نی نی سایت: تکنیک تن‌آرامی برای خانم‌های بارداری که از درد زایمان وحشت دارند و با شنیدن تجربه‌های دیگران بیشتر دچار دلهره و اضطراب می‌شوند بسیار موثر است. چون آنها با تمرین مدوم این تکنیک یاد می‌گیرند که چگونه درد و تنش را در هنگام زایمان از خود دور کنند و مقاومت بدن‌شان را افزایش دهند. به همین دلیل ما به گفتگو با سکینه بهبودی، کارشناس مامایی پرداختیم و از او خواستیم تا درباره چگونگی تاثیر این تکنیک بر بدن مادران باردار برای‌مان توضیح دهد.
بهبودی درباره تکنیک تن‌آرامی می‌گوید: این تکنیک برای کاهش درد و تنش‌های زایمان بسیار موثر است. تن‌آرامی باعث هماهنگی واکنش‌های روانی و فیزیولوژیکی می‌شود که در هیپوتالاموس مغز اتفاق می‌افتد و همچنین تحریکات سیستم اعصاب مرکزی را کاهش می‌دهد. این تکنیک در واقع نوعی مقاومت فیزیولوژیکی بدن نسبت به استرس است. در مواقع استرس و نگرانی سطح آدرنالین خون بالا می‌رود و تن‌آرامی باعث می‌شود بدن با این جریان مقابله کند و باعث تنظیم تنفس، تنظیم ضربان قلب، تنظیم فشار خون و متابولیسم بدن می‌شود.
تنظیم این فاکتور‌ها از طریق جلوگیری از عملکرد فعال‌کننده‌های سیستم عصبی انجام می‌شود. زمانی که آدرنالین، سیستم عصبی خودکار را فعال می‌کند، تکنیک تن‌آرامی از آن جلوگیری می‌کند. هر وقت عضلات ما سفت و منقبض شوند، سختگی و درد را بیشتر حس می‌کنیم اما تن‌آرامی باعث می‌شود بدن و عضلات شل شوند و حس خستگی و درد را کمتر احساس کنیم.
تأثیرات تن‌آرامی بر بدن
بهبودی با بیان اینکه تن‌آرامی کمک می‌کند مغز در حالت آلفا قرار بگیرد، درباره آن توضیح می‌دهد: زمانی که امواج آلفای مغز تولید می‌شوند، کارایی و توانایی ذهن بسیار افزایش پیدا می‌کند و شرایط دلخواه برای بدن حاصل می‌شود. پرتوی آلفای مغز بسیار قوی و مربوط به سطح نیمه خود‌آگاه مغز است و این پرتو‌‌ها تنها در حالت نیمه‌هوشیاری و آرامش، استراحت و نیمه تابیده می‌شوند.
در شرایط ترس و استرس (در زمان زایمان) یک‌واکنش غیر‌ارادی در بدن خانم‌ها ایجاد می‌شود و در پی آن واکنش، آدرنالین و نور اِپی نفرین ترشح می‌شوند. این دو، هورمون‌های استرس‌زا هستند که جریان خون به مغز و ریه را افزایش می‌دهند. همچنین این دو هورمون سبب افزایش ضربان قلب مادر و افزایش تعداد تنفس می‌شود که جزو سیستم سمپاتیک بدن هستند. اما در مقابل سیستم سمپاتیک، سیستم پاراسمپاتیک وجود دارد که آرامش و راحتی را برای مادر به همراه دارد و به‌طور کلی عملکرد کلی بدن را بهبود می‌‌بخشد.
خانم‌های بارداری که می‌خواهند عملکرد بدن‌شان و هضم و جذب مواد غذایی آنها در دوران بارداری خوب باشد، میتوانند این تمرین را انجام دهند. در تن‌آرامی، عملکرد نیمه راست مغز فعال شده و در پی آن سیستم پاراسمپاتیک بدن فعال می‌شود، در نتیجه عملکرد بدن بهبود پیدا می‌کند. علاوه بر تن‌آرامی، افکار معنوی، تصورات ذهنی مثبت، موزیک ملایم، ریتم، رنگ و رایحه باعث فعال شدن نیمکره راست مغز می‌شوند.
بهبودی درباره نقش تن‌آرامی در هنگام زایمان می‌گوید: در طول زایمان و درد ناشی از آن، ترس و اضطراب باعث افزایش سفتی و تنش عضلات بدن به‌ویژه رحم می‌شود در نتیجه اکسیژن‌رسانی که از طریق رحم به جفت و جنین انجام می‌شود، مختل شده و میزان اکسیژن کاهش می‌یابد. از طرفی سفتی دیواره شکم نیز می‌تواند کارایی انقباضات رحمی را کم کند. همچنین سفتی عضلات باعث افزایش اسید لاکتیک شده و درد و خستگی را بیشتر می‌کند.
بنابر‌این ادراک درد از طرف مادر بیشتر می‌شود و او باید در این شرایط برای مرحله نهایی زایمان ذخیره‌سازی انرژی داشته باشد. به همین دلیل اگر مادر تن‌آرامی را بلد باشد، می‌تواند در هنگام زایمان انرژی بیشتری ذخیره کند. شل شدن عضلات، کاهش حس درد، افزایش اعتماد به نفس و افزایش کنترل مادر بر اوضاع خودش در هنگام زایمان، در نتیجه تمرین تن‌آرامی رخ می‌دهد. مادر حتی با استفاده از این تکنیک می‌تواند به راحتی با وقایع استرس‌زای پس از زایمان و دوران شیردهی راحت‌تر کنار بیاید. تن‌آرامی شیوه‌ای است که نه تنها مادر بلکه همه اعضای خانواده میتوانند برای کاهش استرس از آن استفاده کنند.
تاثیرات تن‌آرامی در بارداری
1- باعث کاهش مشکلات بدن مانند سردرد، درد پشت و فشار خون می‌شود.
2- کاهش حالات روحی مانند عصبانیت، از کوره در رفتن و خسته شدن
3- حفظ انرژی بیشتر بدن
4- تقویت تمرکز ذهن
5- ارتقای حس مقاومت در برابر مشکلات
6- کارایی بیشتر در انجام کار‌های روزانه
