پدر و مادرهایی که کودک مبتلا به اوتیسم دارند، میخواهند برای مسافرت نوروزی برنامهریزی کنند اما بیشترین نگرانی آنها این است که کودکشان برای این سفر به چیزهایی نیاز دارد و چه شرایطی باید داشته باشد؟ به همین دلیل خبرنگار نینیسایت به گفتگو با تورج عنبرا، کارشناس کاردرمانی پرداخته و از یکی از مشاوران و مادران انجمن اوتیسم ایران نیز درباره این موضوع نظرخواهی کرده است.
تورج عنبرا، کارشناس کاردرمانی، مسافرت رفتن با کودک مبتلا به اوتیسم را ممنوع نمیداند و درباره آن میگوید:«سفر کودکان مبتلا به اوتیسم نیازمند رعایت نکاتی است که پدر و مادرها در صورت رعایت آنها هم مسافرت لذتبخشی خواهند داشت و هم میتوانند با تجربهای که از این مسافرت کسب کردهاند، مهارتهای اجتماعی و تعاملی کودک با محیط را افزایش دهند.»
والدین باید قبل از مسافرت با کودک مبتلا به اوتیسم، اطلاعات کامل و جامعی درباره جایی که میخواهند بروند جمعآوری کنند. همچنین اگر فیلم یا عکسی از آن محل دارند حتما به کودکشان نشان دهند و اطلاعات لازم را برایش توضیح دهند تا او با آنجا آشنا شود. بر همین اساس آقای عنبرا توضیح میدهد:« با توجه به وسیله نقلیهای که دارید و یا می خواهید با آن به مسافرت بروید، قبل از حرکت، زمان شروع حرکت و زمان کل مسافرت را محاسبه کنید. اگر برای این مسافرت لازم است بلیطی تهیه کنید یا هتل و محل اسکانی را انتخاب کنید، مطمئن شوید که حتما رزرو شوند. همچنین شرایط خاصی ممکن است در سفر پیش بیاید که باید آنها را در نظر بگیرید و خودتان را برایشان آماده کنید. قبل از سفر، فهرستی از نیازهای کودک را تهیه کنید که شامل داروهای مصرفی، جعبه کمکهای اولیه و وسایلی که کودک به آن وابستگی حسی و عاطفی دارد و باعث آرامش او میشوند باشد.»
سعی کنید قبل از سفر، شرایط سفر را در خانه برای کودکتان شبیهسازی کنید و خوب نقش بازی کنید تا او کمی با شرایط سفر آشنا شود. چون هرچقدر که یک کودک مبتلا به اوتیسم پیشبینی کند چه اتفاقی قرار است بیفتد کمتر دچار آشفتگی میشود.
قبل از سفر به جایی که میخواهید بروید خوب فکر کنید و شرایط کودکتان را به ویژه از لحاظ حسی در نظر بگیرید. آقای عنبرا درباره حس این کودکان میگوید:« برای مثال ممکن است همه فکر کنیم که مسافرت و ساکن شدن در کنار دریا برای همه آرامبخش است اما باید بدانید که صدای ایجاد شده توسط موجها میتواند باعث بهمریختگی کودک اوتیستیک میشود. قبل از سفر خودتان و کودک را برای ورود به جاهایی مانند فروشگاه که با مشکلات حسی کودکتان تطابق ندارد، آماده کنید. مثلا اگر کودکتان از سر و صدای فروشگاه یا زمین بازی خوشش نمیآید، میتوانید از هدفون برای کاهش صدای محیطی استفاده کنید.»
این کارشناس کاردرمانگر معتقد است مسافرت برای کودکان اوتیستیک، شرایطی غیرمنتظره است که باعث استرس و اضطراب او میشود و توصیه میکند:« برای کنترل این شرایط شما میتوانید زمانهایی را به صورت روتین در نظر بگیرید و در آن زمان با کودکتان به کارهایی بپردازید که در خانه و در حالت عادی انجام میدادید. همچنین میتوانید از وسایل و بازیهای آشنا برای او استفاده کنید تا بتوانید حس آرامش را دوباره برای کودکتان ایجاد کنید. البته این زمانهای روتین، در کودکان مختلف بسته به شرایطشان فرق میکند. اگر کودکتان در شرایطی قرار دارد که ممکن است در سفر شما را گم کند، باید حواستان را جمع کنید و از قبل تلفن و مشخصات کودک را داخل جیب و یا هر وسیله همراه کودک بگذارید.»
پدر و مادرهایی که علاوه بر فرزند اوتیسمیشان فرزند یا فرزندان سالم دیگری دارند باید روحیه آنها را هم در نظر داشته باشند. چون در بسیاری از موارد والدین اینقدر درباره کودک اوتیستیک خود نگرانند و به فعالیتهای او توجه دارند که فراموش میکنند در طول سفر به بقیه بچهها هم توجه کنند. بهتر است بدانید که شما تنها یک فرزند ندارید و بقیه هم همانقدر نیازمند شما هستند .
آقای عنبرا درباره تغذیه این بچهها در سفر توضیح میدهد:« مواردی هستند که باعث افزایش بهمخوردگی کودک میشوند و معمولا خانوادهها این موارد را با گذر زمان در رفتار کودکشان پیدا کرد و در خانه هم رعایت میکنند. اما اغلب متخصصان توصیه کردهاند که نوشابه و کاکائو را از برنامه غذایی این کودکان حذف شود.»
آقای عنبرا درباره برخورد بد اطرافیان با مبتلایان به اوتیسم میگوید:« اگر کسی به دلیل رفتار فرزندتان، باعث آزار یا دلخوری شما شد بهترین راه بسته به موقعیتتان، حفظ خونسردی و توضیح دادن درباره اوتیسم است. پیشنهاد میکنم که حتما مطلب یا بروشوری همراه داشته باشید و تا جایی که لازم است افراد پیرامونتان مانند کارکنان هتل و یا همراهان را به او بشناسانید.»
در ادامه این موضوع با خانم فیروزی، مشاور انجمن اوتیسم ایران گفتگو کردهایم که خودش داری 2 فرزند اوتیستیک است. او درباره مسافرت رفتن با کودکان اوتیسمی میگوید:« بچههای مبتلا به اوتیسم مشکلات رفتاری، حسی،کلیشهای و خودزنی دارند و از تغییر بدشان میآید. بنابراین قبل از رفتن به مسافرت با این کودکان، ابتدا باید مقدماتی را از سالها پیش برای این کار فراهم کرد. این بچهها باید از همان سنین کودکی و پس از تشخیص اوتیسم بلافاصله در کلاسهای کاردرمانی، رفتار درمانی، گروهدرمانی، بازیدرمانی، درمانهای تکمیلی و مهارتهای خودیاری شرکت کنند تا رفتارهای ابتدایی را آموزش دیده باشند و برای مسافرت کردن مشکلی نداشته باشند. اگر کودک مبتلا به اوتیسم، هیچگونه آموزشی ندیده باشد به هیچوجه نمیتوان با او به سفر رفت چون رفتارهایی را از خود بروز میدهد که بسیار آزاردهندهاست. اما این بچهها در طول سفر مانند کودکان عادی غذا می خورند و برنامه غذایی خاصی ندارند.»
خانم فیروزی از سطح آگاهی مردم درباره این بیماری گله میکند و میگوید:« با وجود این که تبلیغات زیادی درباره بیماری اوتیسم انجام شده و رسانهها نیز بسیار به آگاهی مردم از این بیماری کمک کردهاند، اما هنوز عده بسیار زیادی از مردم هنوز کوچکترین اطلاعی درباره این بیماری و نشانههای آن ندارند و با کودکان اوتیسمی بسیار بد برخورد میکنند. بسیاری از خانوادهها نیز به جای پذیرفتن بیماری فرزندشان و کمک به بهبودی او، این بیماری را انکار میکنند و کودک را به حال خودش وا میگذارند.»
نظرات شما
جدیدترین پرامتیازترین