زایمان طبیعی با اپیدورال، مزایا و خطرها

زایمان قاعدتا باید یکی از قشنگ‌ترین تجربه‌های زندگی هر خانمی باشد اما تصور برخی خانم‌ها از زایمان می‌تواند نگران‌شان کند چراکه منتظر درد و ناراحتی هستند.
با وجودی‌که بسیاری از خانم‌ها درخواست اپیدورال (داروهای مسکن درد) دارند تا زایمان راحت‌تری داشته باشند، خیلی‌ها زایمان طبیعی را انتخاب می‌کنند. در واقع ترس از عوارض زایمان با داروها و اپیدورال روبه افزایش است. در ادامه با مهم‌ترین موارد در زایمان اپیدورال و زایمان طبیعی آشنا می‌شوید و به این ترتیب راحت‌تر می‌توانید با پزشک و همسرتان در این مورد صحبت کرده و بهترین روش را برای خود و فرزندتان انتخاب کنید. همچنین در کنار این مطلب می‌توانید اپیدورال بهتر است یا اسپاینال را بخوانید.

چه زمانی اپیدورال انجام می‌شود؟

اپیدورال باعث کاهش درد در نقطه‌ای خاص می‌شود که در مورد زایمان، این کاهش درد در پایین‌تنه بدن اتفاق می‌افتد. معمولا خانم‌ها ترجیح می‌دهند این روش را انتخاب کنند.
گاهی هم ممکن است پیچیدگی‌های پیش‌بینی نشده‌ای که موقع زایمان پیش می‌آیند، باعث استفاده از دارو و اپیدورال شود که در برخی موارد هم همین مشکلات به سزارین می‌انجامند.
بنا به گزارش انجمن ماماها متخصصان بیماری‌های زنان و زایمان، معمولا بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه زمان می‌برد تا اپیدورال اثر کند و از طریق لوله‌ای در ستون فقرات انجام می‌شود.

خوبی اپیدورال این است که ...

بزرگترین مزیت اپیدورال، زایمان بدون درد است. با اینکه مادر ممکن است همچنان انقباضاتی را احساس کند اما درد به طور قابل ملاحظه‌ای کم می‌شود. در طول زایمان واژینال، شما همچنان از روند زایمان آگاه هستید و می‌توانید حرکت کنید.
اپیدورال در زایمان سزارین هم مورد استفاده قرار می‌گیرد تا درد ناشی از جراحی خارج کردن نوزاد از رحم را کاهش دهد. البته بسیاری از موارد سزارین هم تحت بیهوشی عمومی مادر انجام می‌شود و مادر در طول عمل هوشیار نخواهد بود.
به گزارش سازمان سلامت ملی آمریکا، از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۸، تعداد موارد سزارین حدود ۷۲ درصد افزایش داشته است و همین موضوع می‌تواند دلیل شهرت دیرپای اپیدورال باشد؛ با اینکه بعضی‌ها روش سزارین را انتخاب می‌کنند، اما در بیشتر موارد، سزارین در شرایطی استفاده می‌شود که زایمان به صورت طبیعی پیشرفتی ندارد.
البته در کشور خودمان، درحال حاضر تولد ۶۰ درصد از نوزادان ایرانی به شیوه سزارین است و این درحالی است که براساس آمار موجود فقط ۱۵ تا ۲۰ درصد نوزادان در کشورهای دیگر به روش سزارین به دنیا می‌آیند!

خطرات اپیدورال

روش اپیدورال هم می‌تواند عوارض جانبی خاص خودش را داشته باشد که از آن میان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کمر درد
• سردرد
• خونریزی مزمن (از محل تزریق)
• تب
• سختی تنفس
• افت فشار خون، که می‌تواند ضربان قلب نوزاد را کاهش دهد

نکته مهمی که نباید فراموش کنید این است که با وجود چنین خطراتی، این عوارض به ندرت مشاهده شده‌اند.
اینکه مادران در طول اپیدورال نمی‌توانند تمام جزئیات زایمان را احساس کنند، ممکن است منجر به بروز مشکل دیگری، مثل افزایش ریسک پارگی در طول زایمان واژینال شود.

زایمان طبیعی چطور پیش می‌رود؟

اصطلاح «زایمان طبیعی» معمولا برای توصیف زایمان واژینال بدون استفاده از دارو استفاده می‌شود. همچنین گاهی برای تفریق زایمان سزارین از طبیعی هم به کار می‌رود.

خوبی زایمان طبیعی این است که ...

آمار زایمان طبیعی با توجه به نگرانی‌هایی که در مورد اپیدورال و تاثیرش بر پاسخ طبیعی بدن به زایمان وجود دارد، در آمریکا افزایش یافته است. اشلی شی، که مربی یوگاست و موسسه «Organic Birth» را راه‌اندازی کرده و به خانم‌ها کمک می‌کند در خانه خودشان زایمان کنند، می‌گوید: «خانم‌ها دوست دارند در اتاق زایمان بدون دم و دستگاه باشند، دوست دارند برای زایمان در خانه باشند و فقط در مواقع ضروری به بیمارستان بروند، نمی‌خواهند مدام تحت نظارت باشند و بارها و بارها معاینه شوند و دوست دارند تماس فوری و بی‌وقفه پوستی با نوزاد تازه متولد شده‌شان داشته باشند و وقتی بند ناف از تپش و ارتعاش می‌ماند، آن را خودشان قطع کنند! اگر بین زایمان در یک استخر گرم و عمیق و زایمان روی یک تخت صاف که مدام اطرافیان‌تان شما را تشویق به «زور زدن» می‌کنند، می‌توانستید یکی را انتخاب کنید، روش منتخب شما کدام بود؟»
و البته بعضی از مادران آمریکایی هم زایمان طبیعی در بیمارستان را انتخاب می‌کنند؛ خوب است بدانید پس از گذشت ۲۰ سال، امسال میزان زایمان سزارین در کشورمان ۵/۵ درصد کاهش یافته و در حال حاضر نسبت ۵۰ به ۵۰ با زایمان طبیعی دارد.

خطرات زایمان طبیعی

مادرانی که زایمان طبیعی را انتخاب می‌کنند، تعداد کمی از خطرات جدی تهدیدشان می‌کند که معمولا اگر مادر مشکل پزشکی خاصی داشته باشد یا اتفاقی مانع از حرکت طبیعی نوزاد در کانال زایمان شود، احتمال بروز این خطرات افزایش می‌یابد.
برخی از نگرانی‌هایی که در مورد زایمان واژینال وجود دارد، عبارتند از:

• پارگی پرینه (محدوده ميان منطقه تناسلي و مقعد)
• درد رو به افزایش
• هموروئید
• مشکلات مثانه
• بی‌اختیاری ادرار
• ترومای روانی

آمادگی برای زایمان طبیعی

موضوع بسیار مهمی است؛ در آمریکا که زایمان طبیعی در خانه مرسوم است، برخی مادران ترجیح می‌دهند قابله یا ماما داشته باشند یا پروسه زایمان طبیعی را در بیمارستان انجام دهند.
برخی خانم‌ها هم دوست دارند همسرشان در طول زایمان در کنارشان حضور داشته باشد که در حال حاضر بسیاری از بیمارستان‌های کشورمان هم چنین امکانی را در اختیار زائو قرار می‌دهند؛ این کار می‌تواند باعث امنیت خاطر مادر شده و مانع از بروز بهم‌ریختگی‌های روانی او شود.
از جمله روش‌های غیردارویی که می‌توانند به کاهش درد کمک کنند، می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• ماساژ
• طب سوزنی
• گرفتن حمام گرم یا استفاده از کیسه آب گرم
• تغییر مکرر موقعیت برای خنثی کردن درد ناشی از تغییراتی که در لگن رخ می‌دهد

حرف آخر

با وجود پیچیدگی‌های زایمان، هیچ روش واحدی وجود ندارد که برای زایمان همه خانم‌ها کاربرد داشته باشد. بنا بر گزارش دفتر سلامت زنان آمریکا، فقط چند مورد خاص وجود دارد که در زایمان طبیعی حتما باید توسط متخصص بیماری‌های زنان و زایمان یا ماما بررسی شود:

• سلامت عمومی مادر و سلامت روانی و احساسی او
• سایز لگن مادر
• سطح تحمل مادر
• شدت انقباض‌ها
• اندازه و وضعیت قرار گرفتن بچه

بنابراین خوب است در طول بارداری تمام روش‌های ممکن برای زایمان خود را با پزشک متخصص بیماری‌های زنان و زایمان بررسی کنید و ببینید آیا به دارو و درمان خاصی نیاز دارید یا خیر، تا فرزندتان بدون هیچ سختی وارد این دنیا شود!