قبل انجام می‌دادید پیش نرفت، اوقات خود و همسرتان را تلخ نکنید. به یک خانه تکانی متعادل رضایت بدهید و وسواس به خرج ندهید.
قدرشناسی و خوش زبانی کمیت و کیفیت کمک‌های دریافتی شما را چند برابر می‌کنند.
چه‌طور خرید کنم؟
خرید کردن هم جزء استرس‌های مهم نوروز است که برای اغلب خانمها مستلزم پیاده‌روی‌ها و ایستادن‌های طولانی‌مدت است. در شرایط بارداری هم می‌توانید از خرید عید لذت ببرید به شرط آنکه به چند نکته توجه داشته باشید:
بهتر است قبل از اینکه به خرید بروید، فهرست خریدتان را آماده کنید تا کمتر روی پا بمانید.
اگر به دنبال خرید با قیمت مناسب هستید، قبل از اینکه از خانه بیرون بزنید از دوستان یا خانواده‌تان پرس و جو کنید.
یک بطری آب و مقداری خوراکی به همراه داشته باشید.
طوری برنامه ریزی کنید که دست کم یک نفر همراهتان باشد.
چطور به سفر بروم؟
مدیریت این مورد هم در درجه اول به شرایط بارداری شما بستگی دارد. اگر شرایط را مناسب می‌بینید به چند نکته نیز توجه داشته باشید:
برنامه سفر را طوری بچینید که هر یکی دو ساعت یکبار امکان استراحت داشته باشید.
داروها، لباس‌های مناسب، خوراکی‌های مناسب، شماره تلفن‌های ضروری و .. را از قلم نیندازید.
- ماجراجویی را به بعد موکول کنید
هر گونه ماجرا جویی را به بعد از زایمان موکول کنید.
چطور از مهمان‌ها پذیرایی کنم؟
به هر حال هر رفتی، آمدی هم دارد. البته ممکن است که اقوام و آشنایان به دلیل بارداری، استثنائاً امسال شما را معاف کنند اما شاید هم نکنند! برای مدیریت بهتر چنین موقعیت‌هایی چند نکته ساده می‌تواند به شما کمک کند:
برای مثال اگر از راه دور برای شما مهمان نوروزی خواهد آمد، از حالا به صورت تدریجی چیزهایی را آماده کنید؛ برای مثال فریزرتان را مجهز کنید یا میزی را گوشه پذیرایی مخصوص آجیل و میوه و ... در نظر بگیرید.
اغلب میهمان‌ها به میزبان باردارشان کمک می‌کنند مگر آنکه شما از آن دسته خانمها باشید که به اصطلاح کار کسی غیر از خودشان را قبول ندارند!
باور کنید که تجملات فقط فاصله‌ها را بیشتر می‌کنند. اگر شما هم خدای نکرده جزء کسانی هستید که در پذیرایی کردن تجملات به خرج می‌دهند، از فرصتی که بارداری برایتان ایجاد کرده است استفاده کنید و از پذیرایی ساده‌تر لذت ببرید.
2. استرس‌های خاص نوروزی خانم‌های باردار
دسته دوم استرس‌های خاص هستند یعنی استرس‌های مضاعفی که به دلیل شرایط بارداری ایجاد می‌شوند و جزء مواردی هستند که شما باید از قبل از نوروز برای مدیریت آنها فکری بکنید. چند مورد از رایج‌ترین این استرس‌ها شامل موارد زیر هستند:
ترس از تنها ماندن
ممکن است همسر شما ملزم باشد که چند روزی از تعطیلات عید را سرکار برود و علاوه بر آن دیگر اعضای خانواده‌تان هم درست در همان روزها سفری در پیش داشته باشند. در نتیجه شما مجبور باشید که ساعاتی در روز را تنها سپری کنید. این تنهایی برای بعضی از خانم‌های باردار موجب ایجاد ترس و یا اضطراب می‌شود. برای مثال ممکن است از باورهای خرافی که در این زمینه وجود دارند ترسیده باشند و یا از این بترسند که نکند احتیاج به کمک پیدا کنند و کسی در دسترسشان نباشد. اگر قرار است موقعیت تنهایی در نوروز برای شما هم پیش بیاید به چند نکته توجه کنید:
- چند کانال ارتباطی مطمئن را زیر سر داشته باشید.
- از بین دوستان، همسایه‌ها و ... دو سه نفری را پیدا کنید که در ساعات مورد نظر شما در دسترس باشند.
- از همسر و خانواده‌تان بخواهید که با شما در تماس باشند.
- به علاوه شماره تماس کانال‌های ارتباطی‌تان را در اختیار آنها هم بگذارید.
- برای ساعات تنهایی‌تان برنامه داشته باشید.
- مطالعه، تماشای برنامه‌های خوب تلویزیونی، گوش کردن به موسیقی، مدیتیشن، یوگا و هر کاری که به آرامشتان کمک می‌کند را در نظر داشته باشید.
کنجکاوی‌های دیگران
اصولاً بارداری یکی از موضوعات جذاب برای دورهمی‌ها است اما گاهی ممکن است کسانی هم باشند که از این گفتگوها برای ارضای کنجکاوی‌های بی‌موردشان استفاده کنند. برای مدیریت چنین موقعیت‌هایی به دو نکته مهم توجه کنید:
- حرف‌هایتان را با همسرتان یکی کنید
از قبل به همسرتان بگویید که این کنجکاوی‌ها شما را ناراحت می‌کنند و با هم هماهنگ کنید که اگر دیگران پرس و جو کردند، چه چیزهایی بگویید و چه مقدار اطلاعات بدهید.
اگر دوست ندارید مورد کنجکاوی دیگران قرار بگیرید، حواستان باشد که در میان گفتگوهای معمولی از مشکلات قبلی یا فعلی‌تان حرفی به میان نیاورید.
تمایل به تنهایی
تغییرات هورمونی دوران بارداری، موجب تغییرات خلقی در شما می‌شوند. برای مثال ممکن است احساس کنید که حوصله رفت و آمدهای عید را ندارید و ترجیح میدهید در خلوت دو نفره‌تان بمانید. در این صورت دو نکته را در نظر بگیرید:
ممکن است تمایل شما به تنهایی نشانه‌ای از افسردگی ناشی از بارداری باشد و نیاز به دارو داشته باشید.
- با همسرتان در میان بگذارید
به او بگویید که از وقتی باردار شده‌اید، قرار گرفتن در میان جمع موجب ایجاد چه احساساتی در شما می‌شود. همچنین از او بخواهید که به همراه شما در جلسات مشاوره و روان‌درمانی شرکت کند.
