بالاخره واکسن آنفلوانزا، بزنیم یا نه؟

این روزها که پاییز حسابی دارد در شهر خودش را نشان می‌دهد، وقتی بادهای پاییزی ناگهان روز را تبدیل به یک فضای دل انگیز برای عاشقان اما نگران کننده برای مادران می‌کنند، بیشتر از همیشه، درباره سرماخوردگی کودکان بحث می‌شود. مادران و پدران، همانطور که لباس‌های گرم را از کمدها بیرون می‌آورند، به این فکر می‌کنند که چه کنیم فرزند عزیزمان از خطر سرماخوردگی در امان باشد؟ و طبیعتا، یکی از رایج‌ترین روش‌هایی که این روزها به ذهنشان می‌رسد، تزریق واکسن آنفلوانزا برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری است.

خبرهای ضد و نقیض در فضای مجازی

احتمالا همانقدر که از مزایای تزریق واکسن آنفلوانزا شنیده‌اید، اخباری هم درباره مضر بودن آن به گوشتان خورده است. در بعضی از متن‌های تلگرامی – منبع جدید کسب اطلاعات این روزها – هشدارهایی درباره استفاده از این واکسن مطرح می‌شود، یک نفر اعلام می‌کند واکسن آنفلوانزا بی‌فایده است و بهتر است زحمت زیادی به خودتان ندهید، یکی دیگر می‌گوید این واکسن را فقط عده محدودی از کودکان باید تزریق کنند نه همه آنها، خبر دیگری هم می‌رسد از این که تزریق واکسن آنفلوانزا نه تنها مفید نیست، بلکه خطرناک است؛ مثل پیام مادری در گروه‌های تلگرامی که گفته بود فرزند سالم و سرحالش، بعد از تزریق این واکسن، دچار بیماری‌های زیادی شده، اندامش به فلج مبتلا شده و کارش به بیمارستان و مراقبت‌های ویژه کشیده، او از پزشکان خواسته بود به مردم این اطلاعات را بدهند که تزریق این واکسن، به جای مفید بودن، باعث تجمع عفونت ویروسی شده و باعث می‌شود گلبول‌های سفید به رشته‌های عصبی حمله کرده و عواقب زیادی به همراه داشته باشند.

خطر دارد یا ندارد؟

در میان این همه خبر و اطلاعات متناقض، بالاخره باید چه کار کرد؟ به سراغ واکسن آنفلوانزا برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری در فصل‌های سرد سال برویم یا خطراتش را به جان نخریم و از راه‌های دیگری مراقب سرما نخوردن فرزندانمان باشیم؟ این خبرها چقدر صحت دارند؟

دکتر علی‌اصغر حلیمی، متخصص اطفال به این سوال نی‌نی سایت پاسخ می‌دهد که مضرات یا معایب واکسن آنفلوانزا چیست؟

او با اشاره به گفته‌های مادری که از عواقب واکسن خبر داده و بیماری‌های جدی فرزندش را ناشی از این تزریق دانسته بود، می‌گوید: در علم پزشکی، همیشه مواردی وجود دارد که نادر محسوب می‌شوند، این مورد هم جزو آنهاست. عواقب شدیدی که واکسن آنفلوانزا یا هر واکسن دیگری می‌تواند برای کودکان به همراه داشته باشد، شاید به اندازه یک در میلیون نفر باشد، بنابراین نمی‌توان آن را به همه افراد سرایت داد. اما این که این موضوع قابل تشخیص است که فردی به این واکسن حساسیت دارد یا نه؟ این هم قابل تشخیص نیست و کاملا بر حسب تصادف ممکن است چنین اتفاقی رخ دهد، بنابراین نباید موارد نادر را به همه تعمیم داد و علم پزشکی و دستاوردهایش را به راحتی زیر سوال برد.

همه بچه‌ها باید در برابر آنفلوانزا واکسینه شوند؟

ولی این واکسن را باید همه کودکان تزریق کنند؟ پاسخ دکتر حلیمی به این پرسش هم منفی است. او می‌گوید نیازی نیست که همه کودکان را در فصل سرد سال در برابر آنفلوانزا واکسینه کنیم، تزریق این واکسن پیشگیرانه، در حالت عادی برای بچه‌های سالم که هیچ بیماری یا مشکلی ندارند، توصیه نمی‌شود ولی وقتی بیماری‌های زمینه‌ای در کودک وجود داشته باشد و ممکن باشد ابتلا به آنفلوانزا آنها را تشدید کند، تزریق این واکسن توصیه می‌شود. این بیماری‌های زمینه‌ای شامل مواردی هستند مثل سابقه بیماری ریوی، آسم، بیماری قلبی، کلیوی و .... که البته واکسن آنفلوانزا برای این کودکان هم باید در شرایطی تزریق شود که بیماری‌شان کنترل شده است.
این متخصص اطفال درباره زمان تزریق واکسن آنفلوانزا هم تاکید می‌کند که بهترین زمان تزریق، اواخر تابستان و اوایل پاییز است که بیماری آنفلوانزا شایع می‌شود. تزریق این واکسن هم برای کسی که بار اول است آن را دریافت می‌کند باید بعد از یک ماه تکرار شود و برای افرادی که در سال‌های قبل این تزریق را داشته‌اند، باید هر سال تکرار شود و اینطور نیست که یک بار تزریق در طول عمر، فرد را از دوره‌های بعدی بی‌نیاز و برای همیشه در برابر ابتلا به آنفلوانزا مصون کند.

خودسرانه و غیرمعتبر تزریق نکنید

دکتر حلیمی همچنین به این اشاره می‌کند که برای تشخیص این که فرزند شما به این واکسن احتیاج دارد یا نه، بهتر است از پزشک متخصص کمک بگیرید تا با در نظر گرفتن همه شرایط جسمی و عادات تغذیه‌ای و پیش‌زمینه‌های سلامتی او، به شما بگوید که باید واکسن را تهیه کنید یا نه.

این متخصص همچنین می‌گوید: وقتی انواع سوءاستفاده‌ها ممکن است از نگرانی مادر و پدرها برای سلامتی فرزندشان به وجود بیاید و عده‌ای متقلب داروهای ناسالم یا تاریخ مصرف گذشته را به آنها عرضه کنند، بهتر است برای تزریق هر نوع واکسنی از جمله واکسن آنفلوانزا فقط به داروخانه‌ها، درمانگاه‌ها و متخصصان مراجعه کنند تا خیالشان بابت سلامت فرزندشان راحت باشد. او همچنین توصیه می‌کند در شرایطی که واکسن آنفلوانزا به اندازه همه نیست، بهتر است اولویت‌ها رعایت شود و حتی اگر والدین فرزندان سالم می‌خواهند این پیشگیری را انجام دهند، دقت داشته باشند که کودکان دارای بیماری‌های زمینه‌ای، سالمندان و بیماران خاص، در اولویت بیشتری قرار دارند، بنابراین در شرایط کمبود واکسن به نیاز ضروری آنها توجه کنند.

با واکسن یا بدون واکسن، مراقب باشید

این متخصص در عین حال توصیه می‌کند که با رسیدن فصل سرما، بدون واکسن یا با واکسن پیشگیرانه آنفلوانزا، بهتر است مراقب سلامتی خود و فرزندانتان باشید و هشدارهای همیشگی را جدی بگیرید و به آنها عمل کنید، مواردی مانند فاصله گرفتن از افراد مبتلا به سرماخوردگی و آنفلوانزا و پرهیز از دست دادن، بوسیدن و در آغوش گرفتن آنها، شستن مرتب دست‌ها بعد از تماس با وسایل عمومی مانند تلفن، صفحه کلید کامپیوتر، دستگیره درها و ...، پوشاندن بینی هنگام عطسه و سرفه، تغذیه مناسب فصل سرما، تهویه محل کار و زندگی با باز کردن پنجره در طول روز، پوشیدن لباس گرم، تهیه اسباب‌بازی‌های قابل شستشو برای کودکان مخصوصا آنها که به مهدکودک می‌روند و سایر توصیه‌های بهداشتی که حتما خودتان آنها را بهتر می‌دانید و با به کار گرفتنشان، در سلامت کامل خانوادگی، از پاییز و زمستان لذت خواهید برد.