نی‌نی سایت: اغلب در مورد امگا3 و مکمل‌های مرتبط با آن می‌شنویم. در تبلیغات بسیاری از محصولات غذایی صحبت از این ماده است و برای اینکه نشان دهند که محصول آنها چقدر مفید و برای بدن شما ضروری است، «حاوی امگا3» بودن آن را به شما متذکر می‌شوند. اما امگا3 چیست که تا این میزان اهمیت دارد؟ در کدام مواد غذایی یافت می‌شود و کمبود آن در بدن چه عوارضی را به وجود خواهد آورد؟ این سوالات را از نرگس جوزدانی، کارشناس تغذیه و رژیم‌درمانی می‌پرسیم و او توضیحات کاملی می‌دهد که در ادامه می‌خوانید؛
امگا3 چیست؟
برخی از اسیدهای چرب هستند که برای بدن ضروری بوده و بسیار مفید هستند.اما بدن ما قادر به ساخت آنها نیست و باید از منابع غذایی این اسیدهای چرب را تامین کنیم. اسیدهای چرب امگا3 جزو این دسته هستند که نقش مهمی در پیشگیری از بیماری‌های قلبی دارند و انجمن قلب آمریکا توصیه می‌کند حداقل دو بار در هفته با مصرف ماهی‌هایی مثل سالمون، ماهی تن و ساردین این نیاز بدن خود را تامین کنید.
در این ماهی‌ها دو نوع اسیدهای چرب امگا3 به صورت ایکوزاپنتانوئیک اسید و دکوزا هگزانوئیک اسید وجود دارد و در منابع گیاهی مثل دانه‌ها و مغزها نیز به صورت آلفا لینولئیک اسید وجود دارد.
اهمیت
برخی تحقیقات نشان می‌دهد در فرهنگ‌هایی که مصرف امگا3 در رژیم غذایی آنها بالا است احتمال ابتلا به افسردگی کاهش می‌یابد. همچنین استفاده از مکمل امگا3 می‌تواند اثر بخشی داروهای ضد افسردگی را افزایش داده و در درمان نشانه‌های بیماری دوقطبی نیز موثر است.
رژیم غذایی حاوی مقادیر بالای امگا3 میزان التهاب را در بدن کاهش می دهد که در درمان بیماری آسم نیز اهمیت دارد. همچنین استفاده از امگا3 می‌تواند در پیشگیری از آلزایمر و از دست دادن حافظه در اثر کهولت سن موثر باشد.
یکی از مکمل‌های امگا3، روغن ماهی است که حاوی EPA , DHA هستند. روغن ماهی می‌تواند دردهای مفصلی را کاهش دهد و DHA در رشد سیستم بینایی و عصبی نوزادان نیز نقش دارد. همچنین مکمل‌های امگا3 می‌توانند اثربخشی داروهای ضد التهابی را افزایش دهند. از طرفی نیز مصرف مکمل روغن ماهی تری‌گلیسیرید خون را کاهش می دهد. افزایش تری گلیسیرید خون می‌تواند منجر به بیماری‌های قلبی شود.
اما در زمینه استفاده از مکمل های امگا3 برای عملکرد بهتر ریه‌ها هنوز مطالعات بیشتری لازم است. برخی تحقیقات نشان می‌دهد روغن ماهی می‌تواند علائم بیش‌فعالی در کودکان را کاهش داده و مهارت‌های فکری آنها را افزایش دهد. تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است و در مورد کودکان عموما از مکمل‌ها استفاده نمی‌کنیم.
منابع طبیعی
از منابع خوب امگا3 ماهی‌ها هستند. اما برخی ماهی‌ها حاوی جیوه و ترکیباتی سمی هستند؛ مثل کوسه‌ماهی که در زنان باردار و کودکان استفاده از این ماهی‌ها توصیه نمی‌شود و به طور کلی بهتر است از این نوع ماهی‌ها در هفته بیشتر از 200 گرم استفاده نشود. سالمون دریای آزاد منبع مناسب و امنی از اسیدهای چرب امگا3 است.
منابع خوب آلفالینولئیک اسید نیز عبارتند از: گردو، دانه کتان، روغن کانولا و روغن سویا.
اگرچه اسیدهای چرب امگا3 برای سلامتی ما مفید هستند اما از روغن‌ها و مغزها به علت داشتن کالری بالا در حد متعادل استفاده کنید. برای افرادی که بیماری‌های قلبی دارند مصرف یک گرم روغن ماهی روزانه توصیه می‌شود.
عوارض استفاده از مکمل‌ها
از عوارض مصرف مکمل‌های امگا3 برای افراد مختلف سوءهضم و نفخ است که با توجه به شرایط بدن شما ممکن است به آنها دچار شوید. نکته مهمی که باید در مصرف قرص‌های روغن ماهی در نظر داشت این است که برخی از این قرص‌ها از ماهی‌های دارای جیوه بالا تهیه شده‌اند و به همین علت برای سلامت شما مفید نیستند. مخصوصا استفاده آنها برای کودکان و زنان باردار توصیه نمی‌شود. بنابراین در هنگام تهیه دقت داشته باشید که از قرص‌های بدون جیوه خریداری کنید. همچنین مصرف مکمل‌های امگا3 می‌تواند خونریزی را افزایش دهد. پس اگر مستعد خونریزی هستید یا داروهایی مثل کومادین، وارفارین، پلویکس، بوسپیرون و داروهای رقیق کننده خون استفاده می‌کنید، حتما قبل از استفاده از مکمل‌های امگا3 با پرشک خود مشورت کنید. اما فراموش نکنید که استفاده از امگا3 و مکمل‌های آن در هر صورت نیاز بدن شماست و کمبود اسیدهای چرب می‌تواند باعث خستگی، عدم تمرکز، خشکی پوست، مشکلات قلبی، تغییر خلق‌وخو و افسردگی شود.
