نی‌نی سایت: این روزها سوژه داغ صحبت‌های پزشکی پیرامون یک بیماری می‌چرخد، خطر آنفلوآنزای مرغی در حال حاضر همه را نگران کرده و هشدارها و نکات ایمنی از صداوسیما گرفته تا پوستر و بروشور در مراکز بهداشتی دیده می‌شود. حتی در شبکه‌های اجتماعی نیز مردم به هم پیام‌های بهداشتی می‌دهند و نکات مهم درباره پیشگیری از بروز این بیماری را یادآوری می‌کنند.
اوج این خبرها سه هفته پیش بود که اخباری پیرامون مشاهده آنفلوآنزای مرغی در تهران منتشر شد. وزارت جهاد کشاورزی کشور در گزارشی به سازمان بهداشت جهانی دام اطلاع داد که در دو مرغداری تهران آنفلوآنزای مرغی با ویروس H5N8 مشاهده شده است. بر اساس این گزارش تعدادی از مرغ‌های موجود در این دو مرغداری بر اثر بیماری تلف شدند و بقیه مرغ‌ها نیز برای جلوگیری از شیوع در کشتارگاه‌ها کشته شدند.
از کجا آمد؟
همراه با موج جدیدی که از شیوع آنفلوآنزای مرغی در مناطق مختلف، مخصوصا کشورهای همسایه مانند عراق به راه افتاده است کشور ما امسال نیز درگیر این بیماری شده است. البته خوشبختانه تاکنون اخبار جدیدی مبنی بر مشاهده موارد مشابه این بیماری از مراکز پرورش مرغ در سایر استان‌ها مخابره نشده و اقدامات پیشگیرانه نیز در حال انجام است. نظارت‌ها بر مرغداری‌ها شدیدتر شده و موارد بهداشتی و سلامتی در کشتارگاه‌ها به دقت بررسی می‌شود تا جلوی گسترش این بیماری گرفته شود.
چرا خطرناک است؟
آنفلوآنزای مرغی نوعی بیماری در پرندگان است که عامل انتقال آن ویروس است و به همین علت می‌تواند به سرعت شیوع پیدا کند. البته این بیماری در نوع ویروس‌های مختلف دارای شدت و ضعف است که در موارد شدید بسیار خطرناک و کشنده است. ویروس نوع A از این بیماری، انواع شدیدی از بروز علائم را دارند که به مرگ حیوان منجر می‌شوند. این ویروس خودش دارای انواع H5 و H8 است.
موضوع از آنجایی اهمیت پیدا می‌کند که برخی از انواع آنفلوآنزای مرغی به دیگر جانداران و انسان نیز قابل انتقال است و آنها را نیز درگیر می‌کند. البته به گفته مسوولان در کشور ما فعلا هیچ موردی از ابتلا به آنفلوآنزای پرندگان از ویروس H5N8 مشاهده نشده است. حتی به گفته مهدی خلج، رئیس سازمان دامپزشکی هنوز «هیچ گزارشی از ابتلای انسانی به این بیماری در جهان و کشورهای درگیر با آن ارائه نشده است»، اما نکته اینجاست که او در ادامه اضافه می‌کند: «احتمال این انتقال وجود دارد.» به همین دلیل اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از شیوع این بیماری در مرغداری‌ها در حال انجام است تا جلوی شیوع آن و درگیر شدن انسان را بگیرند.
کدام حیوانات ناقل هستند؟
آنفلوآنزای پرندگان هم در میان پرندگان وحشی دیده می‌شود و هم پرندگان اهلی مانند مرغ، خروس، بوقلمون، ، پرندگان زینتی، شترمرغ، اردک و غاز را درگیر می‌کند. به همین دلیل علاوه بر نظارت و کنترلی که روی محصولات مرغداری‌ها انجام می‌شود باید مراقب استفاده از گوشت پرندگان وحشی و نیز نگهداری از پرندگان در محیط خانه خود باشیم.
به همین استفاده از گوشت پرنده شکار نیز تا اطلاع ثانوی نباید استفاده کرد. حتی از طرف مراجع رسمی اعلام شده که هیچ پروانه شکار جدیدی برای پرنده در هیچ یک از مناطق کشور صادر نمی‌شود و حتی برای کسانی هم که قبلا پروانه شکار دریافت کرده‌اند نیز تا اطلاع بعدی شکار ممنوع است. این موضوع مخصوصا در مناطقی از کشور مانند استان‌های شمالی که این روزها میزبان پرندگان مهاجر از کشورهای مجاور هستند قابل تامل است.
چه علائمی دارد؟
علائم آنفلوآنزای مرغی بسیار شبیه به آنفلوآنزای معمولی است. اگر این ویروس به بدن منتقل شود ظرف سه تا پنج روز علائم شامل تب، سردرد، گلودرد، دردهای عضلانی و سرفه بروز پیدا می‌کنند. البته در مورد برخی از انواع این ویروس مواردی مانند اسهال و استفراغ نیز مشاهده شده و در برخی افراد ورم چشم خفیف نیز در اثر این بیماری ایجاد می‌شود.
برای پیشگیری چه کنیم؟
با رعایت چند نکته ساده می‌توان امکان ابتلا به بیماری آنفلوآنزای مرغی را به شدت کاهش داد تا خیال‌مان از بابت سلامتی خودمان و خانواده‌مان آسوده باشد. در اینجا به 5 نکته مهم در این باره اشاره می‌کنیم:
1. از آنجایی که کودکان در مقابل انتقال بیماری و ویروس آسیب‌پذیر هستند باید مراقب آنها باشیم و از تماس کودکان با پرندگان جلوگیری کنیم. بهتر است با پرندگان تماس مستقیم نداشته باشیم و مخصوصا پرندگان زینتی که از کشورهای مجاور وارد ایران می‌شوند را خریداری نکنیم. اما اگر در محل زندگی یا کار خود پرنده نگهداری می‌کنید در صورت مشاهده علائمی از بیماری یا مرگ ناگهانی حتما با متخصص مشورت کنید.
2. شست‌وشوی مرتب دست‌ها برای جلوگیری از انتقال آلودگی‌های مختلف و انتقال ویروس همیشه موثر و مهم است. در مورد بیماری آنفلوآنزای مرغی نیز شستن دست‌ها مخصوصا قبل از خوردن غذا و بعد از استفاده از دستشویی ضروری است.
3. برای استفاده از گوشت مرغ و تخم‌مرغ لازم است آن را به صورت کامل بپزید و از خوردن تخم‌مرغ نیم‌پز یا گوشت خام خودداری کنید. مرغ شما باید به مدت نیم ساعت در 70 درجه سانتیگراد پخته باشد. در ضمن برای بسته‌بندی و نگهداری از گوشت مرغ و تخم مرغ نکات بهداشتی را در نظر داشته باشیم. یعنی در هنگام پاک کردن و شست‌وشوی مرغ خام، دستکش به دست داشته باشیم و مرغ و تخم‌مرغ را از بقیه مواد غذایی جدا کنیم.
4. توصیه کلی در زمان تهیه و آماده‌سازی گوشت این است که تخته گوشت خام را جدا کنید. نباید بعد از پخت گوشت آن را روی تخته‌ای خرد یا تکه کنید که گوشت و مرغ خام را روی آن بریده‌اید. زیرا آلودگی‌ها از تخته گوشت خام به گوشت پخته منتقل می‌شود. شست‌وشوی مرتب تخته برش را نیز فراموش نکنید.
5. تا اطلاع ثانوی از خرید مرغ یا خروس از بازارهای باز و محلی یا روستاها و حاشیه شهرها خودداری کنید چون ممکن است به ویروس آنفلوآنزای مرغی مبتلا باشند. برای خرید مرغ و تخم‌مرغ به مراکز معتبر مراجعه کنید و از محصولات بهداشتی و بسته‌بندی شده که مهر تایید دارند و تخم‌مرغ‌هایی که تاریخ مصرف آنها مشخص است، استفاده کنید.
اما بحث در مورد آنفلوآنزای مرغی باعث شد ما نگاهی به موضوعات زیر داشته باشیم:
ماجرای هورمون‌های تزریقی و خوراکی به مرغ چیست؟
مرغ‌های ارگانیک تا چه حد قابل اطمینان هستند؟
استفاده از مرغ سبز چه خطراتی دارد؟
در مطالب آینده می‌توانید گزارش‌های ما را در این زمینه مطالعه کنید.
