نی نی سایت: احتمالا اصطلاح«هموپتزی» تا به حال به گوش‌تان نخورده است اما خوب است با «هموپتزی» . علت شایع آن آشنا شوید که می‌تواند برای کودکان و البته بزرگسالان خطرساز شود.
به گفته دکتر محمدرضا بلورساز، خروج خون همراه با سرفه یا خلط خونی رنگ را "هموپتزی" می‌گویند و شدت این عارضه به صورت از دست رفتن ناچیز خون در یک عفونت حاد گرفته تا خونریزی شدید و کشنده‌ای که در اثر تخریب جدار عروق بزرگی همچون نئوپلاسم و یا یک عفونت عمیق و مخرب ریوی مانند برونشکتازی، سل ریوی حفره‌ای و یا یک آسپرژیلوما ایجاد شده، متغیر است.
این فوق تخصص بیماری های عفونی اطفال با بیان این مطلب افزود: اگرچه زمانی سل شایع‌ترین علت هموپتزی بود ولی در حال حاضر علل این عارضه متنوع و متفاوت است. در بالغین شایع‌ترین علل خلط خونی، برونشیت، برونکوژنیک کارسینوما، سل و برونشکتازی است و در کودکان هموپتزی بیشتر به علت عفونت، تروما به علت عوارض تراکئوستومی (لوله گذاری) یا آسپیراسیون جسم خارجی است.
بیماری قلبی عروقی، علت هموپتزی
این فوق تخصص بیماری های عفونی اطفال علایم بیماری را خونریزی از رگه‌های خون در خلط تا خونریزی شدید متغیر دانست و افزود: اگرچه این مشکل در اکثر موارد خفیف و خود محدود شونده است ولی ضایعات به علت آنومالی‌های عروق ریوی و بیماری‌های مادرزادی قلب تهدید کننده حیات است.
بلورساز با تاکید بر اینکه تخمین میزان خون از دست رفته برای ارزیابی کلینیکی این بیماران مفید است یادآور شد: از دیگر علل هموپتزی می‌توان به علل قلبی عروقی (مالفورماسیون‌های شریانی وریدی، آمبولی ریوی)، واسکولیت‌ها (بیماری‌های اتوایمیون و بیماری آنتی بادی علیه غشاء پایه گلومرولی)، توکسین (کوکائین، پنی‌سیلامین)، بدخیمی‌ها و علل ایدیوپاتیک، کیست برونکوژنیک، تلانژکتازی چند گانه و دوپلیکاسیون مری اشاره کرد.
تشخیص قطعی عارضه با بررسی منشاء خونریزی
وی خاطر نشان کرد: مهم‌ترین نکته این است که بررسی شود خونریزی هموپتزی است و با خونریزی‌های خارج ریوی مثل خونریزی از بینی و خونریزی گوارشی و اینها با هم اشتباه نشود. هماتمز ممکنست با هموپتزی به خصوص در اطفال اشتباه شود. رنگ هموپتزی قرمز روشن است و با خلط همراه است اما هماتمز قرمز تیره یا قهوه‌ای رنگ است و اغلب با تکه‌های غذا بروز می کند. هموپتزی، قلیایی، اما هماتمز، اسیدی است.
این استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به بررسی انجام شده گفت: نتایج یک بررسی انجام شده طی 5 سال بر روی 52 بیمار در بیمارستان مسیح دانشوری قابل توجه بود، به طوری که از نظر توزیع سنی بیشترین فراوانی مربوط به گروه سنی بالای 10 سال بود (43 مورد، 82.7 درصد) از نظر توزیع جنسی 5.61 درصد موارد مذکر بودند. از نظر علت ایجاد عارضه، در این مطالعه بیشترین فراوانی مربوط به بیماری سل با 10 مورد (19.2درصد) بود. پس از آن بدخیمی‌ها (6 مورد)، هموپتزی ایدیوپاتیک (6 مورد) و سینوزیت (5 مورد) در رتبه بعدی قرار داشتند.
بلورساز افزود: در این مطالعه 6 مورد مرگ (11.5 درصد) گزارش شد و علل آن شامل 2 مورد کانسر ریه، یک مورد آمفیزم لوبار مادرزادی، یک مورد آلوئولار پروتئینوزیس، یک مورد کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک و یک مورد ترومبوآمبولی ریه مزمن بوده است.
پیگیری بیماری به شدت علایم بستگی دارد
وی تصریح کرد: پیگیری بیماری به علت و شدت هموپتزی بستگی دارد و بیمار باید از اهمیت مراجعه بعدی به پزشک مطلع شود. اگر علت زمینه‌ای هموپتزی مشخص نباشد، باید بیمار 2 تا 3 سال بعد از درمان اولیه بررسی شود.
این فوق تخصص بیماری های عفونی اطفال با تاکید بر اینکه هموپتزی یافته شایعی در کودکان نیست، خاطر نشان کرد: با توجه به اهمیت بیماری، در کودکان باید نشانه ها جدی گرفته شود و بیمار به محض بروز علایم بستری شود و تا تشخیص نهایی تحت نظر باشد.
بلورساز افزود: بررسی علل با علائم همراه بیماری، یافته‌های آزمایشگاهی و رادیولوژیک، همچنین روش‌های تشخیصی و درمانی مزتبط است که در برخورد با هموپتزی پزشک را در تشخیص زودرس و درمان موثر یاری می‌کند.
این فوق تخصص بیماری های آسم و آلرژی گفت: درمان هموپتزی درمان طبی و در صورت نیاز جراحی است و در هر صورت ارزیابی سیستمیک و سریع تمام بیمارانی که به علت هموپتزی بستری می‌شوند ضروری است.
