اگر اندکی در دنیای اطراف خود دقت کنید متوجه می شوید تواناترین انسان ها کسانی هستند که می توانند چیزهای تازه به وجود آورند آنها مفاهیم تازه ای را خلق می کنند و می توانند برای مشکلات بزرگ ، از "هیچ" راه حل بسازند. آنان در حداقل زمان ،حداکثر کاررا انجام می دهند و از بقیه ی مردم خوشحال ترند زیرا زیر بار مشکلات کمر خم نمی کنند.
ذهن این افراد در برخورد با مسائل و معضلات جدید، در حال ساختن پرونده هایی است که کاملاً تازه است. علاوه بر این، آنان کسانی هستند که زندگی را برای خود و دیگران آسانتر می کنند . وجود چنین انسان هایی باعث گردیده که تمدن اولیه انسان غار نشین به تمدن پیشرفته امروزی بدل گردد. تفاوت این افراد در این است که آنها ذهن خلاق خود را پرورش داده اند و همواره سعی کرده اند مقلد و پیرو نباشند .
روند رشد و رسیدن به چنین زمینه ای از کودکی آغاز می گردد . افراد خلاق فرصت این را داشته اند در زمانی که خردسال هستند خود را پیدا کنند و در سال های بعد استعدادشان را شکوفا کنند.
کودک به طور ذاتی هر چه را از اطراف می گیرد به شکل بازی و نقاشی و کارهای عملی باز تولید می کند. مثلاً : یک دختر کوچک ، صحبت های مادرش را که به او گفته است ، برای عروسکش می گوید. خاطرات، ذهنیات، علائق، ترسها و نگرانی هایش را ، که به او منتقل گردیده با نقاشی وبازی بازگو و از خود گذر می دهد و این گونه ذهنش را تخلیه نموده و به اصطلاح روانشناسان "فنگ شویی" می کند که این عمل تضمین کننده سلامت روان او خواهد بود .
در بین فعالیت های کودک نقاشی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، چون تماماً از درون کودک سرچشمه می گیرد. والدین و مربیان نباید با دخالت از روی ناآگاهی در کار کودک ، و با آموزش و یا تصحیح نقاشی او، این روند تخلیه روانی را تخریب کنند. آنها با این کار روزنه ی خروجی ذهن کودک را می بندند وموجب انباشتگی ذهن او می شوند که این باعث بروز عوارضی است که عمل "خود درمانی" به وسیله نقاشی را قطع می کند .
ابتدا کودک با بازی شروع می کند و سپس به خط خطی کردن می پردازد خط خطی کردن مرحله تکامل یافته تر و خلاق تر همان بازی است . کم کم با رشد او نقاشی اش نیز از مرحله خط خطی خارج شده و پیشرفته تر می گردد. دیگر نقاشی فقط وسیله لذت و بازی نیست بلکه با آن به طور ناخودآگاه مسائل و مشکلاتش را بیان می کند. حتی اگر او شی رنگ دانه ای یا نوک تیزی بیابد با آن روی دیوار نقاشی می کند. این حالت تقریباً غریزی می باشد در واقع نقاشی به عنوان یک ابزار – بیانگر تحول کودک – وسبب و وسیله تکامل او است.
نقاشی در تشکیل شخصیت و روان کودک اهمیت بسزایی دارد . نه تنها سؤالاتی برایش مطرح می سازد و به او امکان شناسایی محیط و شرکتش را در آن فراهم می کند ، بلکه به او امکان می دهد تا مسائلی را که به صورت نامنظم از همه طرف برایش مطرح می شود، به شکل صورت بندی شده ، منظم کند.
در"نقاشی خود انگیخته" کودک نوعی "پیشگیری" است، شاید نوعی "واکسن روانی" و بسیاری از مواقع یک "درمانگر بزرگ" که جلو رشد بسیاری از مشکلاتی که از کودکی سرچشمه می گیرد را سد می کند و انرژی او را به مسیر درست هدایت می کند تا آینده ای بهتر را در پیش بگیرد . به زبان بسیار ساده اگر خلاقیت از سمتی وارد شود و به صورت عادت گردد ، تمام مشکلات فرد از زندگیش رخت بر می بندد. و بهترین زمان شروع این تمرین از خردسالی و بهترین وسیله نقاشی است .
گردآورنده : علیرضا صدیق منش - کارشناس روانشناسی و نوروتراپیست
